VĂN BẢN. LŨ LỤT LÀ GÌ? – NGUYÊN NHÂN VÀ TÁC HẠI

CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Nội dung sa pô đã nêu đủ ý chính của tên văn bản chưa?

Đáp án chuẩn:

Nội dung sa pô đã nêu đủ ý chính của tên văn bản.

Câu 2: Trong phần Lũ lụt là gì?, thông tin được trình bày theo cách nào?

Đáp án chuẩn:

- Thông tin được trình bày theo phân loại, bóc tách khái niệm “lũ lụt” thành “lũ” và “lụt” ra.

- Sau đó, giải thích tổng hợp lại thông tin để trình bày khái niệm một cách tổng quát nhất.

Câu 3: Có những loại lũ nào?

Đáp án chuẩn:

- Lũ ống.

- Lũ quét.

- Lũ sông.

Câu 4: Bức ảnh là minh họa cho hiện tượng gì?

Đáp án chuẩn:

Hiện tượng lũ lụt.

Câu 5: Thông tin từ các đề mục in đậm khác gì các đề mục in nghiêng?

Đáp án chuẩn:

- Thông tin từ các đề mục in đậm là khái quát nội dung chính của từng phần.

- Thông tin từ các đề mục in nghiêng là diễn giải, làm nổi bật cho đề mục in đậm.

Câu 6: Phần nói về tác hại của lũ lụt trình bày thông tin theo cách nào?

Đáp án chuẩn:

- Gây thiệt hại về vật chất.

- Gây thương vong về con người.

- Tác động ô nhiễm môi trường nước.

- Nguyên nhân của nhiều loại mầm bệnh.

- Ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế địa phương, đất nước.

CÂU HỎI CUỐI BÀI

Câu 1: Hãy xác định bố cục của văn bản Lũ lụt là gì? Dựa vào đâu để xác định bố cục văn bản này? Đánh số thứ tự hay kí hiệu cho các phần trong bài hoặc trình bày bố cục ấy theo một sơ đồ.

Đáp án chuẩn:

- Bố cục:

+ Phần 1: dẫn dắt vấn đề nói đến và giải thích hiện tượng lũ lụt.

+ Phần 2: nêu nguyên nhân gây ra lũ lụt.

+ Phần 3: tác hại của lũ lụt

- Đánh số thứ tự hay kí hiệu cho các phần trong bài:

1. Lũ lụt là gì?.

2. Nguyên nhân gây ra lũ lụt.

2.1. Do bão hoặc triều cường

2.2. Do hiện tượng mưa lớn kéo dài

2.3. Do các thảm họa sóng thần, thủy triều

2.4. Do sự tác động của con người

3. Tác hại của lũ lụt.

3.1. Gây thiệt hại về vật chất

3.2. Gây thương vong về con người

3.3. Tác động ô nhiễm môi trường nước

3.4. Là nguyên nhân của nhiều loại mầm bệnh

3.5. Ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế địa phương, đất nước

Câu 2: Người viết đã chọn những cách nào để triển khai ý tưởng và thông tin trong văn bản? Chỉ ra những biểu hiện cụ thể của cách triển khai ấy và hiệu quả của nó.

Đáp án chuẩn:

Người viết đã phân loại nội dung chính của văn bản thành các phần rõ ràng:

- Phần “Lũ lụt”: chia thành hai khái niệm “lũ” và “lụt”.

- Phần “Nguyên nhân gây ra lũ lụt”: liệt kê các nguyên nhân chính.

Hiệu quả: giúp người đọc dễ dàng nắm bắt các thông tin quan trọng.

Câu 3: Các nội dung trình bày trong văn bản Lũ lụt là gì? – Nguyên nhân và tác hại đã làm sáng tỏ mục đích của văn bản như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Cung cấp cho người đọc lượng thông tin lớn, cần thiết và bổ ích về hiện tượng lũ lụt từ định nghĩa đến nguyên nhân và tác hại của nó. 

Câu 4: Nêu nhận xét về cách tác giả giải thích hiện tượng tự nhiên (lũ lụt) trong văn bản này.

Đáp án chuẩn:

Văn bản được trình bày logic theo quan hệ nguyên nhân - kết quả:

- Định nghĩa về lũ lụt, phân loại lũ, sau đó phân tích nguyên nhân và tác hại của lũ lụt.

- Nguyên nhân được chia thành 4 mục nhỏ, mỗi mục trình bày một nguyên nhân khác nhau.

- Tác hại được chia thành 5 mục con, mỗi mục nêu một tác hại riêng.

Trình bày rõ ràng, dễ theo dõi, giúp người đọc dễ dàng nắm bắt nội dung.

Câu 5: Từ văn bản, em có suy nghĩ gì về hiện tượng lũ lụt ở nước ta nói riêng và trên thế giới nói chung? Bản thân em cần biết thêm thông tin gì về lũ lụt?

Đáp án chuẩn:

- Lũ lụt là một trong hiện tượng nhiên nhiên xảy ra phổ biến ở nước ta và một số nước trên thế giới. Lũ lụt xảy ra mang đến nhiều hậu quả xấu, gây thiệt hại về vật chất, con người, môi trường...

- Em cảm thấy mình cần đọc thêm thông tin về các biện pháp phòng, chống thiên tai, giảm thiệt hại về người và tài sản khi xảy ra lũ lụt.

Câu 6: Tìm hiểu thêm từ nhiều nguồn khác nhau và nêu một số thông tin bổ sung (kênh chữ hoặc kênh hình) về hiện tượng lũ lụt chưa có trong văn bản này.

Đáp án chuẩn:

Lũ trên các sông suối ở Tây Nguyên:

- Mỗi năm có từ 4 đến 6 trận lũ trên mỗi sông suối.

- Do địa hình dốc và mưa tập trung, tốc độ dòng chảy lũ khá lớn.

- Thời gian mỗi trận lũ phụ thuộc vào mưa, hình dạng lưu vực và độ che phủ thảm thực vật.

- Lũ lớn là thiên tai gây thiệt hại lớn về vật chất chỉ sau hạn hán, ảnh hưởng nghiêm trọng đến người, cơ sở hạ tầng và môi trường.