BÀI 17

ĐỌC: THƯ GỬI CÁC HỌC SINH

Khởi động: Kể về một lễ khai giảng đã để lại nhiều ấn tượng đẹp đối với em.

Đáp án chuẩn:

Lễ khai giảng đáng nhớ mà tôi muốn kể về là lễ khai giảng đầu tiên của trường trung học. Đó là một ngày đáng nhớ trong cuộc đời học sinh của tôi, nơi mà tôi cảm nhận được sự hân hoan, sự phấn khởi và sự hứng khởi về một hành trình học tập mới.

Ngày đó, từ sớm, toàn bộ trường học đã được trang trí lộng lẫy với những bảng chúc mừng, hoa và băng rôn đầy màu sắc. Cảm giác háo hức lan tỏa khắp nơi, và những tiếng cười của bạn bè và những người thân yêu làm tôi cảm thấy ấm áp và vui vẻ.

Khi đến trường, tôi đã cảm nhận được sự phấn khởi và sự mong chờ trong không khí. Đồng học và tôi đứng đông đúc trong sân trường, mỗi người đều đeo trên ngực những bông hoa tươi thắm, biểu trưng cho sự khởi đầu mới. Cảm giác tự hào và sự tin tưởng vào tương lai lấp đầy trong lòng mỗi học sinh.

Buổi lễ khai giảng được tổ chức trong một không gian trang trọng và trang nghiêm. Hiệu trưởng và các giáo viên đã chia sẻ những lời chúc mừng, những lời khích lệ và những lời khuyên quý báu. Họ truyền đạt tinh thần học tập, ý nghĩa của việc rèn luyện và sự quan trọng của việc phát triển cá nhân. Những lời nói đó không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn truyền đạt những giá trị nhân văn quan trọng mà chúng ta cần có trong cuộc sống.

…

Câu 1: Câu nào trong thư của Bác Hồ cho thấy ngày khai trường tháng 9 năm 1945 rất đặc biệt?

Đáp án chuẩn:

Ngày hôm nay là ngày khai trường đầu tiên ở nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

Câu 2: Chi tiết nào trong thư cho thấy Bác vui cùng niềm vui của học sinh nhân ngày khai trường?

Đáp án chuẩn:

Các em hết thảy đều vui vẻ vì sau mấy tháng giời nghỉ học, sau bao nhiêu cuộc chuyển biến khác thường, các em lại được gặp thầy gặp bạn.

Câu 3: Bác nhắc học sinh nhớ đến ai, nghĩ đến điều gì trong giờ phút hạnh phúc của ngày tựu trường?

Đáp án chuẩn:

Bác Hồ viết: "Sung sướng hơn nữa, từ giờ phút này giở đi, các em bắt đầu được nhận một nền giáo dục hoàn toàn Việt Nam. [...] 

Câu 4: Vì sao Bác khuyên các em học sinh phải cố gắng, siêng năng học tập,... trong những năm học tới?

Đáp án chuẩn:

Vì sau 80 năm giời nô lệ làm cho nước nhà bị yếu hèn, ngày nay chúng ta cần phải xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên đã để lại cho chúng ta, làm sao cho chúng ta theo kịp các nước khác trên hoàn cầu. 

Câu 5: Nêu cảm nghĩ của em sau khi đọc thư Bác Hồ gửi các học sinh.

Đáp án chuẩn:

Thư thể hiện sự quan tâm và yêu thương của Bác Hồ đối với học sinh, đồng thời  nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục và học tập trong việc định hình tương lai của đất nước.

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: SỬ DỤNG TỪ ĐIỂN

Câu 1: Sắp xếp các bước sau theo trình tự tra cứu nghĩa của từ đọc trong từ điển.

a. Tìm từ đọc.

b. Tìm mục từ bắt đầu bằng chữ Đ.

c. Chọn từ điển phù hợp.

d. Đọc ví dụ để hiểu thêm ý nghĩa và cách dùng từ đọc.

e. Đọc nghĩa của từ đọc.

Đáp án chuẩn:

Trình tự tra cứu từ điển: c-b-a-e-d

Câu 2: Đọc bài văn kể lại câu chuyện và các chi tiết kể sáng tạo…..

a. Từ đọc là danh từ, động từ hay tính từ?

b. Nghĩa gốc của từ đọc là gì?

c. Từ đọc có mấy nghĩa chuyển?

d. Nghĩa gốc và nghĩa chuyển của từ được sắp xếp như thế nào?

Đáp án chuẩn:

a. “đọc” là động từ.

b. Nghĩa gốc là phát thành lời những điều đã được viết ra theo đúng trình tự.

c. Có 3 nghĩa chuyển.

d. Nghĩa gốc được xếp đầu tiên, sau đó là các nghĩa chuyển. Với nghĩa chuyển, nghĩa nào có sát với nghĩa gốc nhất thì xếp trước.

Câu 3: Tra cứu nghĩa của các từ dưới đây: (học tập, tập trung, trôi chảy).

Đáp án chuẩn:

- Học tập: (động từ): 

1. Học và luyện tập cho biết, cho quen 

2. Noi gương: Học tập các liệt sĩ cách mạng.

- Tập trung (động từ):

1. dồn vào một chỗ hoặc một điểm

2. Dồn sức hoạt động, hướng các hoạt động vào một việc gì.

- Trôi chảy (tính từ): 

1. (công việc) được tiến hành thuận lợi, không bị vấp váp, trở ngại gì.

