Đáp án Ngữ văn 8 Cánh diều bài 7 Mời trầu
Đáp án bài 7 Mời trầu. Bài giải được trình bày ngắn gọn, chính xác giúp các em học Ngữ văn 8 Cánh diều dễ dàng. Từ đó, hiểu bài và vận dụng vào các bài tập khác. Đáp án chuẩn chỉnh, rõ ý, dễ tiếp thu. Kéo xuống dưới để xem chi tiết
VĂN BẢN. MỜI TRẦU
CHUẨN BỊ
Câu 1:
- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.
- Đọc trước văn bản Mời trầu và tìm hiểu, ghi chép lại những thông tin về nhà thơ Hồ Xuân Hương. Mời trầu là một trong hơn 50 bài thơ Nôm được truyền tụng của Hồ Xuân Hương. Thơ của bà thường gắn với các lễ hội, các phong tục tập quán, thể hiện khát vọng về hạnh phúc, tình yêu, đề cao vẻ đẹp của người phụ nữ. Nhà thơ đã đưa vào thơ Nôm Đường luật những hình ảnh sống động, tận dụng các phép đối, sử dụng từ ngữ, hình ảnh độc đáo, táo bạo, làm thay đổi kết cấu nghệ thuật của thể thơ Đường luật và phá vỡ nhiều quy định trong thơ ca trung đại.
Đáp án chuẩn:
Hồ Xuân Hương (không rõ năm sinh, năm mất) quê ở làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An, nhưng sống chủ yếu ở Thăng Long. Cuộc đời bà lận đận, trải qua hai cuộc hôn nhân không thành, sống độc thân. Bà xinh đẹp, thông minh, giao thiệp rộng và có cá tính mạnh mẽ. Hồ Xuân Hương viết bằng cả chữ Nôm và chữ Hán, với khoảng trên dưới 40 bài thơ còn lưu truyền. Bà là hiện tượng độc đáo trong văn học Việt Nam, viết về phụ nữ bằng phong cách trào phúng và trữ tình, kết hợp chất văn học dân gian.
CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1: Xác định thể loại, bố cục và chủ đề của bài thơ Mời trầu.
Đáp án chuẩn:
- Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.
- Bố cục: 4 phần tương ứng với bốn câu lần lượt là: Khởi, thừa, chuyển, hợp.
- Chủ đề: ý thức cá nhân, tinh thần đấu tranh đòi hạnh phúc của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa mặc cho những hủ tục, những định kiến u ám của thời đại Câu 2: Bài thơ gắn với phong tục gì của người Việt? Nội dung phong tục ấy được thể hiện như thế nào trong tác phẩm này?
Đáp án chuẩn:
- Phong tục: “Miếng trầu là đầu câu chuyện”.
- Nội dung phong tục ấy được thể hiện qua hai câu thơ đầu của bài thơ với lời mời trầu đầy hóm hỉnh:
+ Không phải là cau vàng, trầu quế mà chỉ là “Quả cau nho nhỏ, miếng trầu hôi”
=> Một cách nói khiêm nhường, tình tứ.
+ Câu thứ hai “Này của Xuân Hương mới quệt rồi” chỉ là cách xưng hô thân mật, vồn vã, chân thành đối với khách.
=> Miếng trầu “Mới quệt rồi” là miếng trầu tươi ngon dùng để biểu lộ một tấm lòng chân thành, hiếu khách.
Câu 3: Nghệ thuật sử dụng ngôn từ của Hồ Xuân Hương:
a. Ở bài Mời trầu có những từ ngữ liên quan đến ca dao, tục ngữ, thành ngữ. Hãy phân tích tác dụng của các yếu tố đó trong việc thể hiện nội dung bài thơ.
b. Chỉ ra những từ ngữ được sử dụng mang dấu ấn cá nhân của Hồ Xuân Hương. Những từ ngữ đó đã thể hiện thái độ và tình cảm gì của tác giả?
Đáp án chuẩn:
a. Thành ngữ "xanh như lá và bạc như vôi": ngầm răn đe người khách đang mời trầu: đừng bội tình bạc nghĩa.
b. - Từ ngữ được sử dụng mang dấu ấn cá nhân: "Này của Xuân Hương mới quệt rồi."
- Thể hiện cái tôi của mình rất chuẩn nhị, độc đáo mà lại duyên dáng. Nhà thơ tự trải lòng mình, bày tâm tư, tình cảm một cách chân thật, vừa giới thiệu miếng trầu tươi ngon, vừa biểu lộ một tấm lòng chân thành, hiếu khách của cô gái.
Câu 4: Bài Mời trầu thể hiện tâm trạng của tác giả với nhiều cung bậc cảm xúc. Theo em, đó là những cảm xúc gì? Hãy làm sáng tỏ điều đó.
Đáp án chuẩn:
- Bài thơ thể hiện tâm sự sâu sắc của Xuân Hương về cuộc đời và tình yêu. Hình ảnh miếng trầu biểu thị khao khát của bà về một tình yêu chân thật và hạnh phúc vợ chồng. Hai câu cuối phản ánh trăn trở của bà về tình yêu, cho thấy sự đối lập giữa hình ảnh trầu, vôi và tính cách của con người. Qua đó, bà gửi gắm nguyện ước cá nhân và khẳng định tiếng nói mạnh mẽ của mình đại diện cho phụ nữ.
Câu 5: Hồ Xuân Hương viết về việc mời trầu nhưng là để nói chuyện tình cảm. Nêu lên điều tác giả muốn nói qua bài thơ này bằng một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng).
Đáp án chuẩn:
Bài thơ "Mời Trầu" của Hồ Xuân Hương là một tác phẩm xuất sắc, thể hiện phong cách đặc trưng của bà và tiếng nói bênh vực số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Dù chỉ với 4 câu thơ, tác phẩm bộc lộ sâu sắc tâm tư về tình duyên và cuộc đời, phản ánh ý thức cá nhân và tinh thần đấu tranh của phụ nữ để đòi hạnh phúc. Bài thơ trân trọng giá trị và ước mơ của người phụ nữ trước những định kiến của thời đại.
Câu 6: Chỉ ra sự giống nhau và khác nhau về thể thơ, đề tài, thái độ của tác giả được thể hiện trong bài thơ Mời trầu của Hồ Xuân Hưng với bài ca dao sau:
Miếng trầu ăn kết làm đôi
Lá trầu là vợ, cau tươi là chồng
Trầu xanh cau trắng cay nồng
Vôi pha với nghĩa, thuốc nồng với duyên.
Đáp án chuẩn:
- Thể thơ: "Mời trầu: là thơ thất ngôn tư tuyệt Đường luật; Bài ca dao là thơ lục bát.
- Đề tài của hai bài tương đối giống nhau: Đều nói về tình yêu đôi lứa.
- Thái độ của tác giả:
+ Bài ca dao: vui mừng trước tình yêu đôi lứa.
+ "Mời trầu: bày tỏ thái độ không đồng tình trước sự bội bạc, bạc bẽo.
Bình luận