Giáo án lịch sử 8 mới năm 2023 chân trời sáng tạo

A.

B.

C.

D.

Câu

1

2

3

4

5

Đáp án

B

A

A

B

C

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Xác định địa điểm và nguyên nhân cách mạng

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân, quan sát, khai thác Lược đồ 1.1 SHS tr.8 và trả lời câu hỏi: Xác định trên lược đồ 1.1 địa điểm diễn ra cuộc Cách mạng tư sản Anh.

- GV hướng dẫn HS khai thác Hình 1.2 SHS tr.8, phân tích: Tại sao sự kiện Vua Sác-lơ I tại Nghị viện Anh vào ngày 4/1/1642 là một dấu mốc quan trọng dẫn đến cách mạng bùng nổ?

(Gợi ý: Xung đột giữa vua và Nghị viện, nhà vua công khai đe dọa Nghị viện bằng vũ lực, hai bên không thể thỏa hiệp).

- GV yêu cầu HS làm việc cặp đôi, đọc thông tin mục 1.a, kết hợp khai thác Hình 1.2 SHS tr.9 và trả lời câu hỏi: Xác định các nguyên nhân dẫn đến cuộc Cách mạng tư sản Anh.

+ GV hướng dẫn HS phân tích nguyên nhân dẫn đến cuộc Cách mạng tư sản Anh trên các phương diện:

●       Nguyên nhân sâu xa.

●       Nguyên nhân trực tiếp.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin SHS, kết hợp khai thác Hình 1.1 – 1.3 để tìm hiểu về địa điểm, nguyên nhân dẫn đến cuộc Cách mạng tư sản Anh.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày lần lượt các nội dung sau:

+ Địa điểm diễn ra cuộc Cách mạng tư sản Anh.

+ Các nguyên nhân dẫn đến cuộc Cách mạng tư sản Anh.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

Nhiệm vụ 2: Kết quả, ý nghĩa, tính chất và đặc điểm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân, khai thác Hình 1.3 SHS tr.9, xác định thời điểm và sự kiện kết thúc cách mạng.

- GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi và trả lời câu hỏi:

+ Cách mạng tư sản Anh đã đạt được những kết quả gì?

+ Theo em, sự khác biệt cơ bản giữa hình thức quân chủ chuyên chế và quân chủ lập hiến là gì?

 GV hướng dẫn HS khai thác thêm thông tin mục Em có biết SHS tr.10, xác định quyền lực của nhà vua, vai trò của Nghị viện trong chính thể quân chủ chuyên chế và chế độ quân chủ lập hiến.

(Quốc vương không thể cai trị chuyên chế. Nghị viện, nơi tầng lớp tư sản – quý tộc mới có vai trò quan trọng, được khẳng định quyền lực).

- GV mở rộng kiến thức, yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Kết quả của cuộc cách mạng có đem đến quyền lợi cho đa số nhân dân không?

- GV hướng dẫn HS khai thác thông tin mục 1b SHS tr.10 và trả lời câu hỏi: Nêu những nét chính về ý nghĩa, tính chất và đặc điểm của Cách mạng tư sản Anh.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân, cặp đôi, đọc thông tin mục 1b, kết hợp khai thác Hình 1.3 SHS tr.9 để tìm hiểu về kết quả, ý nghĩa, tính chất và đặc điểm của cuộc Cách mạng tư sản Anh.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày lần lượt về các nội dung sau:

+ Kết quả của cuộc Cách mạng tư sản Anh.

+ Sự khác biệt cơ bản giữa hình thức quân chủ chuyên chế và quân chủ lập hiến.

+ Những nét chính về ý nghĩa, tính chất và đặc điểm của Cách mạng tư sản Anh.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

1. Cách mạng tư sản Anh

1.1. Địa điểm và nguyên nhân cách mạng

- Địa điểm diễn ra cuộc Cách mạng tư sản Anh:

+ Châu Âu – khu vực Tây Âu với ba nước Anh, Pháp, Hà Lan.

+ Bắc Mỹ nơi có 13 thuộc địa.

- Các nguyên nhân dẫn đến cuộc Cách mạng tư sản Anh:

+ Nguyên nhân sâu xa:

●       Sự phát triển kinh tế dẫn đến nhu cầu về quyền lực chính trị: Nền kinh tế tư bản chủ nghĩa ở Anh phát triển, dẫn đến sự xuất hiện của tầng lớp tư sản – quý tộc mới  Có thế lực về kinh tế, tầng lớp này xuất hiện nhu cầu được khẳng định về quyền lực chính trị (biểu hiện qua quyền lực của Nghị viện).

