BÀI 6. HỒ CHÍ MINH “VĂN HOÁ PHẢI SOI ĐƯỜNG CHO QUỐC DÂN ĐI”

CỦNG CỐ, MỞ RỘNG

Câu 1: Bài học giúp bạn hiểu thêm điều gì về sự thống nhất cao độ giữa sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh với toàn bộ tác phẩm Người đã viết (trong đó có sáng tác văn học)?

Giải nhanh:

• Sự thống nhất về mục đích: Phục vụ cho mục tiêu giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng xã hội chủ nghĩa.

• Sự thống nhất về tư tưởng: Thể hiện tư tưởng Hồ Chí Minh, một hệ thống quan điểm toàn diện, sâu sắc về con đường giải phóng dân tộc và phát triển đất nước.

• Sự thống nhất về phong cách: Giản dị, mộc mạc, gần gũi với quần chúng nhân dân.

Câu 2: Sự đa dạng của phong cách văn chương Hồ Chí Minh đã được thể hiện như thế nào qua các văn bản được học trong bài?

Giải nhanh:

• Phong cách chính luận: Lập luận chặt chẽ, logic, giàu sức thuyết phục.

• Phong cách trữ tình: Biểu cảm chân thành, sâu sắc, thể hiện tình cảm yêu nước, thương dân.

• Phong cách bút pháp truyện kí: Sinh động, hấp dẫn, miêu tả chân thực cuộc sống và con người.

Câu 3: Tìm đọc trọn vẹn tập Ngục trung nhật kí và các tuyển tập thơ chữ Hán, thơ tiếng Việt của Hồ Chí Minh. Học thuộc lòng một số bài thơ bạn thấy tâm đắc và sưu tầm những tài liệu viết về các bài thơ đó.

Giải nhanh:

Câu 4: Tìm đọc các cuốn sách sưu tầm mảng sáng tác truyện, kí của Hồ Chí Minh và phân loại sơ bộ những tác phẩm truyện, kí đó theo các tiêu chí thể loại, đề tài, bút pháp (cách viết).

Soạn chi tiết:

1. Phân loại theo thể loại:

• Truyện ngắn: "Làng", "Vi hành", "Dân quê",...

• Ký: "Bản án chế độ thực dân Pháp", "Kí về cuộc đời hoạt động của Nguyễn Ái Quốc", "Pháp chạy Nhật đến",...

• Nhật ký: "Nhật ký trong tù",...

2. Phân loại theo đề tài:

• Chống Pháp, cứu nước: "Làng", "Dân quê", "Kí về cuộc đời hoạt động của Nguyễn Ái Quốc",...

• Ca ngợi con người lao động: "Vi hành", "Pháp chạy Nhật đến",...

• Phong cảnh quê hương: "Cảnh khuya", "Rằm tháng Giêng",...

• Tình cảm gia đình, bạn bè: "Thương vợ", "Bên kia sông Đuống",...

3. Phân loại theo bút pháp (cách viết):

• Giản dị, mộc mạc, chân thực: "Làng", "Dân quê", "Vi hành",...

• Sinh động, hấp dẫn: "Pháp chạy Nhật đến", "Kí về cuộc đời hoạt động của Nguyễn Ái Quốc",...

• Truyện và kí có yếu tố trữ tình: "Cảnh khuya", "Rằm tháng Giêng",…

Câu 5: Chọn đọc các tác phẩm chính luận tiêu biểu của Hồ Chí Minh, ghi chép về hoàn cảnh ra đời của từng tác phẩm và trích ra những câu, những đoạn văn mà bạn thấy đáng chú ý nhất.

Soạn chi tiết:

• Chọn đọc tác phẩm chính luận:

+ Hoàn cảnh ra đời: Tác phẩm "Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến", "Tuyên ngôn độc lập", "Bài nói tại Đại hội thành lập Đảng Lao động Việt Nam",...

+ Câu, đoạn văn đáng chú ý:

"Không có gì quý hơn độc lập tự do".

"Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta".

"Nhiệm vụ của chúng ta là phải tiếp tục giương cao ngọn cờ độc lập, tự do, thống nhất đất nước".

Câu 6: Tìm hiểu cách tổ chức hệ thống tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong các phòng trưng bày chuyên đề hoặc trong các viện bảo tàng mà bạn có dịp ghé thăm. Phác thảo ý tưởng về cách tổ chức những tư liệu mà bạn hoặc các bạn trong lớp có được về Người trong không gian học tập phù hợp (ở nhà hoặc ở lớp).

Soạn chi tiết:

Tìm hiểu cách tổ chức hệ thống tư liệu về Bác:

+ Tham quan các phòng trưng bày, viện bảo tàng:

• Bảo tàng Hồ Chí Minh, Khu di tích Pác Bó, Phủ Chủ tịch,...

• Quan sát cách trưng bày, phân loại tư liệu theo chủ đề, thời gian,...

+ Phác thảo ý tưởng tổ chức tư liệu:

• Sưu tầm ảnh, tranh, bài báo, sách,... về Bác.

• Phân loại theo chủ đề: thời thơ ấu, hoạt động cách mạng, đời sống thường ngày,...

• Trưng bày trong tủ kính, kệ sách, hoặc thiết kế thành một góc học tập về Bác.

Câu 7: Thảo luận với các bạn trong nhóm học tập hoặc trong lớp về một số dự án cần thực hiện để phục vụ cho hoạt động học tập theo nội dung sách giáo khoa Ngữ văn lớp 12.

Giải nhanh:

Dự án:

• Tổ chức buổi giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp của Bác.

• Viết bài báo về một khía cạnh trong cuộc đời Bác.

• Làm phim tài liệu về một tác phẩm của Bác.

• Tổ chức thi tìm hiểu về Bác.

Lợi ích:

• Giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về Bác.

• Rèn luyện kỹ năng nghiên cứu, sáng tạo.

• Góp phần giáo dục truyền thống yêu nước cho học sinh.