Slide bài giảng Toán 9 Cánh diều bài 4: Góc ở tâm. Góc nội tiếp
Slide điện tử bài 4: Góc ở tâm. Góc nội tiếp. Kiến thức bài học được hình ảnh hóa, sinh động hóa. Trình bày với các hiệu ứng hiện đại, hấp dẫn. Giúp học sinh hứng thú học bài. Học nhanh, nhớ lâu. Có tài liệu này, hiệu quả học tập của học môn Toán 9 Cánh diều sẽ khác biệt
Bạn chưa đủ điều kiện để xem được slide bài này. => Xem slide bài mẫu
Tóm lược nội dung
BÀI 4. GÓC Ở TÂM. GÓC NỘI TIẾP
Mở đầu: Bác Ngọc dự định làm khung sắt cho khuôn cả sổ ngôi nhà có dạng đường tròn như Hình 44. Hai thanh chắn cửa sổ gợi nên một góc có đỉnh thuộc đường tròn và hai cạnh chứa hai dây cung của đường tròn đó.
Góc có đặc điểm như vậy trong toán học gọi là góc gì?
Lời giải rút gọn:
Góc nội tiếp
I. GÓC Ở TÂM
Hoạt động 1 trang 111 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Cho đường tròn (O). Hãy vẽ góc xOy có đỉnh là tâm O của đường tròn đó.
Lời giải rút gọn:
Luyện tập, vận dụng 1 trang 111 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Trong Hình 47, coi mỗi khung đồng hồ là một đường tròn, kim giờ, kim phút là các tia. Số đo góc ở tâm trong mỗi hình 47a, 47b, 47c, 47d là bao nhiêu?
Lời giải rút gọn:
47a là 60
47b là 90
47c là 150
47d là 180
II. CUNG. SỐ ĐO CỦA CUNG
Hoạt động 2 trang 112 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Quan sát góc ở tâm AOB (khác góc bẹt) ở Hình 48, cho biết trong hai phần đường tròn được tô màu xanh và màu đỏ, phần nào nằm bên trong, phần nào nằm bên ngoài góc AOB.
Lời giải rút gọn:
Phần màu đỏ nằm bên ngoài góc AOB
Phần màu xanh nằm bên trong góc AOB
Luyện tập, vận dụng 2 trang 114 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Trong Hình 53, tìm số đo cua các góc ở tâm:
Lời giải rút gọn:
. Vì số đo cung nhỏ BC bằng số đo góc ở tâm BOC chắn cung đó nên
= 54
Vì số đo cung nhỏ AD bằng số đo góc ở tâm DOA chắn cung đó nên
= 144
III. GÓC NỘI TIẾP
Hoạt động 3 trang 115 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Trong Hình 55, đỉnh của góc AIB có thuộc đường tròn hay không? Hai cạnh của góc chứa hai dây cung nào của đường tròn?
Lời giải rút gọn:
Đỉnh của góc AIB thuộc đường tròn.
Hai cạnh của góc chưa hai dây cung IA và IB.
Luyện tập, vận dụng 3 trang 115 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Hãy vẽ một đường tròn và hai góc nội tiếp trong đường tròn đó.
Lời giải rút gọn:
Đỉnh của góc AIB thuộc đường tròn.
Hai cạnh của góc chưa hai dây cung IA và IB.
Luyện tập, vận dụng 3 trang 115 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Hãy vẽ một đường tròn và hai góc nội tiếp trong đường tròn đó.
Lời giải rút gọn:
Hoạt động 4 trang 115 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Cho góc AIB nội tiếp đường tròn tâm O đường kính IK sao cho tâm O nằm trong góc đó (Hình 57).
a) Các cặp góc và
,
và
có bằng nhau hay không?
b) Tính các tổng +
,
+
.
c) Tính các tổng +
,
+
.
d) So sánh và 2
,
và 2
,
và 2
.
Lời giải rút gọn:
a)
=
b) (tổng 3 góc trong một tam giác)
(tổng 3 góc trong một tam giác)
c) +
+
d) = 2
;
= 2
Ta có (1)
= 2
(2)
Cộng vế (1) và (2) ta được: = 2(
+
) = 2
(đpcm)
Luyện tập, vận dụng 4 trang 116 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Cho đường tròn (O; R) và dây cung AB = R. Điểm C thuộc cung lớn AB, C khác A và B. Tính số đo góc ACB.
Lời giải rút gọn:

Ta có AB = AO = BO = R
Góc nội tiếp ACB và góc ở tâm AOB cùng chắn cung
=
.
Hoạt động 5 trang 116 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Quan sát Hình 60 và nêu mối liên hệ giữa:
a) và sđ
b) và sđ
c) và
Lời giải rút gọn:
a) = sđ
b) = sđ
c) =
sđ
Luyện tập, vận dụng 5 trang 117 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Trong Hình 61, gọi I là giao điểm của AD và BC. Chứng minh IA.ID = IB.IC.