●       Nhu cầu tôn trọng truyền thống trong sinh hoạt chính trị tại nước Anh: truyền thống tôn trọng nhau giữa quốc vương và Nghị viện trong sinh hoạt chính trị tại nước Anh được thiết lập từ TK XIII. Các vua dòng xtiu-ớt đã cai trị chuyên chế. Bất ổn về chính trị.

+ Nguyên nhân trực tiếp: Nghị viện từ chối yêu cầu tăng thuế của vua Sác-lơ I và thông qua luật hạn chế quyền lực của nhà vua.

1.2. Kết quả, ý nghĩa, tính chất và đặc điểm

- Kết quả: Chính quyền quân chủ lập hiến được xác lập tại nước Anh thay cho chế độ quân chủ chuyên chế.

- Ý nghĩa: mở đường cho nền kinh tế tư bản ở nước Anh phát triển, chấm dứt nền cai trị chuyên chế.

- Tính chất: cuộc cách mạng tư sản (đáp ứng nhu cầu, quyền lợi của giai cấp tư sản).

- Đặc điểm: cuộc cách mạng tư sản diễn ra dưới hình thức nội chiến.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Xác định địa điểm, nguyên nhân diễn ra cuộc chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa ở Bắc Mỹ

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, quan sát và khai thác Hình 1.4 và trả lời câu hỏi: Xác định trên lược đồ 1.4 địa điểm diễn ra cuộc Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ.

 GV hướng dẫn HS xác định:

+ Vị trí của 13 thuộc địa Anh – lãnh thổ ban đầu của Mỹ so với lãnh thổ của Mỹ hiện nay.

+ Xác định địa điểm diễn ra một số sự kiện quan trọng trong chiến tranh giành độc lập.

- GV yêu cầu HS làm việc cặp đôi, đọc thông tin SHS tr.11 và trả lời câu hỏi: Xác định nguyên nhân chủ đạo dẫn đến việc nhân dân thuộc địa tiến hành cuộc chiến tranh tách khỏi đế quốc Anh.

 GV hướng dẫn HS tìm hiểu xung đột quan trọng nhất giữa đế quốc Anh và nhân dân các thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân, làm việc cặp đôi, đọc thông tin SHS tr.11 để tìm hiểu về địa điểm, nguyên nhân chủ đạo diễn ra cuộc chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa ở Bắc Mỹ.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày lần lượt các nội dung sau:

+ Địa điểm diễn ra cuộc Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ.

+ Nguyên nhân chủ đạo dẫn đến việc nhân dân thuộc địa tiến hành cuộc chiến tranh tách khỏi đế quốc Anh.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

- GV mở rộng kiến thức:

Một số xung đột có tính nền tảng khác giữa đế quốc Anh và nhân dân các thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ: nhu cầu gìn giữ quyền tự do và tự trị (về kinh tế và chính trị) của nhân dân 13 thuộc địa (điều này có liên kết rất rõ với đoạn mở đầu trong Tuyên ngôn độc lập năm 1776).

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 2: Kết quả, ý nghĩa, tính chất, đặc điểm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS thảo luận nhóm đôi, đọc thông tin mục 2b, kết hợp khai thác Hình 1.5 – 1.7 SHS tr.11, 12 và trả lời câu hỏi:

+ Cuộc chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ đã đạt được những kết quả gì?

+ Trình bày ý nghĩa, tính chất, đặc điểm của cuộc chiến tranh. 

- GV hướng dẫn HS khai thác, thảo luận:

+ Tư liệu 1.5: xác định thời điểm và sự kiện kết thúc chiến tranh; sự kiện thể hiện kết quả cuộc chiến.

+ Tư liệu 1.6, 1.7: kết quả của cuộc Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc nhóm đôi, đọc thông tin mục 2b, kết hợp khai thác Hình 1.5 – 1.7 SHS tr.11, 12 để tìm hiểu về kết quả, ý nghĩa, tính chất, đặc điểm của cuộc Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày lần lượt các nội dung sau:

+ Kết quả cuộc chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ.

+ Ý nghĩa, tính chất, đặc điểm của cuộc chiến tranh.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

2. Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa ở Bắc Mỹ

2.1. Địa điểm, nguyên nhân diễn ra cuộc chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa ở Bắc Mỹ

- Địa điểm diễn ra cuộc chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa ở Bắc Mỹ:

+ Bô-xtơn: nơi diễn ra sự kiện “Tiệc trà Bô-xtơn” ngày 16 12 – 1773.

