BÀI 1. THẾ GIỚI KỲ ẢO

VĂN BẢN 1. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG (NGUYỄN DỮ)

CHUẨN BỊ ĐỌC

Câu hỏi: 

Câu 1: Em biết gì về vị thế của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến?

Soạn rút gọn:

Trong thời kỳ phong kiến Việt Nam, vai trò của người phụ nữ thường bị hạn chế và bị rập khuôn bởi các giá trị truyền thống, tôn giáo và xã hội. Tuy nhiên, cũng đã có nhiều người phụ nữ dũng cảm đứng lên, đập tan mọi gông xiềng của chế độ phong kiến. Ta có thể kể đến như Hai Bà Trưng, Hồ Xuân Hương,..

Câu 2. Em có ấn tượng sâu sắc với tác phẩm nào viết về người phụ nữ? Hãy chia sẻ ấn tượng dó của em.

Soạn rút gọn:

• Em có ấn tượng sâu sắc về tác phẩm Truyện Kiều của tác giả Nguyễn Du

• Thông qua Truyện Kiều, em thấy được sự bất công, tàn bạo của xã hội phong kiến. Đồng thời qua đó cũng thấy được số phận người phụ nữ. 

ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Những chi tiết giới thiệu nhân vật Vũ Thị Thiết và Trương Sinh.

Soạn rút gọn:

Câu 2: Theo em, kết cục của cuộc hôn nhân giữa Trương Sinh và Vũ Nương sẽ như thế nào?

Soạn rút gọn:

Trương Sinh đi lính, Vũ Nương ở nhà chăm sóc con cái chăm lo cho gia đình. Sau khi trở về, hai người cùng nhau xây dựng cơ nghiệp và sống hạnh phúc đến hết đời.

Câu 3: Trương Sinh có thái độ và hành động như thế nào sau khi nghe những lời nói của con?

Soạn rút gọn:

Trương Sinh đinh ninh là vợ không chung thủy. Chàng la um lên cho hả giận.

Câu 4: Câu chuyện sẽ như thế nào nếu không xuất hiện nhân vật Phan Lang?

Soạn rút gọn:

Phan Lang là cầu nối cho sự tha thứ của Vũ Nương dành cho Trương Sinh. Nếu không có Phan Lang, Trương Sinh sẽ biết được sự thật nhưng sẽ sống trong day dứt, ân hận vì đã tự tay đẩy cuộc hôn nhân của mình xuống bờ vực tan vỡ mà không thể xin lỗi hay gặp lại vợ lần cuối nữa.

Câu 5: Điều gì khiến Vũ Nương muốn tìm về gặp chồng?

Soạn rút gọn:

Vũ Nương muốn tìm về gặp chồng là muốn giải oan tiếng xấu cho bản thân mình. Đồng thời, nàng cũng nhớ nhà, nhớ quê hương vô cùng nên muốn trở lại thăm nơi xưa chốn cũ.

SAU KHI ĐỌC TRẢ LỜI CÂU HỎI

Câu 1: Trình bày cốt truyện và nêu bố cục của tác phẩm.

Soạn rút gọn:

Trình bày cốt truyện : Vũ Nương là người con gái quê ở Nam Xương, không chỉ xinh đẹp mà còn có tư dung tốt đẹp. Điều ấy khiến cho Trương Sinh - một chàng trai trong làng yêu mến, xin mẹ đem trăm lạng vàng cưới về. Trong cuộc sống vợ chồng, biết chồng là một người hay ghen, nàng luôn sống giữ gìn khuôn phép để gia đình hòa thuận. Vậy mà chồng nàng, sau khi đi lính chỉ vì một lời ngây thơ của con trẻ, chưa làm rõ đầu đuôi câu chuyện đã giở thói ghen tuông. Dù Vũ Nương hết lòng giải thích nhưng vẫn vô dụng. Nàng quyết định tìm đến cái chết để chứng minh sự trong sạch của mình. Sau này, khi đã hiểu rõ mọi chuyện, Trương Sinh cảm thấy hối hận thì cũng đã muộn. Chàng cho người lập đàn giải oan cho vợ, Vũ Nương hiện về lúc ẩn lúc hiện.

Nêu bố cục tác phẩm

Câu 2. Ở phần đầu tác phẩm, Nguyễn Dữ đã làm nổi bật những đặc điểm gì ở nhân vật Vũ Nương và Trương Sinh? Lời người kể chuyện có vai trò như thế nào trong việc khắc hoạ nhân vật?

Soạn rút gọn:

- Nhân vật Vũ Nương: tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp, giữ gìn khuôn phép, không từng để lúc nào vợ chồng phải đến thất hoà, 

- Nhân vật Trương Sinh: có tính đa nghi, đối với vợ phòng ngừa quá sức; tuy con nhà hào phú nhưng không có học, ..

- Vai trò người kể chuyện : thấy được sự khách quan của người thứ 3 khi nhìn thấy được toàn bộ những nét bản chất của nhân vật. 

