BÀI 24 - NĂNG LƯỢNG NHIỆT

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Đặt một chiếc thìa vào cốc nước nóng (hình 24.1). Một lúc sau chạm tay vào thìa, ta cảm thấy nóng. Điều gì đã thay đổi ở chiếc thìa mà nhiệt độ của thìa tăng lên?

Giải nhanh:

Chiếc thìa đã nhận thêm năng lượng nhiệt từ nước nóng truyền sang.

I. KHÁI NIỆM VỀ NĂNG LƯỢNG NHIỆT

Câu hỏi 1: Năng lượng nhiệt của một vật là gì?

Giải nhanh:

Năng lượng nhiệt của vật là tổng động năng của các phân tử tạo nên vật.

II. NỘI NĂNG CỦA VẬT

Câu hỏi 2: Nội năng của một vật là gì?

Giải nhanh:

Nội năng của vật là tổng động năng và thế năng của các phân tử tạo nên vật.

Câu hỏi 3: Thả một miếng sắt nóng vào một cốc nước lạnh. Nội năng của miếng sắt và của nước trong cốc thay đổi thế nào? Giải thích.

Giải nhanh:

Nội năng của miếng sắt giảm, nội năng của nước tăng. Vì khi đó xảy ra sự truyền nhiệt từ miếng sắt sang cốc nước.

Luyện tập 1: Nội năng của vật có liên hệ với năng lượng nhiệt của vật không? Vì sao?

Giải nhanh:

Có liên hệ mật thiết vì chúng cùng liên quan đến sự chuyển đổi và truyền năng lượng giữa các phân tử của vật.

Luyện tập 2: Khi vật lạnh đi, nội năng của vật thay đổi như thế nào?

Giải nhanh:

Nội năng của vật sẽ giảm đi. 

III. ĐO NĂNG LƯỢNG NHIỆT

Câu hỏi 4: Ở thí nghiệm nhóm em tiến hành, khi nhiệt độ nước tăng thêm 20°C so với nhiệt độ ban đầu thì nhiệt lượng mà nước trong bình nhận được là bao nhiêu jun?

Giải nhanh:

Q = mcΔt = m x 4,184 x 20

Vận dụng: Giả sử có hai cốc giống nhau, chứa cùng một lượng nước như nhau. Đặt một lượng thuốc tím bằng nhau vào một vị trí ở đáy mỗi cốc nước. Nếu nhiệt độ hai cốc nước khác nhau thì thuốc tím ở cốc nước nào lan ra nhanh hơn? Vì sao?

Giải nhanh:

Thuốc tím ở cốc nước có nhiệt độ cao hơn sẽ lan ra nhanh hơn vì cốc nước có nhiệt độ cao hơn thì các phân tử nước sẽ chuyển động nhanh hơn.