BÀI 5

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP VỀ ĐẠI TỪ

Câu 1: Tìm các từ dùng để xưng hô trong mỗi đoạn dưới đây. Nhận xét về thái độ của người nói qua các từ đó.

a. Trông thấy tôi theo mẹ vào đến cổng, bà buông cái chổi, chạy ra nắm tay tôi. 

- Cu Dũng lớn ngần này rồi ư? 

[...] 

Bà xăng xái xuống bếp lấy dao ra vườn chặt mía đem vào. 

- Mía ngọt lắm, mẹ con ăn đi cho đỡ khát. 

Bà róc, bà tiện, bà chẻ từng khẩu mía đưa cho tôi: 

- Ăn đi! Cháu ăn đi! Răng bà yếu rồi, bà chả nhai được đâu. 

(Theo Vũ Tú Nam) 

b. Cánh cam vùng chạy, nhớn nhác tìm lối thoát. Chuột cống cười phá lên: 

- Ha hai Ta đã cho bịt kín tất cả lối ra vào. Nhà ngươi chớ có nhọc công vô ích! Tất cả các ngươi đã trở thành nô lệ của ta. Dưới cống này, ta là chúa tể, các ngươi không biết sao? 

(Vũ Tú Nam)

Giải rút gọn:

a. – Từ dùng để xưng hô: tôi, bà

- Thái độ của người nói: thân thiện, yêu thương, tận tình của người bà dành cho con và cháu.

b. – Từ dùng để xưng hô: ta, nhà ngươi, các ngươi

- Thái độ của người nói: tự tin và kiêu ngạo, tạo khoảng cách xa với người nghe.

Câu 2: Chọn các đại từ thay thế thích hợp với mỗi bông hoa và cho biết chúng được dùng để thay thế cho từ ngữ nào: đó, ấy, thế, vậy, này

a. Cô dạy mình động tác bơi ếch. Động tác … thật lạ

b. Cây lạc tiên ra quả quanh năm. Vì …, con đường luôn phảng phất mùi lạc tiên chín.

c. Mây đen đã kéo đến đầy trời. Nhưng bọn trẻ chẳng chú ý đến điều…

Giải rút gọn:

a. ấy/ này

b. vậy/thế

c. đó

Câu 3: Tìm đại từ nghi vấn trong các câu dưới đây và xác định mục đích sử dụng tương ứng với mỗi đại từ đó.

Giải rút gọn:

a. Ai => Hỏi về người

b. Sao => Hỏi về nguyên nhân

c. Mấy => Hỏi về số lượng

d. Bao giờ => Hỏi về thời gian

e. Ở đâu => Hỏi về địa điểm