PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

1. ĐỌC

• Chọn phương án đúng (làm vào vở):

Câu 1: Văn bản trên thuộc loại văn bản gì?

A. Văn bản thông tin

B. Văn bản nghị luận

C. Văn bản văn học

Giải rút gọn:

B. Văn bản nghị luận

Câu 2: Theo tác giả, mỗi người cần "tự chịu trách nhiệm" về những sai lầm của bản thân để đạt được mục đích gì?

A. Từng bước hoàn thiện bản thân

B. Biết khoan dung với người khác

C. Đạt được thành công về sau

D. Thiết lập những quan hệ tốt

Giải rút gọn:

A. Từng bước hoàn thiện bản thân

• Giải rút gọn Câu:

Câu 1: Vẽ sơ đồ đơn giản thể hiện mối quan hệ giữa vấn đề đặt ra và các ý kiến, lí lẽ, bằng chứng được tác giả trình bày trong văn bản.

Giải rút gọn:

(1) Khi thất bại: → Người thành công tìm lý do ở mình → Thay đổi các sai lầm → Mạnh mẽ, không ngừng phát triển bản thân → Thành công.

(2) Khi thất bại: → Người thất bại đổ lỗi cho hoàn cảnh → Không dám nhìn nhận sự yếu kém của bản thân → không thể phát triển bản thân trở lên tốt hơn.

Câu 2: Phân tích cách triển khai, củng cố lí lẽ mà tác giả đã sử dụng trong đoạn 3 của văn bản.

Giải rút gọn:

Cách triển khai lí lẽ của tác giả rất mạch lạc, rõ ràng, có dẫn chứng cụ thể để thuyết phục người đọc.

• Đoạn 1: 

• tác giả nói về sự khác biệt khi đối mặt với thất bại của người thành công và người thất bại. 

• Theo đó, người thành công thì đi tìm cái sai, cái lỗi của bản thân còn người thất bại đổ lỗi cho hoàn cảnh để biện minh.

• Đoạn 2: 

  • tác giả cho rằng tự chịu trách nhiệm là việc ý thức được hệ quả ngày hôm nay là do những lựa chọn và hành động của bản thân trong quá khứ. 

  • Dẫn chứng câu nói “Tiên trách kỷ, hậu trách nhân” và “Người khôn ngoan tự hỏi nguyên do lỗi lầm ở bản thân, kẻ khờ dại hỏi nguyên do ở kẻ khác” 

• Đoạn 3: 

  • tác giả cho rằng khi không dám nhìn nhận sự thật về sự yếu kém của bản thân, thì trách nhiệm cá nhân nhân được trút sạch lên bất kỳ ai hay sự việc nào liên quan. 

  • Cần phải nghiêm túc nhìn nhận lại chính mình, hành động của chính mình để kiểm điểm bản thân mình trước

Câu 3: Nêu suy nghĩ của em về nhận định sau đây của tác giả: "Chỉ khi nhìn thẳng vào thiếu sót của bản thân mới có cơ hội tự sửa mình và có thái độ khoan dung với lỗi lầm của người khác để thiết lập những mối quan hệ tốt, hướng tới điều tốt đẹp hơn".

Giải rút gọn:

• Tác giả hoàn toàn chính xác với nhận định đó 

•  Khi đó, sẽ có thể tìm ra phương án để giải quyết, khắc phục những sai lầm, khuyết điểm đó và không để những điều sai trái ấy lặp lại. 

• Khi đã làm rõ lỗi lầm, cái sai của mình để dẫn đến thất bại thì chúng ta có thể dễ dàng tha thứ cho lỗi sai của người khác nhiều hơn. 

• Dám nhìn thẳng vào cái sai sẽ làm con người mình ngày càng phát triển kiến thức, trình độ và cũng sẽ trở lên độ lượng, nhân từ.

