PHẦN I: HỆ THỐNG CÂU HỎI

CHUẨN BỊ

Đọc trước văn bản Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?, tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Dương Trung Quốc.

- Diễn đàn “Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?” được báo Thanh Niên mở ra từ ngày 27-3 đến ngày 30-6-2006, bắt đầu từ bài báo của nhà nghiên cứu lịch sử Dương Trung Quốc. Diễn đàn đã thu hút hàng vạn lượt ý kiến của bạn đọc trong và ngoài nước, thể hiện tâm huyết của mọi tầng lớp người Việt Nam mong muốn đất nước thoát khỏi tình trạng tụt hậu, kém phát triển với tâm lí nước nhỏ để trở thành 

CÂU HỎI GIỮA BÀI

CH 1: Vì sao tác giả nhắc tới Đại cáo bình Ngô?

CH 2: Tác giả nhắc tới những câu chuyện lịch sử này nhằm mục đích gì?

CH 3: Chú ý đến những yếu tố tạo nên sức mạnh của dân tộc.

CH 4: Tác giả bài viết đặt ra vấn đề gì trong phần 3?

CH 5. Vị Đại tướng đó là ai và ông nhắc nhở chuyện gì?

CH 6: Em hiểu "quốc danh" là gì? Cho một vài ví dụ.

CÂU HỎI CUỐI BÀI

CH 1: Em hiểu nhan đề văn bản Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ? như thế nào? Hãy xác định luận đề và các luận điểm của bài viết. 

CH 2: Phần 1 và 2 của bài viết nhắc lại lịch sử nhằm mục đích gì? Đâu là điều đã tạo nên sức mạnh dân tộc trong những giai đoạn lịch sử quan trọng?

CH 3: Theo tác giả bài nghị luận, những nguyên nhân nào dẫn tới sự tụt hậu của đất nước trong thời kì mới? Dẫn ra ý kiến chủ quan của người viết và các lí lẽ, bằng chứng khách quan (có thể kiểm chứng được) trong văn bản.

CH 4: Vấn đề tác giả đặt ra trong bài viết có ý nghĩa như thế nào đối với thế hệ trẻ hiện nay? Theo em, làm thế nào để có thể thoát khỏi tâm lí và cách hành xử tự ti của “một nước nhỏ”?

CH 5: Hãy viết một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) trình bày quan điểm của em về vấn đề “Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?”.

PHẦN II: ĐÁP ÁN

CHUẨN BỊ

- Tác giả Dương Trung Quốc (1947)

Quê: Bến Tre

- Diễn đàn “Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?” được báo Thanh niên mở ra từ ngày 27/3 đến 30/6/2006, bắt đầu từ bài báo của nhà nghiên cứu lịch sử Dương Trung Quốc.

CÂU HỎI GIỮA BÀI

CH 1: Vì tác giả muốn sử dụng tác phẩm và hành động của các nhân vật lịch sử này để dẫn dắt vào nội dung chính của bài viết.

CH 2: Nhằm mục đích đưa ra dẫn chứng khẳng định nước Việt Nam ta là một quốc gia đáng tự hào từ rất lâu về trước. 

CH 3: Lòng yêu nước, tự hào về lịch sử dựng nước, giữ nước của cha ông và nỗi nhục mất nước.

CH 4: Vì sao có nhiều người so sánh công cuộc 20 năm Đổi mới được biểu dương như những thành tựu to lớn với những chiến công của lịch sử giữ nước, cuối cùng vẫn không giúp nước ta tránh được nguy cơ tụt hậu?

CH 5: 

Vị đại tướng đó là Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ông nhắc nhở: "Có một thế hệ hằng ngày nhìn vết đạn của ngoại xâm trên thành Cửa Bắc để nuôi chí rửa sạch nỗi nhục mất nước." Thế hệ đó là thế hệ anh hùng đã đấu tranh vì độc lập tự do của đất nước.

CH 6: Theo em, quốc danh là tên gọi của quốc gia.

CÂU HỎI CUỐI BÀI

CH 1: 

Nhan đề đặt ra vấn đề vị thế của nước ta trong thời kì hội nhập với thế giới, là cách nghĩ để thoát ra khỏi sự tự ti dân tộc, cho nước ta là nước nhỏ, nước nghèo, luôn lép vế trước các cường quốc trên thế giới.

- Xác định luận đề và các luận điểm của bài viết:

+ Luận đề của bài viết chính là vấn đề được đặt ra ngay từ đầu và ở nhan đề của văn bản Nước Việt Nam ta nhỏ hay không nhỏ?. Toàn bộ bài viết bàn luận xung quanh luận đề này.

