BÀI 3. SÔNG NÚI LINH THIÊNG

ĐỌC MỞ RỘNG THEO THỂ LOẠI. TRÊN ĐỈNH NON TẢN

Câu 1: Xác định đề tài, tóm tắt chuỗi hành động/ sự kiện được kể và chỉ ra mối quan hệ giữa chúng trong văn bản.

Soạn rút gọn: 

Đề tài của bài “Trên Đỉnh Non Tản” của Nguyễn Tuân là sự hùng vĩ và kỳ bí của núi Tản Viên, cũng như cuộc sống của những người dân làng Chàng Thôn. 

Tác phẩm mô tả chuỗi hành động và sự kiện liên quan đến cuộc sống hàng ngày của những người thợ mộc, sự ảnh hưởng của thiên nhiên và lịch sử địa phương đến cuộc sống của họ. 

Mối quan hệ giữa các sự kiện được kể trong văn bản thể hiện sự gắn kết giữa con người với thiên nhiên và truyền thống văn hóa.

Câu 2: Tìm một số chi tiết kì ảo trong văn bản và điền vào bảng sau:

Từ đó, chỉ ra vai trò của yếu tố kì ảo trong văn bản trên.

Soạn rút gọn: 

→ Vai trò của yếu tố kì ảo: giới thiệu về ngón nghề chàng đục gỗ nhà rường, nhà gian ngày xưa.

Câu 3: Đồ vật kì ảo nào xuất hiện nhiều lần trong tác phẩm? Theo bạn, điều đó thể hiện dụng ý gì của tác giả?

Soạn rút gọn: 

Đồ vật kì ảo xuất hiện nhiều lần trong tác phẩm: Con trúc đao.

-> Dụng ý gợi nhiều về câu tục ngữ: Có mồm thì cắp, có nắp thì đậy

Câu 4: Việc mượn câu hát dân gian để làm đề từ cho tác phẩm có ý nghĩa gì?

Soạn rút gọn: 

Việc mượn câu hát dân gian “Núi cao sông hãy còn dài / Năm năm báo oán đời đời đánh ghen” làm đề từ cho tác phẩm không chỉ tạo nên sự gần gũi, quen thuộc với người đọc mà còn gợi lên hình ảnh của một vùng đất giàu truyền thuyết và sự tích. Câu hát này cũng phản ánh một chủ đề quan trọng trong tác phẩm: sự đấu tranh không ngừng của con người trước những thách thức của tự nhiên và số phận.

Câu 5: Phân tích nhân vật Thần Non Tản và chỉ ra một số điểm tương đồng, khác biệt giữa nhân vật này và nhân vật Sơn Tinh trong bài thơ Sơn Tinh, Thuỷ Tinh của Nguyễn Nhược Pháp.

Soạn rút gọn: 

Giống: đều là chỉ vị thần cai quản ngọn núi.

Khác: thần Non Tản trong văn bản này là ông cụ già đẹp lão còn nhân vật Sơn Tinh là chàng trai khoẻ mạnh.

Câu 6: Xác định chủ đề, cảm hứng và thông điệp mà văn bản muốn gửi đến người đọc.

Soạn rút gọn: 

Chủ đề chính của tác phẩm là sự ca ngợi vẻ đẹp hùng vĩ của núi Tản Viên và sức sống mãnh liệt của những người dân làng Chàng Thôn. 

Cảm hứng của Nguyễn Tuân đến từ vẻ đẹp thiên nhiên và sự hòa quyện giữa con người với cảnh vật, truyền thống. 

Thông điệp mà văn bản muốn gửi đến người đọc là sự ngưỡng mộ trước sức mạnh của thiên nhiên và tinh thần kiên cường, không khuất phục trước khó khăn của con người. Đồng thời, tác phẩm cũng gợi lên sự trân trọng đối với những giá trị văn hóa và lịch sử dân tộc.