BÀI 9. ĐI VÀ SUY NGẪM

VĂN BẢN. VĂN HÓA HOA - CÂY CẢNH

TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu hỏi 1 :Yêu thiên nhiên là một tình cảm tự nhiên và đặc biệt của con người. Theo em, tình yêu đó có những biểu hiện nổi bật nào?

Giải rút gọn:

- Luôn muốn được sống và làm việc xung quanh những nơi có nhiều cây cối.

- Chăm sóc bảo vệ thiên nhiên.

 Câu hỏi 2: Trong bối cảnh đời sống hiện đại việc tạo ra một không gian cư trú gần gũi, thân thiện với thiên nhiên có thể gặp phải những thách thức gì?

Giải rút gọn:

- Điều kiện kinh tế không cho phép.

- Không đảm bảo về sức khỏe khi không gian thiên nhiên bên ngoài hiện tại có nhiều vấn đề.

- Có thể gây ảnh hưởng đến người khác.

ĐỌC VĂN BẢN

Câu hỏi 1:Tác giả đang khơi gợi sự chú ý về vấn đề gì?

Giải rút gọn:

Khơi gợi sự chú ý về vấn đề: Thiên nhiên phong phú và đa dạng còn chứa ẩn nhiều điều kì thú và kì vĩ.

Câu hỏi 2: Đâu là điều kiện then chốt dẫn đến sự xuất hiện của “thiên nhiên thứ hai”?

Giải rút gọn:

Điều kiện then chốt đó là yếu tố con người.

Câu hỏi 3: Thông tin về “truyền thống sống hài hòa với tự nhiên” của người Việt Nam đáng tin cậy như thế nào?

Giải rút gọn:

Thông tin rất đáng tin cậy khi tác giả đã đưa ra những minh chứng từ lịch sử văn hóa dân tộc, qua các tác phẩm văn học: bài thơ, câu ca dao, truyền thuyết…

Câu hỏi 4: Bề rộng của những thông tin được trình bày trong văn bản có mối liên hệ như thế nào với khái niệm “văn hóa” xuất hiện ở nhan đề?

Giải rút gọn:

Mối liên hệ: Bề rộng với thông tin được trình bày có mối liên hệ chặt chẽ với khái niệm văn hóa. Từ đó thể hiện truyền thống lâu đời về nền văn hóa ở Việt Nam.

Câu hỏi 5: Vấn đề “mức sống” được đề cập ở đây gợi cho em nghĩ tới thực tế nào?

Giải rút gọn:

Vấn đề mức sống gợi cho em nghĩ đến thực tế hiện nay mọi người đều quan niệm thú chơi hoa chỉ dành cho người giàu và thực sự là thế thật chỉ có người có của ăn của để mới không phải lo nghĩ gì mà dành thời gian cho việc chơi hoa, chơi cây.

SAU KHI ĐỌC

 Câu hỏi 1: Nêu nhận xét về việc sách giáo khoa đặt văn bản “Văn hóa hoa – cây cảnh” bên cạnh văn bản “Yên Tử, núi thiêng”.

Giải rút gọn:

Tác giả trực tiếp thể hiện đối tượng được nhắc đến trong văn bản: Văn hóa hoa cây cảnh và núi thiêng Yên Tử.

Câu hỏi 2: Tìm hiểu bố cục của văn bản, qua đó đánh giá cách tác giả triển khai ý tưởng và trình bày thông tin.

Giải rút gọn:

- Bố cục:

- Tác giả triển khai ý tưởng và trình bày thông tin theo trình tự chặt chẽ đưa người đọc đến các vấn đề liên quan đến văn hóa hoa, cây cảnh.

Câu hỏi 3: Xác định tính đa dạng của các thông tin được tác giả nêu lên xoay quanh việc làm sáng tỏ vấn đề: Người Việt thực sự có một văn hóa ứng xử riêng với thiên nhiên.

Giải rút gọn:

- Tác giả đưa ra rất nhiều minh chứng khác nhau ở nhiều mặt trong văn hóa Việt Nam: Lịch sử; văn học (thơ ca, ca dao, truyền thuyết); tín ngưỡng; không gian (từ nông thôn đến thành thị);…

=> Từ đó tác giả đã làm sáng tỏ: Người Việt có một văn hóa ứng xử riêng với thiên nhiên.

Câu hỏi 4 : Tại sao nói về một vấn đề của văn hóa, tác giả lại hết sức quan tâm tìm hiểu, tập hợp các cứ liệu văn học và ngôn ngữ?

Giải rút gọn:

Tác giả hết sức quan tâm tới văn học và ngôn ngữ vì giữa chúng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.. Cùng với hệ thống giá trị văn hóa là những mô thức văn hóa riêng của một cộng đồng dân tộc, văn học đã tự giác tiếp nhận và thể hiện những giá trị và mô thức mà cả cộng đồng tôn trọng và tuân thủ.

Câu hỏi 5: Nêu nhận xét của em về mạch liên kết giữa các thông tin trong văn bản.

Giải rút gọn:

- Hình thức: Sử dụng các phép liên kết: Phép thế, nối, lặp…

- Nội dung: Trình bày các thông tin liên quan chặt chẽ với nhau theo trình tự cụ thể.

Câu hỏi 6: Việc tác giả huy động kiến thức đa lĩnh vực (văn hóa, văn học, ngôn ngữ, lịch sử, địa lí) khi đưa thông tin về vấn đề đã tạo nên đặc điểm gì của văn bản?

Giải rút gọn:

Tạo nên đặc điểm đa dạng, phong phú của văn bản thông tin

VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC

Đề bài: Từ những điều được văn bản Văn hóa hoa – cây cảnh gợi lên, viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) nêu ấn tượng, suy nghĩ của em về hiện tượng “đưa thiên nhiên vào nhà” rất phổ biến trong đời sống hiện nay.

Giải rút gọn:

Giữa con người và môi trường sống có mối liên hệ chặt chẽ không thể tách rời. Môi trường tạo ra các điều kiện sống cần thiết để con người tồn tại và phát triển. Con người có vai trò khai thác và cải tạo môi trường phù hợp với các điều kiện sống và hoạt động sản xuất của mình, đồng thời tôn trọng, bảo vệ và gìn giữ lấy môi trường ấy. Hiện tượng “đưa thiên nhiên vào nhà” hiện nay đang được rất nhiều người hưởng ứng. Việc đưa thiên nhiên vào nhà không cần điều gì quá to lớn chỉ cần bạn trồng thêm một cây xanh, một cây hoa ở nhà và chăm sóc chúng đã là đưa thiên nhiên vào nhà rồi đó. Hãy luôn biết trân trọng bảo vệ thiên nhiên vì nếu thiếu đi thiên nhiên con người chúng ta cũng không sống tiếp được.