A. LÝ THUYẾT

1. Góc so le trong, góc đồng vị, góc trong cùng phía

a. Một đường thẳng cắt hai đường thẳng cho trước tại hai điểm phân biệt, ta gọi đường thẳng đó là cát tuyến. Ở hình 3.1, đường thẳng r cắt hai đường thẳng b và c cho trước tại hai điểm phân biệt P và Q thì r gọi là cát tuyến cắt đường thẳng b và c.

Khi đó có 4 góc được tạo ra tại đỉnh P là P₁; P₂; P₃; P₄ và 4 góc được tạo ra tại đỉnh Q là Q₁; Q₂; Q₃; Q₄. Ta gọi:

+ Cặp góc P₃; Q₁ (tương tự, cặp góc P₄; Q₂) là hai góc so le trong;

+ Cặp góc P₁; Q₁ (tương tự, cặp góc P₃; Q₃) là hai góc đồng vị;

+ Cặp góc P₄; Q₁ (tương tự, cặp góc P₃; Q₂) là hai góc trong cùng phía.

b. Biết rằng l là cát tuyến cắt hai đường thẳng p và q tại hai điểm M và N như hình 3.2. Điền cụm từ hai góc so le trong, hai góc đồng vị, hai góc trong cùng phía một cách thích hợp vào các chỗ chấm dưới đây:

Hai góc M₂ và N₂ là .....................................

Hai góc M₄ và N₃ là .....................................

Hai góc M₄ và N₄ là .....................................

Hai góc M₄ và N₂ là .....................................

Hướng dẫn:

Hai góc M₂ và N₂ là hai góc đồng vị.

Hai góc M₄ và N₃ là hai góc trong cùng phía.

Hai góc M₄ và N₄ là hai góc đồng vị

Hai góc M₄ và N₂ là hai góc so le trong.

2. Tính chất

Sử dụng êke và thước thẳng vẽ hình theo các bước dưới đây:

a. Hãy đo để xác định số đo hai góc A1; B1

b. Sử dụng tính chất của hai góc kề bù, tính số đo của hai góc A2 và B2. Cho biết mối liên hệ giữa hai góc A2 và B2.

c. Sử dụng tính chất của hai góc đối đỉnh, tính số đo của hai góc A4 và B4. Cho biết mối liên hệ giữa hai góc A4 và B4.

d. Tính và cho biết mối liên hệ giữa hai góc A4 và B1. Mối liên hệ giữa hai góc A1 và B2.

Từ hoạt động trên, viết tiếp vào chỗ chấm để hoàn thành tính chất sau:

Nếu đường thẳng c cắt hai đường thẳng a, b và trong các góc tạo thành có một cặp so le trong bằng nhau thì:

• Hai góc so le trong còn lại ................
• Hai góc đồng vị ..................
• Hai góc trong cùng phía ...................

Hướng dẫn:

a. Học sinh tự đo.

b. $\widehat{A_{2}}=180^{\circ}-\widehat{A_{1}}$; $\widehat{B_{2}}=180^{\circ}-\widehat{B_{1}}$

c. $\widehat{A_{4}}=\widehat{B_{4}}$

d. $\widehat{A_{1}}+\widehat{B_{2}}=180^{\circ}$

Nếu đường thẳng c cắt hai đường thẳng a, b và trong các góc tạo thành có một cặp so le trong bằng nhau thì:

• Hai góc so le trong còn lại bằng nhau.
• Hai góc đồng vị bằng nhau.
• Hai góc trong cùng phía bù nhau.