+ Phi-la-đen-phi-a: nơi đại biểu 13 thuộc địa thông qua Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố tách khỏi đế quốc Anh ngày 4/7/1776).

+ I-oóc-tao: nơi quân đội Anh đầu hàng tướng G. Oa-sinh-tơn năm 1781.

- Nguyên nhân chủ đạo dẫn đến việc nhân dân thuộc địa tiến hành cuộc chiến tranh tách khỏi đế quốc Anh:

+ Mâu thuẫn giữa nhu cầu phát triển tự do nền kinh tế tư bản chủ nghĩa của nhân dân thuộc địa.

 Mâu thuẫn quan trọng nhất.

+ Các đạo luật cản trở, sắc thuế hà khắc của vua Anh.

2.2. Kết quả, ý nghĩa, tính chất, đặc điểm

- Kết quả:

+ Chiến tranh giành độc lập thắng lợi hoàn toàn.

+ Hiệp ước Pa-ri được kí kết: Anh công nhận độc lập của 13 thuộc địa, chấm dứt nền cai trị chuyên chế của Anh ở Bắc Mỹ.

- Ý nghĩa:

+ Một quốc gia mới ra đời: Hợp chúng quốc Mỹ.

+ Tuyên ngôn Độc lập xác định quyền con người và quyền độc lập của các thuộc địa.

+ Mở đường cho nền kinh tế tư bản ở Bắc Mỹ phát triển.

- Tính chất: cuộc cách mạng tư sản (đáp ứng nhu cầu, quyền lợi của giai cấp tư sản).

- Đặc điểm: cuộc cách mạng tư sản diễn ra dưới hình thức chiến tranh giành độc lập.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Xác định nguyên nhân diễn ra cuộc Cách mạng tư sản Pháp

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS quan sát và khai thác Hình 1.1 SHS tr.8 để xác định địa điểm diễn ra cuộc Cách mạng tư sản Pháp.

- GV hướng dẫn HS làm việc nhóm đôi, đọc thông tin mục 3a, kết hợp khai thác Hình 1.8 SHS tr.12, 13 và trả lời câu hỏi: Em hãy xác định các nguyên nhân dẫn đến Cách mạng tư sản Pháp.

GV hướng dẫn HS nội dung thảo luận:

+ Hình 1.8: mâu thuẫn giữa các đẳng cấp trong xã hội Pháp trước cách mạng, đặc biệt là gánh nặng của người nông dân.

+ Xác định các nguyên nhân dẫn đến Cách mạng Pháp bùng nổ: tình hình nông nghiệp; tình hình công nghiệp, thương nghiệp; mâu thuẫn xã hội.

- GV hướng dẫn HS tiếp tục khai thác Hình 1.9, 1.11 và cho biết: Theo em, Cách mạng tư sản Pháp cần phải giải quyết những vấn đề gì?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin mục 3a, kết hợp khai thác Hình 1.8, 1.9, 1.11 để tìm hiểu về nguyên nhân diễn ra cuộc Cách mạng tư sản Pháp và những vấn đề cuộc cách mạng cần phải giải quyết.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày lần lượt các nội dung sau:

+ Các nguyên nhân dẫn đến Cách mạng tư sản Pháp.

+ Những vấn đề Cách mạng tư sản Pháp cần giải quyết.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

Nhiệm vụ 2: Kết quả, ý nghĩa, tính chất và đặc điểm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS làm việc cặp đôi, đọc thông tin mục 3b, kết hợp khai thác Hình 1.10 SHS tr.13, 14 và trả lời câu hỏi: Em hãy trình bày kết quả, ý nghĩa, tính chất và đặc điểm của Cách mạng tư sản Pháp.

 GV hướng dẫn HS khai thác các mốc thơi gian và những sự kiện quan trọng của cuộc cách mạng.

- GV tổ chức cho HS thảo luận và trả lời câu hỏi: Theo Lê-nin: Cách mạng Pháp xứng đáng là một cuộc đại cách mạng. Em có đồng ý với nhận xét này không? Vì sao?

 GV hướng dẫn HS tranh luận theo hai quan điểm, so sánh:

+ Xác định kết quả của cách mạng có giải quyết được các vấn đề đặt ra trước khi cách mạng bùng nổ hay không?

+ So sánh kết quả của 3 cuộc cách mạng với nhau.

(1) Mức độ tồn tại của nền quân chủ sau cách mạng;

(2) Mức độ phát triển của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa sau cách mạng.

(Gợi ý: Cả 3 cuộc cách mạng đều là đại cách mạng).

