PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

CH1. Đoạn trích thuộc thể thơ nào?

A. Thơ năm chữ

B. Thơ thất ngôn bát cú

C. Thơ tự do

D. Thơ lục bát

CH2. Những yếu tố nào giúp em nhận diện thể thơ của đoạn trích?

A. Vần thơ, nhịp và số tiếng trong dòng thơ

B. Số tiếng trong dòng thơ và số dòng trong mỗi khổ thơ

C. Số tiếng trong dòng thơ, số dòng trong khổ thơ, vần, nhịp

D. Dòng thơ, khổ thơm vần và nhịp của bài thơ

CH3. Hình ảnh so sánh ở dòng thơ Bóng đen sẫm như gốc cây khô cháy làm nổi bật đặc điểm của đối tượng nào?

A. Những hòn đảo giữa biển

B. Những người lính trên đảo

C. Những hòn đá trên đảo

D. Những cái cây trên đảo

CH4. Cầu nào sau đây khái quát đúng nội dung chính của đoạn trích? 

A. Sự khắc nghiệt, dữ dẫn của thiên nhiên nơi biển đảo xa xôi. 

B. Sức mạnh tinh thần của người lính khi đối mặt với thiên nhiên khác nghiệt. 

C. Tâm tình của những người lính ngày đêm canh giữ biển đảo quê hương.

 D. Sự sinh tồn kì diệu của con người giữa điều kiện sống gian nan.

CH5. Dòng nào sau đây chỉ bao gồm các từ láy tượng hình đã được sử dụng trong đoạn trích?

A. Đăm đăm, thăm thẳm, tốt tươi

B. Đăm đăm, thăm thẳm, héo quắt

C. đăm đăm, thăm thẳm, linh đình

D. đăm đăm, thăm thẳm, thấp thoáng

CH6. Xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ “Những màu mây sẽ thông không héo quắt”.

A. Nhân hóa

B. Nói giảm nói trán

C. Ẩn dụ

D, So sánh 

TRẢ LỜI CÂU HỎI

CH1. Theo em, "chúng tôi" trong đoạn thơ là ai? 

CH2. "Chúng tôi", cơn mưa và đảo Sinh tồn là những hình ảnh xuyên suốt mạnh cảm xúc của đoạn thơ. Mạch cảm xúc đó thể hiện như thế nào trong các khổ thơ?

CH3. Trong đoạn thơ, "đợi mưa" và "đảo Sinh Tồn" đều là những hình ảnh thực nhưng gợi liên tưởng đến những ý nghĩa rộng hơn. Theo em, đó có thể là những ý nghĩa gì?

CH4. Em cảm nhận thế nào về hình ảnh người lính trong những dòng thơ: “Chúng tôi như hòn đá ngàn năm, đập trong trái tim người/ Như đá vững bền, như đá tốt người…”

CH5. Giải thích nghĩa của các yếu tố Hán Việt trong từ sinh tồn. Tìm thêm 3 từ có các yếu tố Hán Việt cùng nghĩa với sinh hoặc tồn.

VIẾT

CH: Viết đoạn văn (khoảng  - 15 câu) trình bày cảm nghĩ của em về đoạn thơ ở phần Đọc.

NÓI VÀ NGHE

CH: Từ hình ảnh người lính trong đoạn thơ Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn, trình bày suy nghĩ của em về tình cảm, trách nghiệm của mỗi người đối với quê hương đất nước.

PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

CH1: B. Thơ thất ngôn bát cú

CH2: C. Số tiếng trong dòng thơ, số dòng trong khổ thơ, vần, nhịp

CH3: D. Những cái cây trên đảo 

CH4: D. Sự sinh tồn kì diệu của con người giữa điều kiện sống gian nan.

CH5: A. Đăm đăm, thăm thẳm, tốt tươi

CH6: C. Ẩn dụ

TRẢ LỜI CÂU HỎI

CH1:"chúng tôi" trong đoạn thơ là những người sống trên đảo Sinh Tồn.

