VĂN BẢN. ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ

CHUẨN BỊ

Câu 1: 

- Đọc trước truyện Đánh nhau với cối xay gió, tìm hiểu thêm thông tin về nhà văn Mi-ghen đơ Xéc-van-tét (Miguel de Cervantes) và tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê (Don Quixote).

- Đọc nội dung giới thiệu sau đây để hiểu bối cảnh đoạn trích: (Đọc nội dung giới thiệu trong SGK trang 63)

Đáp án chuẩn:

1. Tác giả:

- Miguel de Cervantes Saavedra (1547–1616) sinh tại Tây Ban Nha, trong một gia đình quý tộc sa sút. Cha ông là thầy thuốc, phải di chuyển liên tục để nuôi sống gia đình.

- Cervantes nổi tiếng với kiểu nhân vật lưỡng diện, kết hợp điên rồ và sáng suốt, sử dụng tiếng cười và thủ pháp lạ hóa để chỉ trích thói hư tật xấu xã hội.

2. Tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê:

- "Đôn Ki-hô-tê" (Don Quixote) của Cervantes là một trong những tiểu thuyết sớm nhất bằng ngôn ngữ châu Âu hiện đại. Phần đầu tiên xuất bản năm 1605, phần hai năm 1615.

- Đây là tác phẩm nổi bật trong văn học Tây Ban Nha và được coi là một trong những tiểu thuyết hay nhất mọi thời đại. 

CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Hai thầy trò đã phát hiện ra điều gì và nhận định ra sao?

Đáp án chuẩn:

• Hai thầy trò phát hiện có ba, bốn chục chiếc cối xay gió giữa đồng.
• Đôn Ki-hô-tê nhận định đó là những chiếc cối xay gió giữa đồng đó là những gã khổng lồ ghê gớm.

Câu 2: Diễn biến sự việc như thế nào? Hậu quả ra sao?

Đáp án chuẩn:

• Xông vào đánh cối xay gió. Trong trận giao chiến: lấy khiên che kín thân, cầm ngọn giáo, thúc ngựa phi thẳng tới chiếc cối xay gió gần nhất, đâm giáo vào cánh quạt.
• Kết quả: Giáo gẫy tan tành, người và ngựa lăn ra xa, ngựa: toạc nửa vai

Câu 3: Hãy hình dung nét mặt, cử chỉ của Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô lúc này.

Đáp án chuẩn:

• Xan-chô hoảng hốt, sợ hãi, thúc lừa đến bên Đôn Ki-hô-tê.
• Đôn Ki-hô-tê dù đau đớn nhưng vẫn cố tỏ ra là mình ổn.

Câu 4: Quan điểm của Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô về vấn đề bị thương như thế nào?

Đáp án chuẩn:

• Quan điểm của Đôn Ki-hô-tê về vấn đề bị thương: "các hiện sĩ giang hồ bị thương thế nào cũng không được rên rỉ, dù xổ cả gan ruột ra ngoài".
• Quan điểm của Xan-chô về vấn đề bị thương: "chỉ cần hơi đau một chút là tôi rên rỉ ngày, trừ phi đến cả giám mã của hiệp sĩ giang hồ cũng bị cấm không được rên rỉ."

CÂU HỎI CUỐI BÀI

Câu 1: Xác định nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió. Theo em, cốt truyện trong đoạn trích này là cốt truyện đơn tuyến hay đa tuyến? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

Nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió

• Phần 1: Thầy trò Đôn-ki-hô-tê trước trận chiến đấu
• Phần 2: Hiệp sĩ liều mình tấn công lũ khổng lồ
• Phần 3: Hai thầy trò tiếp tục lên đường

Theo em, cốt truyện trong đoạn trích này là cốt truyện đơn tuyến vì nó chỉ xoay quanh truyện nhân vật Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió; tất cả những con người, sự kiện trong tác phẩm đều liên quan trực tiếp tới nhân vật này.

Câu 2: Nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa được tác giả khắc họa như thế nào? Hãy liệt kê những đặc điểm của hai nhân vật này (dáng vẻ bên ngoài, suy nghĩ, sở thích, lời nói và hành động).

