Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHƯƠNG 1: THẾ GIỚI TỪ NĂM 1918 ĐẾN NĂM 1945

BÀI 1: NƯỚC NGA VÀ LIÊN XÔ TỪ NĂM 1918 ĐẾN NĂM 1945

(1 tiết)

1. MỤC TIÊU BÀI HỌC
2. Kiến thức

HS học về:

• Những nét chính về nước Nga trước khi Liên Xô được thành lập.
• Những thành tựu và chỉ ra được hạn chế của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng:

• Năng lực tìm hiểu lịch sử: Khai thác và sử dụng trục thời gian 1.1, bảng 1.2, lược đồ 1.3, Hình 1.4 – 1.5, bảng 1.6 để tìm hiểu về những nét chính về nước Nga trước khi Liên Xô được thành lập; những thành tựu và chỉ ra được hạn chế của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô.
• Năng lực nhận thức và tư duy lịch sử: Nêu được những nét chính về nước Nga trước khi Liên Xô được thành lập; trình bày được những thành tựu và chỉ ra được hạn chế của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô.
• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng kiến thức lịch sử đã học và sưu tầm thông tin qua internet để tìm hiểu về tình trạng quan hệ ngoại giao giữa Liên Xô và U-crai-na trong giai đoạn hiện nay (đầu thế kỉ XXI).

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ: đọc, sưu tầm thông tin, hình ảnh, tư liệu về nước Nga và Liên Xô từ năm 1918 đến năm 1945 để mở rộng và nâng cao nhận thức.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC
2. Đối với giáo viên

• Giáo án, SHS, SGV, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Chân trời sáng tạo (phần Lịch sử).
• Lược đồ, hình ảnh, tư liệu sưu tầm về bài học Nước Nga và Liên Xô từ năm 1918 đến năm 1945.
• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SHS, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Chân trời sáng tạo (phần Lịch sử).
• Đọc trước nội dung bài học và sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về bài học Nước Nga và Liên Xô từ năm 1918 đến năm 1945.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp đỡ HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú với bài học mới.
3. Nội dung: GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Mảnh ghép lịch sử”. HS trả lời một số câu hỏi trắc nghiệm liên quan đến nước Nga và Liên Xô để lật mở mảnh ghép.
4. Sản phẩm: Các mảnh ghép lịch sử được lật mở trong trò chơi.

d.Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS cả lớp chơi trò chơi “Mảnh ghép lịch sử”.

- GV phổ biến luật chơi cho HS: Để lật mở được mỗi mảnh ghép bị che khuất hình ảnh, HS trả lời câu hỏi liên quan kiến thức đã học ở lớp dưới về Chủ đề nước Nga và Liên Xô.

- GV trình chiếu 5 mảnh ghép và cho HS lần lượt lật mở từng mảnh ghép:

Mảnh ghép số 1: Đêm 25/10 (7/11 theo dương lịch) năm 1917, một sự kiện vô cùng trọng đại đã diễn ra ở nước Nga là:

1. V. I. Lê-nin bí mật từ Phần Lan về nước, trực tiếp lãnh đạo cách mạng.
2. Dưới sự chỉ huy trực tiếp của V. I. Lê-nin, quân cách mạng đã chiếm được Thủ đô Pê-tơ-rô-grat, bao vây Cung điện Mùa Đông.
3. Chính phủ lâm thời sụp đổ, khởi nghĩa giành thắng lợi ở Thủ đô.
4. Cuộc khởi nghĩa giành thắng lợi ở Mát- xcơ-va.

Mảnh ghép số 2: Năm 1917, sau Cách mạng tháng Mười Nga thành công, người có vai trò quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Nhà nước Liên Xô đồng thời cũng bị phê phán về một số sai lầm trong thời gian cầm quyền là:

1. G. Xta-lin.
2. L. Tờ-rốt-xkít.
3. V.I. Lê-nin.
4. Nga hoàng Ni-cô-lai II.

Mảnh ghép số 3: Điền vào dấu ba chấm “…” trong đoạn tư liệu dưới đây:

“Giống như mặt trời chói lọi, ………………………chiếu sáng khắp năm châu, thức tỉnh hàng triệu hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất. Trong lịch sử loài người chưa từng có cuộc cách mạng nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế”.