Câu 4: Đọc các thành ngữ, tục ngữ sau:

- Cắn răng chịu đựng;

- Dám làm dám chịu;

- Mình làm mình chịu, kêu mà ai thương;

- Chân mình thì lấm bê bê/ Lại cầm bó đuốc đi rê chân người.

Cho biết thành ngữ, tục ngữ nào có nội dung liên quan một phần tới thông điệp được nêu trong văn bản. Vì sao em xác định như vậy?

Giải rút gọn:

Các câu thành ngữ, tục ngữ có nội dung liên quan:

- Dám làm dám chịu

- Mình làm mình chịu, kêu mà ai thương

- Chân mình thì lầm bê bê/ lại cầm bó đuốc đi rê chân người.

Nó liên quan đến văn bản vì: đều muốn nhắn nhủ con người phải tự nhìn thẳng vào lỗi sai của mình, không nên đổ lỗi cho người khác

Câu 5: Cầu tiến, vị thế, viện dẫn là ba trong nhiều từ được dùng trong văn bản có các yếu tố Hán Việt thông dụng. Nêu cách hiểu của em về nghĩa của những yếu tố Hán Việt tạo nên các từ đó và giải thích nghĩa của từng từ.

Giải rút gọn:

• Cầu tiến: cầu mong sự tiến bộ

• Cầu: Cầu xin, mong cầu, sở cầu… 

• Tiến: Tiến bộ, tiến triển, tiến lên, bước tiến…,chỉ sự phát triển, tăng tiến.

• Vị thế: địa vị, vị trí đang đứng của một người nào đó.

• Vị: Vị trí, địa vị, danh vị, chức vị- Vị trí trong xã hội hoặc địa điểm cụ thể

• Thế: hoàn cảnh hay vị trí tạo thành điều kiện thuận lợi hay khó khăn cho con người.

• Viện dẫn: dẫn chứng sự việc, sự vật này để chứng minh cho một sự việc nào đó

• Viện: Viện cớ, viện sức, viện trợ - nhờ đến sự giúp sức

• Dẫn: Dẫn chứng, dẫn giải, chỉ dẫn, dẫn đường - nhờ sự “dẫn” mà đi đến một nơi khác, kết quả khác.

2. VIẾT

Câu 1: Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) bày tỏ suy nghĩ của em về những con người dám nhận trách nhiệm trước sai lầm, thất bại do chính họ gây ra.

Gợi ý:

Trong thế giới này, những con người dám nhận trách nhiệm trước sai lầm và thất bại do chính họ gây ra là những người đáng ngưỡng mộ. Họ không chỉ dám đối diện với những hệ quả không mong muốn, mà còn từ chối trốn tránh và đổ lỗi cho người khác. Thay vào đó, họ chấp nhận sự thật và nhìn thẳng vào sai lầm của bản thân, để rút kinh nghiệm và học hỏi từ những sai lầm đó. Những con người này không chỉ cho thấy lòng can đảm và sự chịu trách nhiệm, mà còn thể hiện tinh thần đổi mới và sự tiến bộ. Bằng việc nhận trách nhiệm, họ không chỉ sửa chữa những hậu quả mà còn tạo ra cơ hội để phát triển và trưởng thành. 

3. NÓI VÀ NGHE

Câu 1: Lập đề cương cho bài nói về vấn đề: Điều em muốn chuẩn bị cho bước đường tương lai của mình.

Gợi ý:

• Mở bài: Giới thiệu về bước đường tương lai của mình và điều em muốn chuẩn bị.

• Thân bài:

• Nêu điều em muốn chuẩn bị.

• Nêu lý do em lại chuẩn bị những điều đó.

• Em chuẩn bị như thế nào? Có ai giúp sức không?

• Điều em mong chờ, hy vọng ở tương lai.

• Kết bài:

• Em hy vọng ở bước đường tương lai như thế nào?

• Thể hiện sự quyết tâm chuẩn bị và kêu gọi các bạn cùng chuẩn bị cho tương lai.