BÀI 21

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: DẤU GẠCH NGANG

Câu 1: Dấu gạch ngang trong các câu dưới đây được dùng để làm gì?

- Ngày Sách và Văn hoá đọc Việt Nam – sự kiện văn hoá quan trọng đối với người yêu thích sách – được tổ chức vào ngày 21 tháng 4 hằng năm.

- Ha-ri Pót-tơ – bộ truyện của nhà văn Giô-an Rô-linh – có sức hấp dẫn kì lạ với nhiều trẻ em trên thế giới.

A. Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật.

B. Đánh dấu các ý liệt kê.

C. Nối các từ ngữ trong một liên danh.

D. Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích.

Giải rút gọn:

Đáp án: D

Câu 2: Nêu đặc điểm về vị trí và công dụng của dấu gạch ngang trong mỗi trường hợp dưới đây:

a. Lê Quý Đôn - tên lúc nhỏ là Lê Danh Phương - nổi tiếng ham học, thông minh, có trí nhớ tốt.

b. Thế giới biết ơn những nhà phát minh đã góp phần thay đổi cuộc sống:

- Lát -Xrô Bi-lô chế tạo nên bút bi.

- Lu-i Brai tìm ra chữ nổi dành cho người mù.

- Giôn Đun - lốp sáng chế ra lốp xe rỗng bơm hơi thay cho lốp cao su đặc.

c. Đến Phong Nha - Kẻ Bàng, chúng tôi thích thú ngắm nhìn động Thiên đường kì vĩ với các nhũ đá đẹp lộng lẫy.

Giải rút gọn:

a. Vị trí: nằm giữa chủ ngữ và vị ngữ 

Công dụng: đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong câu

b. Vị trí: đặt ở đầu dòng mỗi câu.

Công dụng: đánh dấu các ý liệt kê

c. Vị trí: nằm giữa từ chỉ địa danh

Công dụng: nối các từ ngữ trong một liên danh

Câu 3: Dấu gạch ngang trong câu nào dưới đây dùng để đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích?

(1) Giuyn Véc-nơ - một trong những người được gọi là “cha đẻ của khoa học viễn tưởng” - rất thích đi du lịch tới các miền xa xôi. (2) Năm mười một tuổi, cậu định đi theo một chiếc thuyền Ấn Độ - chiếc thuyền mà cậu hi vọng sẽ căng buồm đi khắp đó đây. (3) Khi cha phản đối, cậu đã hứa:

- Từ nay, con chỉ đi du lịch trong tưởng tượng thôi.

(4) Nhờ những chuyến “du lịch” đó, Giuyn Véc-nơ đã viết nên nhiều truyện khoa học viễn tưởng:

- Hai vạn dặm dưới biển,

- Vòng quanh thế giới trong 80 ngày,...

Giải rút gọn:

Dấu gạch ngang trong câu (1), (2) dùng để đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích.

Câu 4: Viết 2 – 3 câu về một danh nhân, trong đó có dùng dấu gạch ngang dể dánh dấu bộ phận chú thích, giải thích.

Giải rút gọn:

Albert Einstein - danh nhân vĩ đại trong lĩnh vực vật lý học - được biết đến với công thức nổi tiếng E = mc². Ông là một nhà khoa học và triết gia người Đức - Mỹ, đạt được giải Nobel Vật lý vào năm 1921.