BÀI 32 - HỆ HÔ HẤP Ở NGƯỜI

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Em cảm thấy nhịp thở thay đổi như thế nào sau khi chạy nhanh 100m? Giải thích.

Giải nhanh:

Nhịp thở nhanh hơn bình thường. Do khi chạy, cơ thể cần nhiều năng lượng hơn → cường độ hô hấp tế bào tăng → nhịp thở tăng đáp ứng nhu cầu trao đổi khí.

I. CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỆ HÔ HẤP

Câu hỏi 1. Chức năng của hệ hô hấp là gì?

Giải nhanh:

Hệ hô hấp giúp trao đổi khí.

Câu hỏi 2. Quan sát hình 32.1 và cho biết hệ hô hấp gồm những cơ quan nào mỗi cơ quan có chức năng gì?

Giải nhanh:

Câu hỏi 3. Không khí sẽ di chuyển qua các cơ quan nào khi hít vào và khi thở ra?

Giải nhanh:

Không khí di chuyển qua: xoang mũi, hầu, thanh quản, khí quản, phế quản, phổi.

Luyện tập 1. Lấy ví dụ về sự phù hợp giữa cấu tạo và chức năng của một cơ quan trong hệ hô hấp. 

Giải nhanh:

Mũi có nhiều lông mũi, có lớp niêm mạc tiết chất nhầy, có lớp mao mạch dày đặc giúp dẫn khí vào ra, làm ấm, làm ẩm không khí đi vào,...

Luyện tập 2. Vẽ sơ đồ thể hiện mối liên hệ giữa hệ hô hấp và hệ tuần hoàn.

Giải nhanh:

Vận dụng 1. Vì sao khi chúng ta vừa ăn vừa nói có thể bị sặc?

Giải nhanh:

Vì khi ăn, nắp thanh quản sẽ được đậy lại, còn khi nói, nắp thanh quản sẽ được mở ra nên nếu vừa ăn vừa nói, thức ăn rơi vào đường hô hấp, gây sặc.

Vận dụng 2. Vì sao chúng ta không nên đốt than củi trong phòng kín khi ngủ.

Giải nhanh:

Vì phản ứng cháy cần O₂, sinh ra CO₂ và CO, khí CO khi hít phải gây ngộ độc, bệnh nhân sẽ bị ngạt thở do thiếu O₂, lịm dần rồi hôn mê, dễ dẫn đến tử vong.

II. BẢO VỆ HỆ HÔ HẤP

Câu hỏi 4. Ô nhiễm không khí và khói thuốc là tác động như thế nào đến hệ hô hấp

Giải nhanh:

Khói thuốc lá chứa khoảng 69 chất gây ung thư. Không khí bị ô nhiễm chứa các tác nhân gây bệnh. Do đó, khói thuốc lá và không khí ô nhiễm gây ra nhiều bệnh tật liên quan đến hô hấp ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của con người.

Vận dụng 3: Tại sao khi giao mùa, thời tiết ẩm, chúng ta thường dễ mắc bệnh viêm đường hô hấp?

Giải nhanh:

Vì khi giao mùa, thời tiết thay đổi đột ngột khiến cơ thể chưa kịp thích ứng, hệ miễn dịch bị suy yếu tạo điều kiện cho các tác nhân gây bệnh viêm đường hô hấp xâm nhập và gây bệnh dễ dàng. 

Vận dụng 4: Gia đình em thường sử dụng những biện pháp nào để tạo không khí trong lành giúp bảo vệ đường hô hấp?

Giải nhanh:

Biện pháp: dọn dẹp nhà cửa và giữ vệ sinh môi trường xung quanh, dùng điều hòa và máy lọc không khí tại nhà, trồng cây quanh nhà,…