Video giảng Ngữ văn 7 kết nối bài 5 Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt

Tóm lược nội dung

VĂN BẢN 1: THÁNG GIÊNG, MƠ VỀ TRĂNG NON RÉT NGỌT

Chào các em! Hãy bắt đầu buổi học bằng một nụ cười thật tươi và sẵn sàng khám phá những điều tuyệt vời đang chờ đón chúng ta nhé!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Nhận biết được chất trữ tình, cái tôi tác giả, ngôn ngữ của tuỳ bút.
• Nhận biết được chủ đề, thông điệp của văn bản “Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt”.
• Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản.
• Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt.
• Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa văn bản.
• Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của truyện với các văn bản khác có cùng chủ đề.

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG:

Trước khi bước vào bài học, cô muốn các em suy nghĩ về một câu hỏi thú vị này:

1. Em hãy hát một bài hát hoặc đọc thuộc một bài thơ về chủ đề mùa xuân.

2. Em thích nhất điều gì ở mùa xuân quê em?

HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ

I. TÌM HIỂU CHUNG

Nội dung 1: Tìm hiểu tác giả, tác phẩm

Trước khi bước vào thế giới của những câu chữ và cảm xúc, chúng ta hãy cùng khám phá tâm hồn của người sáng tạo ra chúng. Dựa vào việc tìm hiểu ở nhà, em hãy trình bày những hiểu biết của em về tác giả, tác phẩm.

Video trình bày nội dung:

1. Tác giả

- Tên: Vũ Bằng

- Năm sinh – năm mất: 1913-1984

- Quê quán: Hà Nội

- Sở trường sáng tác: truyện ngắn, tùy bút, bút kí

- Phong cách sáng tác: Tùy bút của VB giàu chất trữ tình, chất thơ, hướng vào biểu hiện thế giới nội tâm phong phú.

- Tác phẩm tiêu biểu: Miếng ngon Hà Nội (1960), Món lạ miền Nam (1969), Thương nhớ Mười Hai (1972)

2. Tác phẩm

- Trích Thương nhớ mười hai (bút kí, 1972), là bài đầu tiên của tập tùy bút

- Thương nhớ mười hai được viết trong thời gian Vũ Bắng sống ở miền Nam, xa cách quê hương miền Bắc. Niềm thương nhớ quê hương, gia đình da diết được thể hiện qua sự hồi tưởng về cảnh sắc thiên nhiên, phố xá, cuộc sống hằng ngày mang vẻ đẹp và bản sắc văn hóa của Hà Nội. Thương nhớ mười hai có 13 bài tùy bút, gồm 12 bài viết về các tháng trong năm và 1 bài về Tết.

Nội dung 2: Tìm hiểu Cảnh sắc và không khí mùa xuân ở Hà Nội

Mỗi vùng miền có thể được ví như một mảnh ghép làm nên bức tranh thế giới muôn màu. Mỗi mảnh ghép ấy có những vẻ đẹp riêng. Và cảnh sắc và không khí mùa xuân ở Hà Nội cũng là một mảnh ghép trong bức tranh thế giới muôn màu ấy. 

Các em hãy đọc đoạn đầu của bài thơ và suy nghĩ để trả lời những câu hỏi sau: Khi nói về Mùa Xuân, tác giả đã khẳng định điều gì? Câu văn 'Ai bảo… mê luyến Mùa Xuân' gợi cho em những suy nghĩ gì? Em hãy cho biết biện pháp nghệ thuật nào đã được sử dụng trong câu văn này.

Trong đoạn văn 2, tác giả đã bộc lộ tình cảm của mình như thế nào? Tình cảm ấy nảy sinh từ đâu? Hãy chú ý đến những chi tiết nào miêu tả cảnh sắc mùa Xuân ở Hà Nội và miền Bắc mà tác giả đã gợi tả nhé!

Video trình bày nội dung:

* Cảnh sắc và không khí mùa xuân ở Hà Nội:

- Câu phủ định, điệp từ, điệp ngữ, điệp kiểu câu.

=> Khẳng định: tình cảm yêu mùa xuân tha thiết, nồng nàn.

- Nghệ thuật:

+  Miêu tả, so sánh đặc sắc;

+ Giọng điệu sôi nổi, tha thiết, có sức truyền cảm.

+ Hình ảnh gợi cảm.

→ Bức tranh mùa Xuân đẹp, tràn đầy sức sống, tràn ngập khắp đất trời nhưng lại ấm áp, nồng nàn, đầy tình yêu thương,  mang nét đặc trưng của mùa xuân miền Bắc.

=> Cảm xúc say sưa, mê đắm trước  mùa xuân.

Nội dung 3: Tìm hiểu Cảnh sắc và không khí mùa Xuân sau rằm tháng giêng

Các em ạ, mùa Xuân luôn mang lại cho chúng ta những cảm xúc tươi mới và tràn đầy hy vọng. Sau rằm tháng Giêng, thời điểm này thật đặc biệt, khi những cơn gió lạnh dần nhường chỗ cho ánh nắng ấm áp, và thiên nhiên như bừng tỉnh sau giấc ngủ đông. Bây giờ, các em hãy đọc đoạn 3 cho đến hết văn bản. Sau khi đọc xong, cô có một vài câu hỏi dành cho các em:

• Nhà văn đã cảm nhận sự thay đổi của thiên nhiên qua những đối tượng nào? Các em có nhận xét gì về các từ ngữ như “hơi phai”, “mùi hương man mác”, “vệt xanh tươi”, “làn sáng hồng” không?
• Hãy chỉ ra những biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng thông qua các từ ngữ hình ảnh đó và tác dụng của những biện pháp nghệ thuật này?
• Cuối cùng, khi mùa xuân đến, bầu không khí gia đình được miêu tả như thế nào? Hãy liên hệ với không khí sau Tết ở gia đình các em.

Video trình bày nội dung:

* Cảnh sắc và không khí mùa Xuân sau rằm tháng giêng:

- Tác giả cảm nhận sự thay đổi của thiên nhiên, đất trời qua sự thay đổi, chuyển biến về màu sắc, không khí, bầu trời, mặt đất, cây cỏ…

- Nghệ thuật so sánh  được sử dụng hiệu quả.

→ Tác giả đã phát hiện ra một vẻ đẹp khác nữa của mùa Xuân đất Bắc. Đó là vẻ đẹp của sự hồi sinh của đất trời, cây cỏ trổ lộc, đơm hoa, kết trái: ”Đào hơi phai…kiếm nhị”

- Sự cảm nhận, đặc biệt tinh tế, nhạy cảm→ sự gắn bó, am hiểu, tình yêu thiên nhiên; trân trọng, biết tận hưởng vẻ đẹp cuộc sống.

- Con người trở về với cuộc sống êm đềm, thường nhật.

→ Tình yêu cụ thể, dạt dào, tinh tế, sâu sắc và bền bỉ.

…………………………

Nội dung video Văn bản 1: Tháng Giêng, mơ về trăng non rét ngọt còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.