+ Các luận điểm:

• Phần 1: Sự phấn đấu để tồn tại và phát triển của dân tộc Việt Nam là cơ sở cho niềm tự hào dân tộc.

• Phần 2: Sức mạnh của nỗi nhục mất nước và công cuộc giải phóng dân tộc, chiến thắng giặc ngoại xâm.

• Phần 3: Lí do cùng nỗi nhục của sự tụt hậu, nghèo hèn trước sự phát triển của nhân loại và ý chí vươn lên.

• Phần 4: Tâm thế tự hào dân tộc và ước vọng lớn sẽ quyết định tầm vóc dân tộc.

CH 2:

• Phần 1 và 2 của bài viết nhắc lại lịch sử nhằm mục đích liệt kê chứng minh cho người đọc thấy dân tộc ta là một dân tộc anh hùng, đất nước ta là một đất nước giàu truyền thống, văn hóa, người Việt Nam đi đâu cũng có quyền tự hào về lịch sử hào hùng của dân tộc.

• Điều đã tạo nên sức mạnh của một dân tộc trong những giai đoạn lịch sử quan trọng là niềm tự hào, tự tôn dân tộc.

CH 3: 

- Những nguyên nhân dẫn tới sự tụt hậu của đất nước trong thời kì mới theo tác giả bài nghị luận:

+ Do hậu quả của chiến tranh.

+ Do nếp nghĩ và hành xử của chúng ta. Đó là tâm lí nước nhỏ dẫn đến tự ti, ỷ lại.

- Ý kiến chủ quan của người viết và các lí lẽ, bằng chứng khách quan: “Mục tiêu thoát khỏi nguy cơ tụt hậu ngày càng xa vời” dù chúng ta vẫn biểu dương những thành tựu to lớn đạt được, dù mức tăng trưởng GDP vẫn nhất nhì khu vực. Có hai nguyên nhân cơ bản như đã nêu ở trên. Bằng chứng là:

+ Chiến tranh kéo dài tàn phá của cải vật chất, để lại hậu quả nặng nề trên mọi phương diện: mất mát, hi sinh, di chứng tinh thần,...

+ Tâm lí nước nhỏ: “Không ít những phát biểu của các quan chức” khiến ta nghĩ rằng nước ta nhỏ bé, thuộc diện nghèo, cần được hưởng trợ giúp của thế giới, mà “không thấy nỗi hèn nhục của một nước nghèo và tụt hậu”.

Đó là những lí lẽ, bằng chứng có thể kiểm nghiệm trong thực tế, chứng minh cho sự đúng đắn của các lí lẽ, quan điểm mà tác giả bài viết nêu ra.

CH 4:

- Rất nhiều bạn trẻ do không nắm bắt được các vấn đề của xã hội, của thời đại, ít có sự hiểu biết sâu sắc về tình hình thế giới, có ý thức tự ti dân tộc, hoặc thái độ bàng quan trước vận mệnh dân tộc, không hiểu gì về vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, hoặc lạc quan tếu cho rằng nước ta đã phát triển ngang bằng với các nước phát triển trên thế giới. 

- Nguy cơ tụt hậu sẽ kéo dài nếu chúng ta không thấy và khắc phục được những tồn tại, vướng mắc, nhất là trong nhận thức của lớp trẻ.

- Thế hệ trẻ phải chăm lo việc học hành để có thể làm chủ đất nước, đưa đất nước trở thành một quốc gia phát triển, giàu mạnh.

Có như vậy thì mới có thể thoát khỏi tâm lí và cách hành xử tự ti của “một nước nhỏ”.

CH 5:

Từ trước đến nay, nhiều người vẫn mang tâm lí cho rằng nước Việt Nam là một quốc gia nhỏ bé với nền kinh tế mới chỉ đang phát triển. Thế nhưng đây đều là những nhận định sai lầm. Nền kinh tế của chúng ta đang phát triển rất nhanh chóng. Xuất khẩu và du lịch cực kì nổi bật, đem đến nguồn ngoại tệ lớn cho đất nước. Con người Việt Nam tuy bé nhỏ nhưng vẫn mang nhiều đức tính tốt đẹp như kiên cường, đoàn kết, dũng cảm, yêu tổ quốc. Trong thời bình, con người Việt cũng rất chăm chỉ, chịu khó, sáng tạo. Họ đều là những người lao động có tay nghề cao. Tại các cuộc thi học thuật quốc tế, đoàn Việt Nam cũng giành nhiều giải thưởng lớn. Từ đó, có thể thấy được rằng đất nước chúng ta không hề nhỏ bé.