VIẾT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

ĐỌC VĂN BẢN

CH1: Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm.

CH2: Nêu một số thông tin cần thiết về hoàn cảnh ra đời của tác phẩm.

CH3: Triển khai phân tích, bình luận về những điểm đặc sắc của tác phẩm.

CH4: Miêu tả đặc điểm tác phẩm kèm theo những phân tích, đánh giá.

CH5: Gợi ý về một cách “đọc” đối với nét độc đáo của tác phẩm.

CH6: Bày tỏ sự đồng cảm đối với tác giả, tác phẩm.

CH7: Kết luận và gợi mở những suy nghĩ mới về nghệ thuật.

SAU KHI ĐỌC 

CH1: Những đặc điểm nào cho thấy bài viết là một văn bản nghị luận chứ không phải văn bản thông tin về một tác phẩm nghệ thuật?

CH2: Nêu tính đặc thù của những bằng chứng được sử dụng trong bài viết.

CH3: Để viết văn bản nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật, người viết phải đảm bảo được những điều kiện gì?

PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI

CH1: V.E. Páp-cốp là họa sĩ Nga nổi tiếng sau thế kỉ XX, từng tạo ảnh hưởng lớn đối với các họa sĩ cùng thế hệ ở trong nước. Trong tranh ông vẻ đẹp tâm hồn Nga thuần phác đã được diễn tả bằng một bút pháp độc đáo, thoạt nhìn có vẻ khắc khổ nhưng đầy tính biểu cảm và triết lí. Mùa thu, Pushkin là bức tranh họa sĩ chưa kịp hoàn thành trước lúc đột ngột ra đi vì một tai nạn bi thảm.

CH2: Ý tưởng về bức tranh này là lúc ông đến thăm MIkhailovsky - trang viên mà ngày xưa A.X. Pushkin từng về sống trong thời gian nhà thơ bị chính phủ chuyên chế của Nga hoàng thù ghét, trục xuất khỏi Pê-téc-bua vô thời hạn. Khung cảnh thơ mộng tuyệt đẹp nơi đây như còn phảng phất bóng dáng của Pushkin, khơi gợi trong lòng họa sĩ bao suy tư về cuộc sống, về sự cô đơn và nghệ thuật. 

CH3: - Đây là bức tranh sơn dầu vẽ trên toan khổ 169x172 cm

- Để phá vỡ sự khô cứng và nặng nề thì họa sĩ đã dùng ánh sáng "đầy" cột bên phải lùi ra phía ngoài thêm một chút. Mấy chiếc lá vàng rơi trên sàn cũng góp phần tạo nên ấn tượng. 

- Gương mặt của Pu-skin nhìn nghiêng, sáng và nổi bật những nét đặc thù trên nền vàng nhạt - xám xanh. 

CH4: Sàn gỗ dưới chân nhà thơ có mấy vệt sáng phản chiếu ánh trời. 

• Chính điều đó làm khối hình như được giảm nhẹ trọng lượng, đưa đến cảm giác nhân vật đang tồn tại trong trạng thái lơ lửng, phiêu du. 

CH5: - Khi hình dung bố cục của bức tranh, tác giả đặt trọng tâm vào việc vẽ người hay vẽ cảnh? Chính tên tranh đã tiết lộ rằng có lẽ họa sĩ không nghiêng về bên nào. Không chỉ Puskin mùa thu cũng là một “nhân vật” quan trọng.

CH6: - Dường như có môt sự cộng hưởng kì lạ của những số phận ở bức tranh này. Puskin kết thúc sinh mệnh sau một cuộc đấu tranh oái ăm, lúc mới ba mươi tám tuổi. Họa sĩ Páp – cốp cũng ngừng cuộc phiêu du trên trần gian do một sự cố phi lí khi tuổi đời mới chi hai mươi bốn.

CH7: - Đối với một tác phẩm nghệ thuật, có lẽ điều quan trọng hơn cả là khơi lên được ở người tiếp nhận những cách cảm thụ mới mẻ, những suy tư không dứt, bằng các phương tiện và vật liệu mang tính vật chất hữu hạn của mình.

SAU KHI ĐỌC 

CH1: Bài viết là một văn bản nghị luận chứ không phải văn bản thông tin về một tác phẩm nghệ thuật bởi nó có quan điểm riêng, góc nhìn riêng của người viết về tác phẩm.

CH2: Tính đặc thù đó gắn với sự “miêu tả” của người viết về các phương diện khách quan của tác phẩm (bố cục, màu sắc, hình khối, đường nét,...) khác với việc trích dẫn các câu văn, câu thơ khi ta viết một bài nghị luận văn học.

CH3: Người viết phải đảm bảo được:

- Có hiểu biết cơ bản về loại hình nghệ thuật mà tác phẩm đó thuộc về.

- Có hứng thú với tác phẩm trên cơ sở từng xem, nghe, thưởng lãm theo điều kiện thực tế cho phép.

- Có một quan điểm đánh giá rõ ràng về tác phẩm với việc triển khai những lí lẽ xác đáng.