I. Nhận xét

1. Đặc điểm của các sự vật được miêu tả trong những câu sau khác nhau như thế nào?

a. Tờ giấy này trắng

b. Tờ giấy này trăng trắng

c. Tờ giấy này trắng tinh.

Trả lời:

a. Tờ giấy này trắng

=> Mức độ trắng bình thường.

b. Tờ giấy này trăng trắng

=> Mức độ trắng ít.

c. Tờ giấy này trắng tinh

=> Mức độ trắng cao.

Câu 2: Trong các câu dưới đây, ý nghĩa mức độ được thể hiện bằng những cách nào? 

a. Tờ giấy này rất trắng. 
b. Tờ giấy này trắng hơn. 
c. Tờ giấy này trắng nhất.

Trả lời:

a. Tờ giấy này rất trắng. 

=>Câu a ý nghĩa mức độ được thể hiện bằng việc thêm từ rất vào trước tính từ trắng (rất trắng) 

b. Tờ giấy này trắng hơn. 

c. Tờ giấy này trắng nhất.

=> Câu b và c ý nghĩa mức độ được thể hiện bằng việc tạo ra phép so sánh bằng cách ghép từ hơn, nhất với tính từ trắng (trắng hơn, trắng nhất). 

II. Ghi nhớ

Có một số cách thể hiện mức độ của đặc điểm, tính chất như sau:

1. Tạo ra các từ ghép hoặc từ láy với tính từ đã cho.

2. Thêm các từ rất, quá, lắm,… vào trước hoặc sau tính từ.

3. Tạo ra phép so sánh.

III. Luyện tập

Câu 1: Tìm những từ ngữ biểu thị mức độ của đặc điểm, tính chất (được in nghiêng) trong đoạn văn sau:

Trả lời:

Hoa cà phê thơm  đậm và ngọt nên mùi hương thường theo gió bay đi rất xa. Nhà thơ Xuân Diệu chỉ một lần đến đây ngắm nhìn vẻ đẹp của cà phê đã phải thốt lên:

Hoa cà phê thơm  lắm em ơi

Hoa cùng một điệu với hoa nhài 

Trong ngà  trắng  ngọc, xinh và sáng 

Như miệng em cười đâu đây thôi. 

Mỗi mùa xuân, Đắk Lắk lại khoác lên mình một màu trắng  ngà ngọc và toả ra mùi hương ngan ngát khiến đất trời trong những ngày xuân đẹp  hơn, lộng lẫy  hơn và tinh khiết  hơn.

Câu 2: Hãy tìm những từ ngữ miêu tả mức độ khác nhau của các đặc điểm sau: đỏ, cao, vui.

Trả lời:

Câu 3: Đặt câu hỏi với mỗi từ ngữ em vừa tìm được ở bài tập 2.

Trả lời: