BÀI 18

ĐỌC: TẤM GƯƠNG TỰ HỌC

Khởi động: Lời nhận xét dưới đây cho em hiểu điều gì về giáo sư Tạ Quang Bửu?

Có những nhân cách và tài năng mà chỉ sau khi vắng bóng họ, người đời mới thấy hết khoảng trống mênh mông họ để lại. Tạ Quang Bửu là một người như thế.

(Hoàng Tuy)

Giải rút gọn:

• giáo sư Tạ Quang Bửu có một nhân cách và tài năng 

•  Tạ Quang Bửu có một ảnh hưởng sâu sắc và góp phần quan trọng trong lĩnh vực mà ông ấy hoạt động. 

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Đoạn văn thứ nhất giới thiệu điều gì về Tạ Quang Bửu?

Giải rút gọn:

Tạ Quang Bửu sinh ra trong một gia đình nhà nho ở Nghệ An và ông là một nhà khoa học và nhà giáo dục đa tài, uyên bác hiếm có.

Câu 2: Những chi tiết nào cho thấy Tạ Quang Bửu là tấm gương tự học, học suốt đời và học say mê?

Giải rút gọn:

- Ông có thói quen đọc sách ở mọi lúc, mọi nơi và đọc rất nhanh và nhớ rất lâu.

- Ông học từ khi còn trẻ đến khi già, thậm chí khi bị ốm.

- Sự sự cố ngã xuống suối trong khi đọc sách trên lưng ngựa chỉ ra khả năng tự học của ông được ngưỡng mộ.

Câu 3: Theo em, vì sao Tạ Quang Bửu nhiều lần được cùng Bác Hồ tiếp các chính khách nước ngoài?

Giải rút gọn:

- Ông có khả năng sử dụng thành thạo nhiều ngôn ngữ ngoại vi, bao gồm tiếng Anh, Pháp, Đức, Ba Lan, tiếng Nga, Trung, Hy Lạp cổ và La-tinh.

- Ông giúp Bác Hồ soạn thảo các công hàm bằng tiếng Anh và đã nói tiếng Anh "hoàn hảo đến mức người Anh phải kinh ngạc". Điều này cho thấy ông có khả năng giao tiếp và làm việc với các chính khách nước ngoài.

Câu 4: Sự đa tài, uyên bác của Tạ Quang Bửu được thể hiện như thế nào?

Giải rút gọn:

- Ông xuất sắc ở nhiều lĩnh vực như toán, lí, hoá, sinh, triết học và ngoại ngữ.

- Ông có hiểu biết sâu rộng về âm nhạc, hội hoạ, kiến trúc, thể thao và luôn tranh thủ thời gian tự học để thỏa mãn niềm đam mê của mình.

Câu 5: Tài năng, công lao của Tạ Quang Bửu được ghi nhận thế nào?

Giải rút gọn:

• Tài năng và công lao của Tạ Quang Bửu được ghi nhận qua việc đặt tên ông cho các con phố ở nhiều thành phố lớn của Việt Nam như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Huế, Đà Nẵng. 

• Ngoài ra, có một giải thưởng dành cho các nhà khoa học xuất sắc mang tên ông - Giải thưởng Tạ Quang Bửu.

Luyện tập theo văn bản đọc

Câu 1: Dựa vào gợi ý, tìm nghĩa cho mỗi từ dưới đây:

chính khách         chính phủ          chính khóa

a. Chương trình học tập chính thức, bắt buộc.

b. Người chuyên hoạt động chính trị, khá nổi tiếng.

c. Cơ quan hành chính nhà nước cao nhất.

Giải rút gọn:

a. Chính khóa

b. Chính khách

c. Chính phủ

Câu 2: Chọn các từ ở bài tập 1 để hoàn thiện các câu dưới đây:

a. Nhiều … quốc tế đã có mặt tại hội nghị này

b. … các nước phải đảm bảo mọi quyền lợi cho trẻ em

c. Một số hoạt động trải nghiệm sẽ được tổ chức ngoài giờ học …

Giải rút gọn:

a. chính khách

b. Chính phủ

c. chính khóa