VĂN BẢN. LŨ LỤT LÀ GÌ? – NGUYÊN NHÂN VÀ TÁC HẠI

CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Nội dung sa pô đã nêu đủ ý chính của tên văn bản chưa?

Giải nhanh:

Nội dung sa pô đã nêu đủ ý chính của tên văn bản.

Câu 2: Trong phần Lũ lụt là gì?, thông tin được trình bày theo cách nào?

Giải nhanh:

- Thông tin được trình bày theo phân loại, bóc tách khái niệm “lũ lụt” thành “lũ” và “lụt” ra.

- Sau đó, giải thích tổng hợp lại thông tin để trình bày khái niệm một cách tổng quát nhất.

Câu 3: Có những loại lũ nào?

Giải nhanh:

- Lũ ống

- Lũ quét

- Lũ sông

Câu 4: Bức ảnh là minh họa cho hiện tượng gì?

Giải nhanh:

Hiện tượng lũ lụt

Câu 5: Thông tin từ các đề mục in đậm khác gì các đề mục in nghiêng?

Giải nhanh:

- Thông tin từ các đề mục in đậm là khái quát nội dung chính của từng phần

- Thông tin từ các đề mục in nghiêng là diễn giải, làm nổi bật cho đề mục in đậm.

Câu 6: Phần nói về tác hại của lũ lụt trình bày thông tin theo cách nào?

Giải nhanh:

- Gây thiệt hại về vật chất

- Gây thương vong về con người

- Tác động ô nhiễm môi trường nước

- Nguyên nhân của nhiều loại mầm bệnh

- Ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế địa phương, đất nước

CÂU HỎI CUỐI BÀI

Câu 1: Hãy xác định bố cục của văn bản Lũ lụt là gì? Dựa vào đâu để xác định bố cục văn bản này? Đánh số thứ tự hay kí hiệu cho các phần trong bài hoặc trình bày bố cục ấy theo một sơ đồ.

Giải nhanh:

- Bố cục:

+ Phần 1: dẫn dắt vấn đề nói đến và giải thích hiện tượng lũ lụt.

+ Phần 2: nêu nguyên nhân gây ra lũ lụt.

+ Phần 3: tác hại của lũ lụt

- Đánh số thứ tự hay kí hiệu cho các phần trong bài:

1. Lũ lụt là gì?

2. Nguyên nhân gây ra lũ lụt

2.1. Do bão hoặc triều cường

2.2. Do hiện tượng mưa lớn kéo dài

2.3. Do các thảm họa sóng thần, thủy triều

2.4. Do sự tác động của con người

3. Tác hại của lũ lụt

3.1. Gây thiệt hại về vật chất

3.2. Gây thương vong về con người

3.3. Tác động ô nhiễm môi trường nước

3.4. Là nguyên nhân của nhiều loại mầm bệnh

3.5. Ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế địa phương, đất nước

Câu 2: Người viết đã chọn những cách nào để triển khai ý tưởng và thông tin trong văn bản? Chỉ ra những biểu hiện cụ thể của cách triển khai ấy và hiệu quả của nó.

Giải nhanh:

- Người viết đã phân loại các nội dung chính của văn bản

- Những biểu hiện cụ thể:

+ Phần “Lũ lụt”: triển khai diễn giải từng khái niệm của “lũ lụt” thành hai ý là “lũ” và “lụt.

+ Phần “Nguyên nhân gây ra lũ lụt”: triển khai thành các ý lớn đưa ra các nguyên nhân gây ra lũ lụt.

- Hiệu quả: giúp người đọc nhanh chóng nắm bắt được các thông tin quan trọng trong văn bản.

Câu 3: Các nội dung trình bày trong văn bản Lũ lụt là gì? – Nguyên nhân và tác hại đã làm sáng tỏ mục đích của văn bản như thế nào?

Giải nhanh:

Cung cấp cho người đọc lượng thông tin lớn, cần thiết và bổ ích về hiện tượng lũ lụt từ định nghĩa đến nguyên nhân và tác hại của nó. 

Câu 4: Nêu nhận xét về cách tác giả giải thích hiện tượng tự nhiên (lũ lụt) trong văn bản này.

Giải nhanh:

- Văn bản được trình bày một cách logic theo quan hệ nguyên nhân kết quả: Từ đưa ra định nghĩa về lũ lụt, phân loại lũ, tác giả phân tích nguyên nhân xảy ra lũ lụt. 

- Ở phần nguyên nhân, tác giả chia nội dung thành 4 mục nhỏ ứng với 4 nguyên nhân khác nhau, mỗi nguyên nhân không có sự trùng lặp. 

- Cuối cùng tác giả nêu tác hại của lũ lụt, chia văn bản thành 5 mục con ứng với năm tác hại của lũ lụt.

=> Các trình bày logic, rõ ràng, theo đúng trật tự nguyên nhân - kết quả. Người đọc dễ dàng theo dõi nội dung văn bản.

Câu 5: Từ văn bản, em có suy nghĩ gì về hiện tượng lũ lụt ở nước ta nói riêng và trên thế giới nói chung? Bản thân em cần biết thêm thông tin gì về lũ lụt?

Giải nhanh:

- Lũ lụt là một trong hiện tượng nhiên nhiên xảy ra phổ biến ở nước ta và một số nước trên thế giới. Lũ lụt xảy ra mang đến nhiều hậu quả xấu, gây thiệt hại về vật chất, con người, môi trường...

- Em cảm thấy mình cần đọc thêm thông tin về các biện pháp phòng, chống thiên tai, giảm thiệt hại về người và tài sản khi xảy ra lũ lụt.

Câu 6: Tìm hiểu thêm từ nhiều nguồn khác nhau và nêu một số thông tin bổ sung (kênh chữ hoặc kênh hình) về hiện tượng lũ lụt chưa có trong văn bản này.

Giải nhanh:

Lũ trên các sông suối ở Tây Nguyên

- Thông thường, mỗi năm, trên mỗi sông suối ở Tây Nguyên có từ 4 đến 6 trận lũ. 

- Do có địa hình dốc, mưa tập trung nên lũ trên các sông suối ở Tây Nguyên có tốc độ dòng chảy lũ khá lớn

- Thời gian mỗi trận lũ phụ thuộc vào tính chất mưa, hình dạng lưu vực và độ che phủ của thảm thực vật trên lưu vực. 

- Lũ lớn đến đặc biệt lớn là một trong những thiên tai có mức độ gây thiệt hại về vật chất lớn thứ hai sau hạn hán ở Tây Nguyên, nhưng mức độ gây thiệt hại về người, cơ sở hạ tầng và môi trường sinh thái là rất nghiêm trọng.