BÀI 54. BÀI CA TRÁI ĐẤT

Khởi động        

Chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc của em khi quan sát tranh sau:

Giải nhanh:

Quan sát tranh vẽ về các bạn có các màu da khác nhau, khoác vai nhau và vui hát, em cảm thấy vô cùng ấm lòng và tràn đầy hy vọng. Hình ảnh này gợi nhớ cho em về tình bạn, tình đoàn kết không phân biệt màu da, ngôn ngữ hay văn hóa.

ĐỌC: BÀI CA TRÁI ĐẤT

Câu 1: Bức tranh Trái Đất được tả trong khổ thơ đầu có gì đẹp?

Giải nhanh:

Trong khổ thơ đầu, Trái Đất được miêu tả như một quả bóng xanh bay lơ lửng giữa bầu trời xanh thẳm, gợi lên hình ảnh một hành tinh đầy sức sống và hòa bình. 

Câu 2: Khổ thơ 2 khẳng định điều gì?

Giải nhanh:

Khẳng định về tình đoàn kết và sự đa dạng của nhân loại trên khắp năm châu, dù da có khác màu.

Câu 3: Hai câu thơ sau gợi cho em những suy nghĩ, cảm xúc gì?

Tiếng hát vui giữ bình yên Trái Đất

Tiếng cười ran cho Trái Đất không già.

Giải nhanh:

Hai câu thơ gợi cho em cảm xúc tích cực và niềm tin vào một tương lai hòa bình, vui vẻ cho Trái Đất. 

Câu 4: Việc lặp lại hai câu thơ ở cuối mỗi khổ thơ nhằm nhấn mạnh điều gì?

Giải nhanh:

Trái Đất là ngôi nhà chung của tất cả mọi người và mỗi người đều có trách nhiệm bảo vệ hành tinh này.

ĐỌC MỞ RỘNG: SINH HOẠT CÂU LẠC BỘ ĐỌC SÁCH - CHỦ ĐIỂM KHÚC CA HÒA BÌNH

(a) Tìm đọc một truyện hoặc một đoạn kịch:

(b) Ghi chép và trang trí Nhật kí đọc sách.

c. Cùng bạn chia sẻ:

- Truyện hoặc đoạn kịch đã đọc.

- Nhật kí đọc sách.

- ?

d. Thi “Nhà sử học nhí”: Kể và trao đổi về ý nghĩa hoặc bài học rút ra từ câu chuyện.

(e) Ghi chép tóm tắt về một truyện hoặc đoạn kịch được nghe bạn kể.

Giải nhanh:

      Anh hùng Nguyễn Phúc Lai, sinh năm 1928, huyện Lý Nhân tỉnh Hà Nam. 

Tháng 1/1947, đại đội của Nguyễn Phúc Lai được tăng cường cho mặt trận phía tây Hà Nội. Trên hướng Giảng Võ, mũi vu hồi lớn – chúng cho xe tăng địch đến gần, Nguyễn Phúc Lai ôm bom ba càng từ dưới công sự bất ngờ lao vào xe tăng địch và anh dũng hi sinh. 

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LIÊN KẾT CÁC CÂU TRONG ĐOẠN VĂN BẰNG CÁCH LẶP TỪ NGỮ

Câu 1: Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu:

Những hàng dâu bánh tẻ ngợp trước mắt tôi. Dâu chưa cao bằng đầu người, nhưng cành dâu đâm tua tủa. Lá dâu loè xoè, to bản như lá trầu không. Xen giữa những luống dâu là từng vồng khoai lang dây đỏ tía, chạy dài theo thân đất, như nhiều đường kẻ sọc ken vào nhau, trên cùng một tấm vải.

Dương Thị Xuân Quý

a. Tìm từ được sử dụng lặp lại ở các câu.

b. Việc lặp lại từ tìm được ở bài tập a có tác dụng gì?

Giải nhanh:

a. Từ "dâu".

b.  Lặp lại từ "dâu" 

=> nhấn mạnh tạo ra sự chú ý đến không gian và khung cảnh, làm cho hình ảnh của những hàng dâu trở nên sinh động và đậm nét hơn trong tâm trí của người đọc.

Câu 2: Tìm từ ngữ được dùng lặp lại ở các câu trong mỗi đoạn văn sau và

nêu tác dụng của chúng:

a. Từ những cành sấu non bật ra những chùm hoa trắng muốt, nhỏ như những chiếc chuông tí hon. Hoa sấu thơm nhẹ. Vị hoa chua chua thấm vào đầu lưỡi, tưởng như vị nắng non của mùa hè mới đến vừa đọng lại.