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cặp đôi, nhóm, đọc thông tin mục 3b, kết hợp khai thác Hình 1.10 SHS tr.13, 14, tư liệu để tìm hiểu về kết quả, ý nghĩa, tính chất và đặc điểm của cuộc Cách mạng tư sản Pháp.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện một số HS trình bày lần lượt các nội dung sau:

+ Kết quả, ý nghĩa, tính chất và đặc điểm của cuộc Cách mạng tư sản Pháp.

+ Quan điểm cá nhân về nhận định của Lê-nin.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

3. Cách mạng tư sản Pháp

3.1. Nguyên nhân diễn ra cuộc Cách mạng tư sản Pháp

Nguyên nhân dẫn đến cuộc Cách mạng tư sản Pháp:

- Tình hình nông nghiệp: lạc hậu, nạn mất mùa, đói kém thường xuyên xảy ra.

- Tình hình công nghiệp, thương nghiệp:

+ Phát triển nhưng bị cản trở bởi chính sách thuế của nhà vua.

+ Tiền tệ và đơn vị đo lường không thống nhất, ngân sách thâm hụt.

- Mâu thuẫn xã hội: đẳng cấp thứ ba bất bình với chính sách của nhà vua và hai đẳng cấp trên.

- Cách thức giải quyết mâu thuẫn kinh tế, xã hội của vua Lu-i XVI: triệu tập Hội nghị ba đẳng cấp về tăng thuế cũ, đặt ra thuế mới Hội nghị giải tán vì sự tranh cãi giữa các đẳng cấp

=> Ngày 14/7/1789, cách mạng Pháp bùng nổ.

3.2. Kết quả, ý nghĩa, tính chất và đặc điểm

- Kết quả:

+ Xoá bỏ chế độ quân chủ chuyên chế, thành lập nền cộng hoà (sự kiện tháng 9 - 1792).

+ Bảo vệ được thành quả cách mạng (sự kiện tháng 7 - 1793)

- Ý nghĩa:

+ Khẳng định các quyền tự do dân chủ của công dân (sự kiện tháng 8 - 1789).

+ Mở đường cho kinh tế tư bản chủ nghĩa ở nước Pháp phát triển.

+ Ảnh hưởng lớn đến tiến trình lịch sử châu Âu suốt thế kỉ XIX.

- Tính chất: cuộc cách mạng tư sản (đáp ứng nhu cầu, quyền lợi của giai cấp tư sản, do giai cấp tư sản lãnh đạo);

- Đặc điểm: cuộc cách mạng tư sản diễn ra dưới hình thức nội chiến và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.

Câu

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Đáp án

C

A

C

B

B

C

D

D

B

A

Tiêu chí

Cách mạng tư sản Anh (1642 – 1689)

Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ (1773 – 1783)

Cách mạng tư sản Pháp (1789 – 1794)

Nguyên nhân

Kết quả

Đặc điểm, tính chất

Tiêu chí

Cách mạng tư sản Anh (1642 – 1689)

Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ (1773 – 1783)

Cách mạng tư sản Pháp (1789 – 1794)

Nguyên nhân

- Mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản với chế độ quân chủ chuyên chế về kinh tế, chính trị.

- Nghị viện từ chối yêu cầu tăng thuế của vua Sác-lơ I và thông qua luật hạn chế quyền lực của nhà vua.

Mâu thuẫn giữa nhu cầu phát triển tự do nền kinh tế tư bản chủ nghĩa của nhân dân thuộc địa và các đạo luật cản trở, các sắc thuế hà khắc của vua Anh.

- Mâu thuẫn giữa nhân dân với chế độ quân chủ chuyên chế, trật tự đẳng cấp.

- Vua Lu-i XVI dùng quân đội để giải tán Quốc hội lập hiến (được lập ra sau Hội nghị ba đẳng cấp tháng 5 - 1789).

Kết quả

- Về chính trị: chính thể

quân chủ lập hiến được xác lập tại nước Anh.

- Về kinh tế: mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển ở nước Anh.

- Về chính trị: Tuyên ngôn Độc lập xác định quyền con người và quyền độc lập của các thuộc địa; một quốc gia

mới ra đời.

- Về kinh tế: nền kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển.

- Về chính trị: xoá bỏ chế

độ quân chủ chuyên chế; khẳng định các quyền tự do dân chủ của công dân.

- Về kinh tế: nền kinh tế tư bản chủ nghĩa ở nước Pháp phát triển.

Đặc điểm, tính chất

Cách mạng tư sản diễn ra dưới hình thức nội chiến.

Cách mạng tư sản diễn ra dưới hình thức chiến tranh giành độc lập.

Cách mạng tư sản diễn ra dưới hình thức nội chiến và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.