2. (Nói năng, diễn đạt) lưu loát, suôn sẻ, không bị vấp váp.

Câu 4: Đặt câu với 1 nghĩa chuyển của mỗi từ ở bài tập 3.

Đáp án chuẩn:

- Chúng ta nên học tập và rèn luyện đạo đức để trở thành một công dân có ích .

- Người nông dân cần tập trung sản xuất lương thực.

- Hoa đọc bài rất trôi chảy.

VIẾT: TÌM HIỂU CÁCH VIẾT ĐOẠN VĂN GIỚI THIỆU NHÂN VẬT TRONG MỘT CUỐN SÁCH.

Câu 1: Đọc đoạn văn dưới đây và trả lời câu hỏi.

a. Đoạn văn trên có nội dung chính là gì? Chọn đáp án đúng.

A. Nêu tình cảm, cảm xúc của người viết đối với nhân vật Mi-lô.

B. Giới thiệu về nhân vật Mi-lô trong cuốn sách Truyện kể hằng đêm dành cho các cô bé cá tính.

C. Nêu lí do người viết yêu thích cuốn sách Truyện kể hằng đêm dành cho các cô bé cá tính.

D. Kể về 100 phụ nữ nổi tiếng trên thế giới.

b. Tìm phần mở đầu và kết thúc của đoạn văn. Mỗi phần cho biết thông tin gì?

c. Phần triển khai nói về những đặc điểm nào của nhân vật Mi-lô? Với mỗi đặc điểm, người viết đã đưa những dẫn chứng gì (về hành động, suy nghĩ, ... của nhân vật)?

Đáp án chuẩn:

a. Đáp án: B

b.  Mở đầu "Truyện kể hằng đêm dành cho các cô bé cá tính của tác giả Ê-lê-na Pha-vi-li và Phran-xét-ca Ca-va-lô là cuốn sách thú vị kể về 100 phụ nữ nổi tiếng toàn cầu.": giới thiệu về cuốn sách và mục tiêu chủ yếu của nó.

Kết thúc "Mi-lô đã trở thành tấm gương về lòng quyết tâm theo đuổi ước mơ.": nhấn mạnh thành công và tấm gương mà nhân vật Mi-lô đại diện.

c. 

- Năng khiếu âm nhạc từ khi còn nhỏ.

- Mơ ước trở thành nghệ sĩ trống, mặc dù ở quê hương cô, chỉ con trai mới được chơi trống.

- Theo đuổi ước mơ của mình và rèn khả năng cảm nhận âm thanh bằng cách lắng nghe những tiếng động xung quanh.

Câu 2: Trao đổi về những điểm cần lưu ý khi viết đoạn văn giới thiệu nhân vật trong một cuốn sách.

Đáp án chuẩn:

- Bố cục của đoạn văn (mở đầu, triển khai, kết thúc)

- Cách lựa chọn đặc điểm của nhân vật để giới thiệu

- Cách đưa dẫn chứng làm rõ đặc điểm của nhân vật

- Tình cảm, cảm xúc của người đọc đối với nhân vật

Bài tập về nhà:

Câu 1: Thực hiện dự án: Sổ tay từ ngữ tiếng Việt của em.

Đáp án chuẩn:

- Du mục: (danh từ) Người hoặc vật di chuyển từ một nơi đến nơi khác, thường là với mục đích giải trí, khám phá hoặc học hỏi. Ví dụ: Du mục này đã khám phá nhiều vùng đất mới trên thế giới.

- Ngôi sao: (danh từ) Người đạt thành tích nổi bật trong biểu diễn nghệ thuật hoặc hoạt động thể thao. Ví dụ: Ngôi sao sân cỏ là cách gọi thân mật dành cho những cầu thủ bóng đá nổi tiếng.

- Kì vĩ: (tính từ) lớn lao, phi thường. Ví dụ: Cảnh quan ở đây thật kì vĩ, với những đỉnh núi cao trùng điệp và thác nước hùng vĩ.

Câu 2: Tìm đọc câu chuyện về nhà trường, thầy cô, học sinh.

Đáp án chuẩn:

Câu chuyện "Buổi học đặc biệt"

Hôm nay là một buổi học đặc biệt tại trường tiểu học Xanh Pôn. Cả lớp nô nức chờ đợi khi thầy Hiếu thông báo rằng sẽ có một khách mời đặc biệt đến trường.

Sau khi chuông reo, cửa lớp mở ra và một ông già lão lắm tuổi với mái tóc bạc phơ xuất hiện. Ông ta là thầy cô Trần - người từng là giáo viên của thầy Hiếu và các em học sinh.

Mọi người trong lớp đều vui mừng khi gặp lại thầy cô Trần. Ông ta đã giảng dạy rất nhiều năm và có tình yêu mãnh liệt dành cho việc truyền đạt kiến thức cho học sinh.

Thầy Hiếu mời thầy cô Trần lên bục giảng và chia sẻ với lớp về những kỷ niệm thời trường cũ. Thầy cô Trần nhớ về những buổi học vui vẻ, những trò chơi, và những câu chuyện hài hước mà các em học sinh trước đây đã trải qua cùng nhau.