TIẾNG VIỆT VIẾT

HƯỚNG DẪN PHÂN TÍCH KIỂU VĂN BẢN

Câu 1: Chỉ ra luận điểm, lí lẽ, bằng chứng trong bài viết và mối quan hệ giữa các yếu tố này.

Đáp án chuẩn:

- Luận điểm 1: Đặc sắc nghệ thuật

+ Lí lẽ, bằng chứng: Chất liệu thơ Đường; Bút pháp chấm phá và “tả cảnh ngụ tình” của thơ Đường

- Luận điểm 2: Chủ đề của tác phẩm

+ Lí lẽ, dẫn chứng: Bức tranh đêm trăng mùa xuân đầy sức sống, tinh thần lạc quan và tình yêu thiên nhiên của nhà thơ.

Câu 2: Để làm nổi bật các luận điểm, tác giả bài viết đã sử dụng những từ ngữ nào?

Đáp án chuẩn:

Từ ngữ: "dễ hiểu, dễ tiếp cận"

=> Đây là văn bản được viết bằng chữ Hán nên tác giả đã giải thích nghĩa của từng câu để dễ dàng có thể phân tích đúng và đầy đủ nội dung văn bản 

Câu 3: Từ bài văn trên, hãy ghi lại một số lưu ý khi viết bài nghị luận phân tích một tác phẩm văn học

Đáp án chuẩn:

- Xác định rõ vấn đề cần phân tích

- Nắm rõ thông tin về tác giả,tác phẩm

- Cần phân tích rõ nội dung và đặc sắc nghệ thuật

- Để làm rõ nội dung văn bản cần đưa ra các luận điểm, lí lẽ, dẫn chứng cụ thể.

HƯỚNG DẪN VIẾT

Đề bài: Câu lạc bộ văn học trường em tổ chức cuộc thi viết với chủ đề: “Tác phẩm tôi yêu”. Em hãy viết một bài văn nghị luận phân tích một bài thơ mà em yêu thích để tham gia cuộc thi này.

Đáp án chuẩn:

Mùa thu là đề tài quen thuộc trong thơ ca Việt Nam, từ Nguyễn Khuyến, Lưu Trọng Lư đến Xuân Diệu. Bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh, viết năm 1977, phản ánh sự chuyển giao mùa từ hạ sang thu với cảm nhận tinh tế.

Bài thơ mở đầu với tín hiệu mùa thu qua “hương ổi” và “gió se”, gợi cảm giác êm dịu, quen thuộc của mùa thu miền Bắc. Hương ổi lan tỏa trong gió se lạnh là dấu hiệu rõ ràng của thu về. Hình ảnh “sương chùng chình” nhân hóa làn sương, tạo cảm giác mơ hồ, lưng chừng giữa mùa hạ và thu.

Khổ thơ tiếp theo miêu tả sự thay đổi trong cảnh vật với dòng sông “dềnh dàng” và cánh chim “vội vã”, phản ánh sự chuyển mùa rõ nét hơn. Hình ảnh “đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu” tạo liên tưởng độc đáo về sự hòa quyện giữa hai mùa.

Khổ cuối thể hiện sự chiêm nghiệm về cuộc đời: sự giảm dần của nắng, mưa và sấm, và sự vững vàng của “hàng cây đứng tuổi” như ẩn dụ cho con người trưởng thành.

“Sang thu” của Hữu Thỉnh không chỉ là bức tranh thiên nhiên chuyển giao mùa mà còn là sự chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc đời, thể hiện tình yêu thiên nhiên và sự nhạy cảm của tác giả. Bài thơ vẫn giữ giá trị mãi qua thời gian, lắng đọng và tinh tế trong cảm nhận về mùa thu và cuộc sống.