Lời giải rút gọn:

Xét và
có:
+
+ 2 góc cùng chắn cung
)
=> đồng dạng
(g-g)
=> (tỉ số đồng dạng) hay IC.IB=ID.IA (đpcm)
IV. GIẢI BÀI TẬP CUỐI SGK
Giải rút gọn bài 1 trang 117 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Quan sát Hình 62, hãy cho biết:
a) 6 góc ở tâm có hai cạnh lần lượt chứa hai điểm trong bốn điểm A, B, C, D;
b) 4 góc nội tiếp có hai cạnh lần lượt chứa ba điểm trong bốn điểm A, B, C, D.
Lời giải rút gọn:
a)
b)
Giải rút gọn bài 2 trang 117 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Cho đường tròn (O; R) và dây AB sao cho . Giả sử M, N lần lượt là các điểm thuộc cung lớn AB và cung nhỏ AB ( M, N khác A và B).
a) Tính độ dài đoạn thẳng AB theo R.
b) Tính số đo các góc ANB và AMB.
Lời giải rút gọn:
a) Xét AOB vuông tại O (giả thiết) có:
(định lý Pytago)
b) Ta có OA = ON = R AON cân tại O
(tính chất tam giác cân) (1)
Ta có OB = ON = R BON cân tại O
(tính chất tam giác cân) (2)
Cộng hai vế (1) và (2) ta được:
Xét tứ giác AOBN có:
(tổng các góc trong 1 tứ giác)
Ta có OA = OM = R AOM cân tại O
(tính chất tam giác cân) (3)
Ta có OB = OM = R BOM cân tại O
(tính chất tam giác cân) (4 )
Cộng hai vế (3) và (4) ta được:
Xét tứ giác AMBN có:
(tổng các góc trong 1 tứ giác)
Giải rút gọn bài 3 trang 117 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Trong Hình 63, cho biết AB = OA.
a) Tính số đo góc AOB.
b) Tính số đo cung nhỏ AB và cung lớn AB của (O).
c) Tính số đo góc MIN.
d) Tính số đo cung nhỏ MN và cung lớn MN của (I).
e) Tính số đo góc MKN.
Lời giải rút gọn:
a) Vì AB = OA; OA = OB = R.
OA = AB = OB
OAB đều
b) Vì là góc ở tâm chắn cung AB ở đường tròn (O)
= số đo cung AB nhỏ = 60o.
Số đo cung AB lớn = 300o.
c) Xét đường tròn (O) bán kính OA có:
là góc nội tiếp chắn cung AB nhỏ
số đo cung AB nhỏ
Hay .
d) Xét đường tròn (I) có là góc ở tâm chắn cung MN nhỏ
= số đo cung MN nhỏ = 30o.
Số đo cung NM lớn = 330o.
e) Xét đường tròn (I) có là góc ở tâm chắn cung MN nhỏ
số đo cung MN nhỏ
.
Giải rút gọn bài 2 trang 117 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Biểu đồ hình quạt tròn ở Hình 64 biểu diễn các thành phần của một chai nước ép hoa quả (tính theo tỉ số phần trăm). Hãy cho biết các cung tương ứng với phần biểu diễn thành phần việt quất, táo, mật ong lần lượt có số đo là bao nhiêu.
Lời giải rút gọn:
- Số đo cung chắn phần mật ong là: 0,1.360o = 36o.
- Số đo cung chắn phần táo là: 0,3.360o = 108o.
- Số đo cung chắn phần việt quất là: 0,6.360o = 216o.
Giải rút gọn bài 2 trang 117 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Cho hai đường tròn (O), (I) cắt nhau tại hai điểm A, B. Kẻ các đoạn thẳng AC, AD lần lượt là các đường kính của hai đường tròn (O), (I). Chứng minh ba điểm B, C, D thẳng hàng.
Lời giải rút gọn:
- Xét đường tròn (O) có: là góc nội tiếp chắn cung AC; AC là đường kính
- Xét đường tròn (I) có: là góc nội tiếp chắn cung AD; AD là đường kính
- Ta có:
C, B, D thẳng hàng.
Giải rút gọn bài 6 trang 117 sgk toán 9 tập 1 cánh diều
Hãy sử dụng compa và thước thẳng để vẽ tam giác ABC vuông tại A và giải thích cách làm.
Lời giải rút gọn:
- Bước 1: Vẽ đường tròn, xác định tâm đường tròn.
- Bước 2: Kẻ đường kính BC.
- Bước 3: Chọn một điểm bất kỳ trên đường tròn kí hiệu là A ( A khác B, C)
Ta thu được
ABC vuông tại A
Giải thích: vì trong đường tròn, góc nội tiếp chắn nửa đường tròn có số đo góc bằng 90o.