BÀI 2

ĐỌC: KHÚC HÁT RU NHỮNG EM BÉ LỚN TRÊN LƯNG MẸ

Khởi động: Nêu nội dung mỗi bức tranh dưới đây. Theo em, những bức tranh đó thể hiện điều gì?

Giải rút gọn:

Các bức tranh trên thể hiện quá trình trưởng thành của một người và hình ảnh người mẹ luôn đồng hành:

- Bức tranh 1: khi chúng ta vừa sinh ra, người mẹ luôn ở bên chăm sóc.

- Bức tranh 2: khi chúng ta bắt đầu vào học tiểu học, mẹ đưa chúng ta đi học hằng ngày.

- Bức tranh 3: hình ảnh người mẹ lo cho con học hành vất vả.

- Bức tranh 4: hình ảnh người mẹ và con cùng chụp ảnh tốt nghiệp đại học, đánh dấu bước trưởng thành đầu tiên của con mình.

Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Bài thơ như lời ru ngọt ngào của người mẹ dành cho con. Những từ ngữ nào cho em biết điều đó?

Giải rút gọn:

Những từ ngữ: ngủ ngoan a-kay ơi, mẹ thương a-kay, con mơ cho mẹ hạt gạo trắng ngần, …

Câu 2: Người mẹ làm những công việc gì? Những công việc đó có ý nghĩa như thế nào?

Giải rút gọn:

• Người mẹ làm những công việc: giã gạo, tỉa bắp. 
• Công việc giã gạo, tỉa bắp để nuôi các chú bộ đội đang cố gắng hết sức mình bảo vệ đất nước.

Câu 3: Những mong ước gì của người mẹ được gửi gắm trong lời ru ở khổ thơ thứ hai?

Giải rút gọn:

• mẹ mong con sẽ ngủ ngoan để mẹ yên tâm làm việc
• mẹ mong con có sức khỏe tốt
• mẹ mong con luôn biết yêu thương mọi người, yêu thương mẹ khi lớn sau này.

Câu 4: Em hiểu thế nào về hai dòng thơ “Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi/ Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng"?

Giải rút gọn:

•  “Mặt trời của bắp” là hình ảnh thực, là nguồn sáng quí giá nhất trong vũ trụ, đem lại sự sống cho muôn vật, giúp cho bắp lên đều, hạt mẩy. 
• Em cu Tai là “mặt trời của mẹ” – là lẽ sống, là nguồn hạnh phúc ấm áp, vừa gần gũi, vừa thiêng liêng của đời mẹ, góp phần sửa ấm lòng tin yêu và ý chí của mẹ trong cuộc sống. 

Câu 5: Nêu chủ đề của bài thơ.

Giải rút gọn:

Bài thơ thể hiện tình mẫu tử thiêng liêng, thể hiện tình yêu con và ước vọng của người mẹ dân tộc qua đó bày tỏ lòng yêu quê hương đất nước và khát vọng tự do của nhân dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.

Luyện tập theo văn bản đọc

Câu 1: Trong đoạn thơ dưới đây, những từ nào được dùng để xưng hô?

- Ngủ ngoan a-kay ơi, ngủ ngoan a-kay hỡi

Mẹ thương a-kay, mẹ thương bộ đội

Con mơ cho mẹ hạt gạo trắng ngần

Mai sau con lớn vung chày lún sân...

Giải rút gọn:

Trong đoạn thơ, những từ được dùng để xưng hô: mẹ, a-kay, con

Câu 2: Viết 2 – 3 câu về người mẹ trong bài thơ Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ, trong đó có sử dụng ít nhất một câu đơn và một câu ghép.

Giải rút gọn:

- Người mẹ vất vả nhịp chày giã gạo để nuôi các chú bộ đội.

- Vì người mẹ có tình yêu con và yêu đất nước vô bờ bến nên mẹ luôn cố gắng chịu đựng sự gian khổ, vất vả, luôn kiên cường trong công việc để góp chút sức mình cho công cuộc kháng chiến của Tổ quốc.