I. Nhận xét

1. Đọc đoạn văn sau miêu tả những sự vật nào?

Trước mặt tôi, một cây sồi cao lớn toàn thân phủ đầy lá đỏ. Bên cạnh đó, như để tôn thêm màu đỏ chói lọi kia lại là màu vàng rực rỡ của mấy cây cơm nguội. Một làn gió rì rào chạy qua, những chiếc lá rập rình lay động như những đốm lửa vàng lửa đỏ bập bùng cháy. Tôi rẽ lá, nhẹ nhàng men theo một lạch nước để đến cạnh cây sồi. Nước róc rách chảy, lúc trườn lên mấy tảng đá trắng, lúc luồn dưới mấy gốc cây ẩm mục.

TRẦN HOÀI DƯƠNG

2. Viết vào vở những điều em hình dung được về các sự vật trên theo lời miêu tả (Sgk trang 140)

Trả lời:

3. Qua những nét miêu tả trên, em thấy tác giả đã quan sát sự vật bằng những giác quan nào ?

Trả lời:

• Qua những nét miêu tả trên, ta thấy tác giả đã quan sát sự vật bằng mắt, bằng tai.
• Muốn hiểu sự vật người ta quan sát kĩ chúng bằng nhiều giác quan.

II. Ghi nhớ:

Miêu tả là vẽ lại bằng lời những đặc điểm nổi bật của cảnh, của người, của vật để giúp người nghe, người đọc hình dung được các đối tượng ấy. 

III. Luyện tập

Câu 1: Tìm những câu văn miêu tả trong truyện Chú Đất Nung.

Trả lời:

Câu văn miêu tả trong chuyện Chú Đất Nung:

" Đó là một chàng kị sĩ rất bảnh, cưỡi ngựa tía, dây cương vàng và một nàng công chúa mặt trắng, ngồi trong mái lầu son."

Câu 2: Em thích những hình ảnh nào trong đoạn trích dưới đây? Hãy viết 1, 2 câu miêu tả một trong những hình ảnh đó.

  MƯA

Chớp

Rạch ngang trời

Khô khốc 

Sấm

Ghé xuống sân

Khanh khách cười

Cây dừa

Sải tay

Bơi 

Ngọn mùng tơi

Nhảy múa

Mưa

Mưa

U ù như xay lúa

Lôp bộp

Lôp bộp

Rơi

Rơi

Đất trời

Mù trắng nước

Mưa chéo mặt sân

Sủi bọt

Cóc nhảy chồm chồm

Chó sủa

Cây lá hả hê

Bố em đi cày về

Đội sấm

Đội chớp

Đội cả trời mưa… 

(Trần Đăng Khoa)

Trả lời:

Hình ảnh: Mưa ù ù như xay lúa.

=> Mưa, tiếng mưa rơi ù ù nghe như tiếng xay lúa. Mưa rơi trên những tàu lá, mái nhà nghe lộp bộp và cả đất trời là một màu trắng xoá.

Hình ảnh: Ngọn mùng tươi nhảy múa.

=> Ngọn mùng tơi xanh rờn, rung rinh trong màn nước trắng xoá như đang nhảy múa cùng mưa.

Hình ảnh: Sấm ghé xuống sân khanh khách cười.

=> Sấm rền vang rồi bỗng nhiên “đùng đùng, đoàng đoàng” làm cho mọi người giật nảy mình, tưởng như sấm đang ở ngoài sân, cất tiếng cười khanh khách.

Hoặc:

Hình ảnh: Sấm ghé xuống sân khanh khách cười.

=> Sấm rền vang rồi bỗng nhiên “đùng đùng, đoàng đoàng” làm cho mọi người giật nảy mình, tưởng như sấm đang ở ngoài sân, cất tiếng cười khanh khách.

Hình ảnh: Mưa ù ù như xay lúa.

=> Mưa, tiếng mưa rơi ù ù nghe như tiếng xay lúa. Mưa rơi trên những tàu lá, mái nhà nghe lộp bộp và cả đất trời là một màu trắng xoá.

Hình ảnh: Ngọn mùng tươi nhảy múa.

=> Ngọn mùng tơi xanh rờn, rung rinh trong màn nước trắng xoá như đang nhảy múa cùng mưa.