Đáp án chuẩn:

• Đôn-ki-hô-tê
• Xuất thân: Qúy tộc nghèo
• Dáng vẻ: Gấy gò, cao lênh khênh
• Trang bị: Một con ngựa còm, mũ, áo, giáp đều bằng sắt đã han rỉ
• Mục đích: Làm hiệp sĩ, trừ gian tà, cứu người lương thiện
• Tính cách: Dũng cảm
• Suy nghĩ: viển vông xa vời thực tế
• Xan- chô Pan- xa
• Xuất thân: nông dân
• Dáng vẻ: béo lùn
• Trang bị: Một con lừa thấp lè tè, một túi thức ăn, một bầu rượu
• Mục đích: làm giám mã, mong hưởng chiến lợi phẩm để làm giàu
• Tính cách: thật thà
• Suy nghĩ: tỉnh táo, thực dụng

Câu 3: Vì sao Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió? Xan-chô nhìn nhận về cối xay gió có gì khác với Đôn Ki-hô-tê?

Đáp án chuẩn:

Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió vì: 

• Kiên quyết tiêu diệt cái ác, cái xấu
• Dũng cảm, chủ động tấn công địch, không sợ chênh lệch lực lượng
• Quyết chiến thắng kẻ thù cho dù chúng dùng pháp thuật xấu xa.
• Theo gương các hiệp sĩ giang hồ, dù có bị thương.

Xan-chô xác định những thứ Đôn Ki-hô-tê nói đến là cối xay gió trong khi Đôn Ki-hô-tê cho rằng đó là những gã khổng lồ.

Câu 4: Qua đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió, em có nhận xét gì về cách xây dựng hai nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô của tác giả?

Đáp án chuấn:

Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa được xây dựng với sự tương phản rõ rệt:

- Đôn Ki-hô-tê: Gầy gò, cao lớn, cưỡi ngựa còm, khát vọng cao cả, sống với ảo tưởng và lý tưởng, dũng cảm.

- Xan-chô Pan-xa: Béo lùn, cưỡi lừa, ước muốn tầm thường, chỉ nghĩ đến quyền lợi cá nhân, sống thực tế và hèn nhát.

Sự đối lập giữa họ làm nổi bật tính cách của từng người. 

Câu 5: Theo em, việc Đôn Ki-hô-tê say mê, muốn trở thành hiệp sĩ giang hồ và hành động của nhân vật này có những điểm nào tốt và không tốt? Câu chuyện nhằm ca ngợi hay phê phán điều gì?

Đáp án chuẩn:

Điểm tốt và không tốt trong lý tưởng và hành động của Đôn Ki-hô-tê:

- Điểm tốt:

  - Lý tưởng: Đôn Ki-hô-tê muốn diệt ác cứu đời, khát vọng cao đẹp.

  - Hành động: Dũng cảm xông vào giao tranh, không sợ sệt dù đối mặt với nguy hiểm.

- Điểm không tốt:

  - Đầu óc mê muội: Nhầm lẫn cối xay gió là khổng lồ gian ác, do hoang tưởng và ảnh hưởng của sách hiệp sĩ.

  - Hành động: Dù bị thương nặng, lão vẫn không quan tâm đến nhu cầu cá nhân, hành động phi thực tế và điên rồ.

- Mục đích phê phán: 

  - Phê phán tiểu thuyết hiệp sĩ hão huyền và chế giễu lý tưởng phong kiến lỗi thời. 

Câu 6: Đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió gợi cho người đọc hai lối sống: mơ mộng và thực dụng. Theo em, nên chọn lối sống nào? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

Đoạn trích “Đánh nhau với cối xay gió” gợi ra hai lối sống: mơ mộng và thực dụng. Tuy nhiên, tôi không chọn một lối sống nào trong cả hai vì:

- Lối sống thực dụng đặt nặng giá trị vật chất và lợi ích cá nhân, dễ dẫn đến ích kỷ và trục lợi, làm băng hoại đạo đức con người.

- Lối sống mơ mộng thường xa rời thực tế, dễ dẫn đến thất bại trong công việc, tình yêu, và các mối quan hệ, gây chán nản và đổ vỡ.