Câu 3:  Phân tích lời than của nhân vật Vũ Nương trước khi gieo mình xuống sông để làm rõ các khía cạnh:

a. Nỗi đau đớn của nhân vật.

b. Đặc điểm ngôn ngữ nhân vật trong truyện truyền kì.

Soạn rút gọn:

a, Nỗi đau đớn của nhân vật

“Thiếp vốn...mực nghi oan cho thiếp”. => Là lời phân trần về tình nghĩa thủy chung. Nàng nói về thân phận của mình “con kẻ khó”, và khẳng định về tình nghĩa của bản thân “ giữ gìn một tiết” và luôn khao khát được sống hạnh phúc êm ấm với chồng con.

“Thiếp sở dĩ... núi Vọng Phu kia nữa”. => Là sự tuyệt vọng, đau đớn cùng cực khi bị một mực nghi oan của Vũ Nương khi những cố gắng, vất vả mà giờ phải tìm đến cái chết mới có thể giải tỏa nỗi lòng.

b, Thông qua lời phân trần của Vũ Nương cho ta thấy được đặc trưng của ngôn ngữ nhân vật trong truyện truyền kỳ: sử dụng nhiều điển tích, điển cố “

Câu 4: Cho biết những nguyên nhân gây ra bi kịch của Vũ Nương. Nguyên nhân nào là chủ yếu?

Soạn rút gọn:

- Nguyên nhân trực tiếp: Câu nói đùa của Vũ Nương với con nhưng Trương Sinh đa nghi vợ không đoan chính

- Nguyên nhân gián tiếp:

+ Cuộc hôn nhân không bình đẳng 

+ Lễ giáo phong kiến cùng chế độ nam quyền đã hạn chế tiếng nói bình đẳng, quyền được bảo vệ bản thân của người phụ nữ.

+ Những cuộc chiến tranh phi nghĩa gây nên cảnh sinh li tử biệt; vợ chồng xa cách.

Câu 5: Trong tác phẩm, nhân vật Phan Lang được khắc hoạ ở những không gian, thời gian nào? Nhân vật này có vai trò gì trong truyện?

Soạn rút gọn:

+Thời gian: Quá khứ trước làm đầu mục ở bến đỏ Hoàng Giang. Hiện tại đang ở tẩm cung của Linh Phi

+ Không gian: Động rùa của Linh Phi, được đãi tiệc và gặp Vũ Nương

- Vai trò của nhân vật: 

+ Kết nối Vũ Nương với Trương Sinh, giúp khơi dậy trong lòng Vũ Nương mong muốn được giải oan, nói rõ ràng với người chồng Trương Sinh. 

Câu 6: Hình ảnh Vũ Nương hiện về khi Trương Sinh lập đàn giải oan trên bến Hoàng Giang được tác giả miêu tả qua những chi tiết nào? Theo em, đoạn kết có màu sắc kì ảo này có tác dụng gì trong việc thể hiện chủ đề của tác phẩm?

Soạn rút gọn:

- Vũ Nương ngồi trên một chiếc kiệu hoa đứng ở giữa dòng sông, giải oan và cũng cảm tạ tình cảm của Trương Sinh 

Tác dụng của những chi tiết kỳ ảo:   khiến câu chuyện trở nên lung linh, kỳ ảo. Điều đó cũng làm cho người đọc chờ đợi, hứng thú như khi đọc truyện cổ tích, nhờ vậy mà có sức lôi cuốn.

Câu 7: Nêu chủ đề của tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương và trình bày suy nghĩ của em về chủ đề đó.

Soạn rút gọn:

Chủ đề: Số phận người phụ nữ trong thời đại phong kiến xưa

=> Tác phẩm có những tư tưởng nhân văn và tiến bộ hơn thời bấy giờ.Vũ Nương đại diện cho hàng vạn cô gái cùng số phận, sống trong hoàn cảnh kìm kẹp, chèn ép mà không được che chở, chăm sóc. 

VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC

Viết đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu) trình bày suy nghĩ của em về chi tiết “cái bóng" trong truyện.

Soạn rút gọn:

Cái bóng là nút thắt cao trào của câu chuyện, là nguyên nhân gây ra bi kịch của gia đình Trương Sinh. Đối với Vũ Nương, cái bóng không chỉ là câu nói đùa giỡn hàng ngày với con mà còn thể hiện nỗi nhớ nhung chồng nơi tiền tuyến.  Đối với Trương Sinh, cái bóng là bằng chứng của việc vợ không chung thủy, là bằng chứng chứng minh những nghi kỵ của Trương Sinh là chính xác. Cái bóng cũng là nguyên nhân tạo nên bi kịch thê thảm đối với nhân vật Vũ Nương và đối với cái gia đình bé nhỏ của nàng. Chiếc bóng thức tỉnh Trương Sinh, giúp chàng nhận ra nỗi oan của vợ. Hình ảnh chiếc bóng thể hiện tư tưởng, tình cảm và quan niệm của tác giả đối với con người: sự thấu hiểu, cảm thương sâu sắc số phận những con người bất hạnh, nhất là người phụ nữ.