VĂN BẢN. CHIỀU SÂU CỦA TRUYỆN LÃO HẠC

CHUẨN BỊ

Câu 1:

- Đọc trước văn bản Chiều sâu của truyện “Lão Hạc”; tìm hiểu thêm những bài viết về tác phẩm Lão Hạc.

- Liên hệ với những hiểu biết của em về truyện Lão Hạc đã học ở Bài 6 để hiểu thêm văn bản nghị luận này.

Đáp án chuẩn:

Học sinh có thể tham khảo bài viết về tác phẩm Lão Hạc từ các link sau:

https://thichvanhoc.com.vn/cam-nhan-lao-hac/#gsc.tab=0

https://hoatieu.vn/hoc-tap/vi-sao-lao-hac-phai-ban-cau-vang-212646

CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Việc đặt ra những câu hỏi ở đây nhằm mục đích gì?

Đáp án chuẩn:

Việc đặt ra những câu hỏi ở đây nhằm mục đích dẫn dắt vấn đề tác giả muốn làm rõ trong bài viết.

Câu 2: Việc tác giả điểm lại các cuộc trò chuyện trong tác phẩm Lão Hạc nhằm làm sáng tỏ cho vấn đề nào nêu ở phần 1?

Đáp án chuẩn:

Việc tác giả điểm lại các cuộc trò chuyện trong tác phẩm Lão Hạc nhằm làm sáng tỏ cho vấn đề mà tác giả nghiệm ra ở tác phẩm "Một, ông đã  đưa hoạt động... hệ lụy của chúng"

Câu 3: Điều mà người viết phát hiện ra sau "cách thức trò chuyện" là những gì?

Đáp án chuẩn:

Điều người viết phát hiện ra sau "cách thức trò chuyện" là: các nhân vật dần lộ ra những suy tư nội tâm của mình. Một bên là người già cả đầy âu lo, toan tính theo tinh thần khắc kỉ và lòng bác ái Cơ đốc giáo. Một bên là người biết lắng nghe, đầy cảm thương, chia sẻ, muốn an ủi, vỗ về. 

Câu 4: Từ những "điểm nhìn tự sự", người viết khẳng định điều gì?

Đáp án chuẩn:

Từ những "điểm nhìn tự sự", người viết khẳng định cái nhìn từ tấm lòng tác giả là mạch chủ đạo, chi phối và liên kết các điểm nhìn khác.

Câu 5: Luận điểm được trình bày ở phần 3 là gì? 

Đáp án chuẩn:

Luận điểm được trình bày ở phần 3 là: Từ việc miêu tả hoạt động giao tiếp của các nhân vật, tác giả đã gián tiếp đưa ra một tình thế lựa chọn của lão Hạc mà các dấu hiệu của nó đã được chuẩn bị ngay từ đầu.

Câu 6: Có thể xem phần 4 là kết bài không? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

Có thể xem phần 4 là kết bài vì nó đã tổng hợp lại nội dung bài viết.

CÂU HỎI CUỐI BÀI 

Câu 1: Dựa vào nhan đề và các phần của văn bản, hãy chỉ ra luận đề và những luận điểm được triển khai trong văn bản.

Đáp án chuẩn:

* Luận đề: Giá trị sâu sắc về tư tưởng và nghệ thuật trong tác phẩm "Lão Hạc".

* Luận điểm: 

  - Nhà văn đã đưa hoạt động giao tiếp (câu chuyện giữa ông giáo và lão Hạc qua hai lần gặp gỡ) trở thành đối tượng nhận thức và mô tả trực tiếp tính cách nhân vật.

  - Thông qua nội dung các cuộc trò chuyện, tác giả đã gián tiếp thể hiện tình thế lựa chọn của lão Hạc (giữa sống và chết cùng những hệ lụy của chúng). 

Câu 2: Đọc kĩ phần 2 của văn bản và Đáp án chuẩn các câu hỏi sau (có thể dùng lời văn, bảng biểu hoặc sơ đồ tư duy):

a. Luận điểm của phần này có mối quan hệ như thế nào với luận đề?

b. Xác định lí lẽ và bằng chứng được sử dụng để làm sáng tỏ luận điểm.

c. Nhận xét về cách trích dẫn và phân tích bằng chứng của người viết.

Đáp án chuẩn:

a. Luận điểm gắn bó mật thiết với luận đề, giúp làm sáng tỏ luận đề của văn bản.

b. 

c. Cách người viết sử dụng lí lẽ và bằng chứng để làm sáng tỏ các luận điểm chính trong văn bản rất thuyết phục, xác thực và được trình bày theo một trình tự hợp lí. Lí lẽ và bằng chứng được sử dụng ngay sau luận điểm chính mà nhờ đó vấn đề nghị luận được làm sáng rõ hơn.

Câu 3: Luận điểm được trình bày trong phần 3 góp phần làm sáng tỏ luận đề như thế nào? Nhận xét về cách lập luận được sử dụng trong phần này.

Đáp án chuẩn:

Luận điểm trong phần 3 phân tích sâu về hoạt động giao tiếp của các nhân vật và tình thế lựa chọn của lão Hạc (giữa sống và chết cùng những hệ lụy). Vấn đề này làm rõ hơn giá trị tư tưởng trong tác phẩm "Lão Hạc". 

Câu 4: Phần 4 khái quát điều gì? Vấn đề nghị luận được khẳng định như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Phần 4 khái quát lại nội dung toàn bài. Vấn đề nghị luận được khẳng định: truyện Nam Cao không phải là loại truyện giản đơn trong cấu tứ, dựng truyện và triển hai mạch truyện.

Câu 5: Văn nghị luận nghiêng về lí lẽ, bằng chứng nhưng cũng giàu tính biểu cảm. Hãy dẫn ra một đoạn văn trong văn bản thể hiện rõ tình cảm trân trọng, mến phục của người viết đối với tài năng nghệ thuật của Nam Cao.

Đáp án chuẩn:

Đoạn văn trong văn bản thể hiện rõ tình cảm trân trọng, mến phục của người viết đối với tài năng nghệ thuật của Nam Cao:

Nói chung, truyện của Nam Cao không phải là loại truyện giản đơn trong cấu tử, dựng truyện và triển khai mạch truyện; thậm chí không phải là dễ hiểu ngay được các tầng nghĩa nổi chìm trong đó (mặc dù chúng khoác một vẻ ngoài hết sức giản dị, thậm chí trần trụi – có lẽ nhờ đội quân ngôn ngữ lấm láp, quẫy đạp của ông). Thế nhưng truyện Lão Hạc thật tự nhiên, dung dị, hấp dẫn và mênh mông buồn. Tài nghệ và tấm lòng của nhà văn Nam Cao một lần nữa, ở đây, lại được kí thác hết mình.

Câu 6: Văn bản này giúp em hiểu sâu sắc hơn điều gì về truyện ngắn Lão Hạc?

Đáp án chuẩn:

Văn bản giúp em hiểu sâu sắc hơn về nghệ thuật trong truyện ngắn "Lão Hạc". Qua hoạt động giao tiếp, tác giả khắc họa tính cách nhân vật, diễn biến tâm trạng và tình thế lựa chọn của lão Hạc (giữa sống và chết cùng những hệ lụy).