BÀI 44. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH VÀ CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH

Khởi động: Một cặp vợ chồng có thể sinh con trai hoặc con gái. Theo em, giới tính của con do bố hay mẹ truyền cho? Giải thích.

Giải rút gọn:

Giới tính của con do bố truyền cho. Vì người chồng ctajo 2 loại giao tử X và Y. Sự thụ tinh giữa trứng với tinh trùng mang NST X sinh ra con gái, còn sự thụ trinh giữa trứng X với tinh trùng Y sẽ sinh ra con trai. 

I. NHIỄM SẮC THỂ THƯỜNG VÀ NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH

Hoạt động: Đọc thông tin trên kết hợp quan sát Hình 44.1, thực hiện các yêu cầu sau:

1. Nhận xét về số lượng, hình dạng của NST thường, NST giới tính.

2. Nêu khái niệm NST thường, NST giới tính.

Giải rút gọn:

1. NST thường và NST giới tính đều gồm 2 NST. Tuy nhiên, ở nam, cặp NST XY không tương đồng.

2. 

• NST thường là các cặp NST tương đồng, giống nhau giữa giới đực và giới cái, chứa đựng các gene quy định tính trạng thường.

• NST giới tính là một cặp NST, tương đồng hoặc không tương đồng, khác nhau giữa giới đực và giới cái, có thể chứa gene quy định giới tính và các gene khác.

II. CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH

Hoạt động: Quan sát Hình 44.2 và đọc thông tin trên, thực hiện các yêu cầu sau:

1. Trình bày cơ chế xác định giới tính ở người.

2. Giải thích vì sao trong thực tế, tỉ lệ bé trai và bé gái sơ sinh xấp xỉ 1:1.

Giải rút gọn:

1. Cơ chế: sự phân li và tổ hợp của cặp NST giới tính qua giảm phân và thụ tinh.

2. Vì người bố tạo 2 loại giao tử X và Y với tỉ lệ ngang nhau tham gia thụ tinh tạo ra hai loại tổ hợp XX và XY với tỉ lệ ngang nhau và có sức sống ngang nhau.

III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HÓA GIỚI TÍNH

Câu hỏi: Nêu những yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hóa giới tính và lấy thêm ví dụ.

Giải rút gọn:

Yếu tố ảnh hưởng:

• Môi trường trong cơ thể: Hormone. Ví dụ: tiêm hormone sinh dục cái vào trứng gà trước khi ấp, trứng sẽ nở ra toàn gà mái.

• Môi trường bên ngoài: nhiệt độ, ánh sáng,… Ví dụ: ở nơi cường độ ánh sáng mạnh, tỉ lệ hoa đực của hoa hồng phát triển, ở nơi cường độ ánh sáng yếu, tỉ lệ hoa cái của hoa hồng phát triển.