BÀI 63. BÀI CA VỀ MẶT TRỜI

Khởi động         

Đố bạn về mặt trời, mặt trăng và các vì sao.

Giải nhanh:

Chi: Bạn có biết không, mặt trời thực sự là ngôi sao cỡ trung bình trong vũ trụ không?

Minh: Ồ, vậy à? Thế còn mặt trăng thì sao, nó có phải là một hành tinh không?

Chi: Mặt trăng là vệ tinh tự nhiên của Trái Đất, không phải là một hành tinh. Còn bạn biết gì về các vì sao không?

Minh: Có chứ, mỗi ngôi sao là một quả cầu pờ-lát-ma khổng lồ tỏa sáng. Thế tại sao không phải lúc nào cũng thấy được sao?

Chi: Vì ánh sáng từ các ngôi sao khác mất hàng triệu, thậm chí hàng tỷ năm để đi tới Trái Đất.

ĐỌC: BÀI CA VỀ MẶT TRỜI

Câu 1: Cảnh thiên nhiên được tả ở đoạn đầu có gì đặc sắc?

Giải nhanh:

Sự yên bình và huyền diệu của buổi sớm, khi sương mù mỏng như tấm khăn voan trùm lấp khoảng sân và vườn, cùng tiếng hót ríu rít của đàn chim sẻ trên ngọn cau, tạo nên bức tranh thiên nhiên sống động và đầy màu sắc.

Câu 2: Ở đoạn 2, sự thay đổi của vầng mặt trời được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào? Cách tả đó có gì thú vị?

Giải nhanh:

Hình ảnh "nửa vành mũ màu đỏ" nhô lên từ sau vòm cây, với "chiếc mâm đồng đỏ".

Nó gợi lên sự tưởng tượng phong phú, khiến người đọc cảm nhận được vẻ đẹp rực rỡ và sức sống mãnh liệt của mặt trời.

Câu 3: Theo em, bài ca về mặt trời vang lên trong trái tim nhân vật tôi được gợi ra từ điều gì?

Giải nhanh:

Tạo nên cảm giác ấm áp và yêu đời, thể hiện niềm tin và sự ngưỡng mộ đối với sức mạnh, vẻ đẹp của thiên nhiên.

Câu 4: Đặt một tên khác cho bài đọc và giải thích lí do em chọn tên đó.

Giải nhanh:

Tên mới :"Bình minh kỳ diệu". Vì toàn bộ bài đọc ghi lại khoảnh khắc bình minh tuyệt đẹp, báo hiệu sự khởi đầu của một ngày mới, mang lại cảm giác kỳ diệu và tràn đầy sức sống.

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP SỬ DỤNG TỪ NGỮ

Ngoài vườn, nắng đẹp (vô vàn, vô tận, vô ngần). Khung cửa sổ xanh cắt lên vườn chuối một bức tranh mùa hạ nên thơ. Nắng sưởi trên tàu chuối xanh non, chỗ xanh trong, chỗ (óng, óng ánh, láng bóng) như mạ bạc, (soi, rọi, phản chiếu) lên trần bếp một thứ ánh sáng (dịu, dìu dịu, dịu dàng) xanh mướt. Một con chim nào hót (lánh lót, liu riu, lanh canh) trong rừng cao su xa xa… rồi lại im lặng. 

Giải nhanh:

(1): vô ngần; (2): láng bóng; (3): phản chiếu; (4): dịu; (5): lảnh lót 

Câu 2: Tìm 3 - 4 từ gợi tả màu sắc của mặt trời.    M: đỏ chói

Giải nhanh:

- Rực rỡ

- Vàng óng

- Đỏ thẫm

- Cam chói

Câu 3: Viết 3 - 4 câu tả vẻ đẹp của mặt trời vào lúc bình minh hoặc hoàng hôn, trong đó có sử dụng từ tìm được ở bài tập 2.

Giải nhanh:

Khi bình minh lên, mặt trời dần hiện hình từ sau đỉnh núi, tỏa ra những tia nắng rực rỡ. Bầu trời chuyển từ màu xanh thẫm sang vàng óng, rồi đỏ thẫm ở chân trời, tạo nên một khung cảnh huyền ảo. Ánh sáng cam chói của mặt trời len lỏi qua kẽ lá, đánh thức muôn loài, báo hiệu một ngày mới đầy hứa hẹn.

Câu 4: Thực hiện yêu cầu:

a. Dựa vào lời giải nghĩa, đặt câu để phân biệt các từ sau:

Đựng: chứa ở trong lòng của đồ vật

Giữ: làm cho ở nguyên tại vị trí nào đó

Mang: giữ cho lúc nào cũng cùng theo với mình mà di chuyển.

b. Thay các trong đoạn thơ sau bằng một từ phù hợp ở bài tập a:

Âm thanh trong dây đàn

Mùi thơm ở muôn vàn bông hoa

Cái quạt gió trong nhà

Kho cổ tích lòng bà bà ơi

                      Theo Lê Hồng Thiện 

Giải nhanh:

a. 

- Sau khi học xong, tôi xin mẹ giữ lại những cuốn sách cũ để quyên góp cho các bạn vùng cao.

- Mỗi sáng đi học, tôi đều mang theo chiếc bánh để ăn vào bữa xế.

b.  Dùng từ “đựng”

VIẾT: VIẾT ĐOẠN VĂN NÊU LÍ DO TÁN THÀNH HOẶC PHẢN ĐỐI MỘT HIỆN TƯỢNG, SỰ VIỆC

Đề bài: Chọn một trong hai sự việc dưới đây để viết đoạn văn nêu lí do em tán thành hay phản đối sự việc đó:

Câu 1: Viết đoạn văn dựa vào kết quả bài tập 1 trang 128 và các gợi ý:

Giải nhanh:

Việc học sinh tiểu học tự đi bộ đến giúp nâng cao sức khỏe thể chất, phát triển kỹ năng tự lập, gần gũi hơn với thiên nhiên và cải thiện khả năng tập trung trong học tập. Đi bộ là một hình thức vận động nhẹ nhàng nhưng mang lại nhiều lợi ích sức khỏe như tăng cường sức khỏe tim mạch, phát triển cơ bắp và cải thiện sự dẻo dai. Đồng thời, việc đi bộ mỗi ngày giúp trẻ tiếp xúc với không khí trong lành và thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên, từ đó nâng cao tình yêu và ý thức bảo vệ môi trường sống. 

VẬN DỤNG

Viết vào sổ tay những từ ngữ, hình ảnh đẹp trong bài đọc “Bài ca về mặt trời”.

Giải nhanh:

- "Sương mù như tám khăn voan mỏng màu sữa bay la đà"

- "Dàn đồng ca chim sẻ khi bổng khi trầm, khi nhanh khi chậm, xôn xao vòm không gian"

- “Vàng mặt trời giống một chiếc mâm đồng đỏ bay từ từ chiếm lĩnh nền trời xa, rộng”