CH2:

• "Chúng tôi", cơn mưa và đảo Sinh tồn là những hình ảnh xuyên suốt mạnh cảm xúc của đoạn thơ. 

• Mạch cảm xúc đó thể hiện tâm trạng đan xen giữa thực tại và mong ước của những người lính trên hòn đảo này đang mong chờ cơn mưa trên đảo trong các khổ thơ. 

-> Qua đó thể hiện sức sống mãnh liệt của con người trước hoàn cảnh thiên nhiên khắc nghiệt, đồng thời cũng bày tỏ ước muốn được thấy mưa rơi trên đảo để cỏ cây hoa lá sẽ lại tốt tươi, điều kiện sống cũng bớt khó nhọc hơn.

CH3: Ta thấy được “đợi mưa” tượng trưng cho niềm tin và hy vọng của mỗi con người, còn “đảo Sinh Tồn” đại diện cho những khó khăn, trắc trở mà chúng ta có thể gặp phải trên đường đời. Theo em, đó có thể là những ý nghĩa về khát khao sống, sinh tồn và mong chờ những cơn mưa. Trong hoàn cảnh khó khăn, con người cần có niềm tin và hy vọng để vươn lên không ngừng, tiếp tục sống và cống hiến giá trị cho đời.

CH4: Hình ảnh người lính trong những dòng thơ Chúng tôi như hòn đá ngàn năm, đập trong trái tim người/ Như đá vững bền, như đá tốt tươi… khiến em liên tưởng đến những con người có ý chí mạnh mẽ và sức sống mãnh liệt. Trước thực tại khó khăn khắc nghiệt, những người lính không hề nản lòng thối chí mà vẫn luôn vững vàng như “hòn đá ngàn năm”, luôn “vững bền” và “tốt tươi”. Họ giữ trong tim niềm hy vọng vào ngày mai tươi sáng và luôn yêu mến hòn đảo nơi họ sinh sống, đợi ngày mưa đến để khao nhau bữa tiệc linh đình.

CH5: - Sinh tồn có nghĩa là sự sống còn, không bị tiêu diệt.

- 3 từ Hán Việt cùng nghĩa với sinh hoặc tồn: nhân sinh, tồn vong, tồn tại.

VIẾT

CH: Trần Đăng Khoa không chỉ biết đến với tư cách là một nhà thơ mà ông còn là một người lính biển, là chiến sĩ cầm súng ngoài Trường Sa. Chắc vì đã cùng đồng hành cùng biển khơi cùng những người đồng đội của mình trong khoảng thời gian dài nên ông từng đưa ra nhận xét: “Không có hình ảnh nào lãng mạn như hình ảnh người lính hải quân trước sóng gió.  Vì tình cảm dành cho biển khơi và những người lính nên "Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn" đã ra đời. 

Nỗi khao khát một cơn mưa,  cơn mưa đến sẽ hồi sinh mọi thứ. Mưa đến làm những đám mây đã héo úa lâu nay tươi tắn hẳn. Mưa đến sẽ khiến những rặng đá san hô sẽ nảy cỏ xanh lên, khiến đảo xa khơi hóa đất liền. 

Bài thơ với những nét tả thực cùng từ ngữ giản dị, giàu tính biểu cảm đã làm nên thành công cho bài thơ. Nhờ có những bài thơ như này, chúng ta mới biết được sự vất vả, hy sinh và khó khăn của những con người vẫn đã và đang thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

NÓI VÀ NGHE

CH: Từ hình ảnh người lính trong đoạn thơ Đợi mưa trên đảo Sinh Tồn, cho thấy mỗi chúng ta đều cần phải có trách nhiệm với quê hương, đất nước. 

Xây dựng và bảo vệ tổ quốc là trách nhiệm thiêng liêng của thanh niên nói riêng và của mỗi con người Việt Nam nói chung. 

Chúng ta cần ra sức học tập và rèn luyện để trở thành những công dân ưu tú nhất, đem sức trẻ và tài năng của mình cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và phát triển Tổ Quốc. Không bao giờ cho phép bản thân đầu hàng trước những khó khăn, thách thức của cuộc sống.