                                                                                Theo Băng Sơn

b. Loanh quanh trong rừng, chúng tôi đi vào một lối đầy nắm dại, một thành phố nấm lúp xúp dưới bóng cây thưa. Những chiếc nấm to bằng cái ấm tích, màu sặc sỡ rực lên. Mỗi chiếc nắm là một lâu đài kiến trúc tân kì. Tôi có cảm giác mình là một người khổng lồ đi lạc vào kinh đô của vương quốc những người tí hon.

   Theo Nguyễn Phan Hách

Giải nhanh:

1. Từ "hoa sấu". 

=> từ ngữ này nhấn mạnh vẻ đẹp và hương vị đặc trưng của hoa sấu trong không gian mô tả.

1. Từ ngữ được dùng lặp lại trong đoạn văn này là "nấm". 

2. Từ "nấm" 

=>nhấn mạnh sự phong phú và đa dạng của thế giới nấm dưới bóng cây, tạo ra một hình ảnh về một "thành phố nấm" với kiến trúc tuyệt đẹp và sặc sỡ. 

Câu 3: Thay mỗi bằng một từ ngữ đã dùng ở câu trước để các câu trong đoạn văn sau có sự liên kết:

Cà Mau đất xốp. Mùa nắng, nẻ chân chim, nền nhà cũng rạn nứt. Trên cái phập phều và lắm gió, dông như thế, cây đứng lẻ khó mà chống nỗi với những những cơn thịnh nộ của trời. Cây bình bát, cây bản cũng phải quây quần thành chòm, thành rặng; rễ phải dài, phải cắm sâu vào lòng đất. Nhiều nhất là đước. mọc san sát đến tận mũi đất cuối cùng, thẳng đuột như hằng hà sa số cây dù xanh cắm trên bãi. Nhà cửa dựng dọc theo những bờ kênh, dưới những hàng xanh rì. Nhà nọ sang nhà kia phải leo trên cầu bằng thân .

Giải nhanh:

(1): đất       (4): đước

(2): đất       (5): đước

(3): đước    (6): đước

Câu 4: Viết 3 - 4 câu giới thiệu một cây bóng mát mà em thích, trong đó có sử dụng cách lặp từ ngữ để liên kết câu.

Giải nhanh:

    Cây me là cây cho bóng mát mà em rất thích. Lá me xanh mướt, xanh mướt, che phủ một khoảng không gian rộng lớn, mang đến bóng mát cho những ngày hè oi ả. Dưới gốc me, là nơi lý tưởng để ngồi đọc sách, ngắm cảnh, hay chỉ đơn giản là thả hồn vào làn gió nhẹ. Cây me không chỉ đem lại bóng mát, mát mẻ, mà quả me còn mang vị chua ngọt, làm nên những món ăn dân dã mà đậm đà hương vị tuổi thơ.

VIẾT: VIẾT ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC VỀ MỘT CÂU CHUYỆN

Đề bài: Viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc của em về một câu chuyện đã nghe, đã đọc về quê hương, đất nước.

Câu 1: Viết đoạn văn dựa vào kết quả bài tập 1 trang 92 và các gợi ý:

Giải nhanh:

Truyện "Núi Quê Tôi" của Lê Phương Liên mô tả một cảnh sắc thiên nhiên yên bình và đẹp đẽ của núi quê tác giả. Ta có thể hình dung về bóng dáng của ngọn núi xanh thẫm hiện lên giữa nền trời mây trắng, với những đặc trưng thay đổi theo mùa, từ mây trắng bay như tấm khăn mỏng vào cuối thu đến hình ảnh núi xanh mướt dưới ánh chớp của cơn dông mùa hè. Cảnh vật núi quê được miêu tả sinh động với màu sắc đa dạng của lá cây, những vườn chè, vườn sắn bao quanh, và tiếng nước chảy trong vắt từ khe nhỏ.

VẬN DỤNG

Nói 2 - 3 câu để giới thiệu bài thơ “Bài ca Trái Đất” với người thân.

Giải nhanh:

"Bài ca Trái Đất" là một bài thơ đầy ý nghĩa, gửi gắm thông điệp về tình yêu đối với Trái Đất và sự đoàn kết giữa mọi người dù có sự khác biệt về màu da. Qua bài thơ, tác giả muốn kêu gọi mỗi chúng ta cùng nhau hành động để bảo vệ hành tinh xanh, khuyến khích tiếng cười và tiếng hát vui vẻ nhằm giữ gìn bình yên cho Trái Đất.