(Hồ Chí Minh toàn tập, Tập 15, NXB Chính trị quốc gia Hà Nội, 2011, tr.387)

1. Cách mạng Tháng Mười.
2. Cung điện Mùa Đông.
3. Đảng Bôn-sê-vích.
4. Cách mạng Tháng Hai.

Mảnh ghép số 4: Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 mang tính chất là cuộc cách mạng?

1. Dân chủ tư sản kiểu mới.
2. Xã hội chủ nghĩa.
3. Tư sản.
4. Giải phóng dân tộc.

Mảnh ghép số 5: Hình ảnh quốc kì và quốc huy dưới đây nói về:

1. Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (Liên Xô).
2. Các nước cộng hòa Ngoại Cáp-ca-dơ.
3. Nước Nga Xô viết.
4. U-crai-na.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học, hiểu biết của bản thân, trả lời câu hỏi và lật mở từng mảnh ghép.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

GV mời đại diện 5 HS lần lượt lật mở 5 mảnh ghép.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

- GV trình chiếu Mảnh ghép lịch sử:

Hình ảnh Lá cờ Chiến thắng cắm trên nóc tòa nhà Quốc hội Đức năm 1945

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Hình ảnh lá cờ với màu đỏ tượng trưng cho cách mạng búa liềm, ngôi sao tượng trưng cho đoàn kết công – nông và Hồng quân Liên Xô đã gợi nhớ về một thời kí ức lịch sử vinh quang, đầy tự hào của nước Nga Xô viết giai đoạn 1918 – 1945. Vậy, nước Nga đã trải qua những năm tháng như thế nào trước khi Liên Xô được thành lập? Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô thời kì này có những điểm gì nổi bật? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 1: Nước Nga và Liên Xô từ năm 1918 đến năm 1945.

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tình hình nước Nga Xô viết trước khi Liên Xô thành lập (1918 – 1922)

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được những nét chính về nước Nga trước khi Liên Xô thành lập (1918 – 1922).
2. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc cặp đôi, khai thác Bảng 1.2, Lược đồ 1.3, thông tin mục 1 SGK tr.8, 9 và trả lời câu hỏi:

- Hãy nêu những nét chính về tình hình nước Nga Xô viết trong những năm 1920 – 1922.

- Theo em, sự kiện nào quan trọng nhất trong giai đoạn này của lịch sử nước Nga.

1. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về tình hình nước Nga Xô viết trước khi Liên Xô thành lập (1918 – 1922) và chuẩn kiến thức của GV.
2. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2. Liên Xô từ năm 1922 đến năm 1945

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được những thành tựu và chỉ ra được hạn chế của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô.
2. Nội dung: GV yêu cầu HS thảo luận theo 4 nhóm, khai thác Tư liệu 1.4 – 1.8, thực hiện nhiệm vụ:

- Hoàn thành Phiếu học tập số 1: Nêu những thành tựu của Liên Xô trong giai đoạn 1922 – 1945. Hạn chế của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô là gì?

- Áp phích 1.4 thể hiện thành tựu nào của Liên Xô trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội?

1. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về những thành tựu, hạn chế của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và chuẩn kiến thức của GV.
2. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức đã học về Nước Nga và Liên Xô từ năm 1918 đến năm 1945.
2. Nội dung:

- GV cho HS làm Phiếu bài tập trắc nghiệm về Nước Nga và Liên Xô từ năm 1918 đến năm 1945.

- GV cho HS trả lời câu hỏi bài tập phần Luyện tập SGK tr.11.

1. Sản phẩm: Đáp án của HS và chuẩn kiến thức của GV.
2. Tổ chức thực hiện: