TIẾNG VIỆT VIẾT. VIẾT VĂN BẢN THUYẾT MINH GIẢI THÍCH MỘT HIỆN TƯỢNG TỰ NHIÊN

HƯỚNG DẪN PHÂN TÍCH KIỂU VĂN BẢN

CH1: Xác định bố cục của bài viết và nội dung chính của từng phần.

Đáp án chuẩn:

- Phần mở đầu: Giới thiệu chung về hiện tượng tự nhiên muốn giải thích.

- Phần nội dung: Giải thích nguyên nhân và cách thức diễn ra của hiện tượng tự nhiên.

- Phần kết thúc: Tóm tắt nội dung đã giải thích.

 CH2: Các đề mục có mối quan hệ như thế nào với nhan đề? Nhận xét về hình thức trình bày nhan đề, các đề mục và tác dụng của chúng.

Đáp án chuẩn:

- Các đề mục triển khai các ý để chứng minh nhan đề.

- Nhan đề và các đề mục được in đậm và đứng đầu đoạn văn giúp người đọc dễ theo dõi văn bản và tô đậm các ý chính.

 CH3: Tác giả in đậm những từ ngữ nào? Mục đích in đậm là gì?

Đáp án chuẩn:

- Các từ: “nhật thực, nguyệt thực”.

- Mục đích: đánh dấu từ khóa cần theo dõi, giúp người đọc dễ nhìn cũng như biết được các từ cần chú ý, các từ in đậm là từ khóa để theo dõi câu văn, thể hiện ý chính.

CH4: Tác giả chủ yếu chọn cách trình bày thông tin như thế nào trong bài viết trên? Dựa vào đâu em có thể xác định được như vậy? Hiệu quả của cách trình bày đó là gì?

Đáp án chuẩn:

- Trình bày theo cách diễn dịch

- Dựa trên đề mục và ý chính của đoạn văn muốn truyền tải mà xác định được. 

- Tác dụng: giúp người đọc hiểu nguyệt thực và nhật thực là gì cũng như sự khác nhau giữa hai hiện tượng thiên nhiên trên.

CH5: Nhận xét về từ ngữ được sử dụng trong bài viết?

Đáp án chuẩn:

Từ ngữ phong cách khoa học, thuộc về hiện tượng tự nhiên.

CH6: Bài viết đã sử dụng loại phương tiện phi ngôn ngữ nào? Chỉ ra hiệu quả và cách trình bày của loại phương tiện ấy trong văn bản.

Đáp án chuẩn:

- Phương tiện phi ngôn ngữ: hình ảnh. 

- Hiệu quả:

+ Cụ thể hóa lời thuyết minh giúp người đọc tiếp nhận thông tin một cách dễ dàng, đầy đủ và đúng đắn nhất.

+ Hình ảnh được đưa ra sau khi nêu ra đặc điểm giúp người đọc dễ hình dung hai hiện tượng trên. 

HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT

Đề bài: Trường em tổ chức tuần lễ: "Nhà khoa học tương lai" để học sinh tìm hiểu về những bí ẩn của thế giới tự nhiên. Em hãy viết bài văn thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên mà bản thân quan tâm để tham gia tuần lễ này.

Đáp án chuẩn:

Mưa, dù chỉ là những giọt nước nhỏ, khi tập hợp lại có thể tạo ra sức mạnh lớn và gây ra lũ lụt tàn phá. Ví dụ, năm 1985, Hà Lan và Mỹ đối mặt với những cơn mưa lớn gây ngập lụt nghiêm trọng; năm 1976, một trận lũ bất ngờ ở Colorado đã làm hơn 145 người chết và thiệt hại lớn về tài sản; năm 1997, Texas chứng kiến một trận lũ cuốn trôi trường học, làm chết 10 học sinh.

Mưa có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống trên trái đất. Đám mây có thể nặng hàng trăm tấn và kích thước giọt mưa được đo bằng phương pháp sàng phấn hoa. Mưa hình thành từ hơi nước bốc lên từ mặt đất và đại dương, rồi ngưng tụ thành giọt mưa.

Mưa ảnh hưởng đến tất cả chúng ta và có thể tạo ra sự sống nhưng cũng gây hủy diệt. Nó là món quà thiên nhiên nhưng cũng tiềm ẩn nguy hiểm lớn.

CH1: Bài viết này có thú vị, rõ ràng, dễ hiểu hay không?

Đáp án chuẩn:

Bài viết này rõ ràng và dễ hiểu.

CH2: Bài viết cần điều chỉnh những gì?

Đáp án chuẩn:

Bài viết cần tô đậm các ý chính và phân chia đề mục để dễ hiểu hơn.