BÀI 15. QUY TẮC DẤU NGOẶC

Bài 1: Viết tổng sau dưới dạng không có dấu ngoặc:

                   ( -23) – 15 – (-23) + 5 + (-10)    

Giải rút gọn:

(-23) -15 – (-23) + 5 + (-10) = -23 - 15 + 23 + 5 - 10

Bài 2: Tính và so sánh kết quả của:

a) 4 + (12 – 15) và 4 + 12 – 15;

b) 4 – (12 – 15) và 4 – 12 + 15. 

Giải rút gọn: 

a) 4 + (12 - 15) = 4 + 12 – 15 = 1

b) 4 – (12 – 15) = 4 – 12 + 15 = 7

Bài 3: Hãy nhận xét về sự thay đổi dấu của các số hạng trong dấu ngoặc trước và sau khi bỏ dấu ngoặc.

Giải rút gọn:

Nhận xét:

• Khi bỏ dấu ngoặc có dấu " + " đằng trước, ta giữ nguyên dấu của các số hạng trong ngoặc

• Khi bỏ dấu ngoặc có dấu " - " đằng trước, ta phải đổi dấu tất cả các số hạng trong dấu ngoặc

Bài 4: Bỏ dấu ngoặc rồi tính các tổng sau :

a) (-385 + 210) + (385 - 217)

b) (72 - 1 956) - (-1 956 + 28)

Giải rút gọn:

a) (-385 + 210) + (385 - 217) = -7

b) (72 - 1 956) - (-1 956 + 28) = 44

Bài 5: Tính một cách hợp lí

a) 12 + 13 + 14 - 15 - 16 – 17

b) (35 - 17) - (25 - 7 + 22)

Giải rút gọn:

a) 12 + 13 + 14 - 15 - 16 - 17 

= (12 - 15) + (13 - 16) + (14 - 17)

= -9

b) (35 - 17) - (25 - 7 + 22) 

= 35 - 17 -25 + 7 - 22 

= (35 - 25) - (17 - 7) - 22 = -22

Bài 6: Cho bảng 3 x 3 vuông như Hình 3. 17.

a) Biết rằng tổng các số trong mỗi hàng, mỗi cột, mỗi đường chéo đều bằng 0. Tính tổng các số trong bảng đó.

b) Hãy thay các chữ cái trong bảng bởi số thích hợp sao cho tổng các số trong mỗi hàng, mỗi cột, mỗi đường chéo đều bằng 0

Giải rút gọn:

a) Tổng các số trong bảng là tổng của 3 kết quả trên nên bằng 0.

b) a + ( -2 ) + (-1) = 0 => a = 3

a + ( -4 ) + d = 0 => 3 + ( -4 ) + d = 0 => d = 1

 ( -1 ) + b + d = 0 => ( -1 ) + b + 1 = 0 => b = 0

 ( -4 ) + b + c = 0 => ( -4 ) + 0 + c = 0 => c = 4

 ( -2 ) + b + e = 0 => ( -2 ) + 0 + e = 0 => e = 2

 ( -1 ) + c + g = 0 => ( -1) + 4 + g = 0 => g = -3

BÀI TẬP CUỐI SGK

Bài 3.19: Bỏ dấu ngoặc rồi tính các tổng sau:

a) -321  + (-29) - 142  - (-72)

b) 214 - (-36) + (-305)

Giải rút gọn:

a) -321  + (-29) - 142  - (-72) = -420

b) 214 - (-36) + (-305) = -55

Bài 3.20: Tính một cách hợp lí:

a) 21 - 22 + 23 - 24

b) 125 - (115 - 99)

Giải rút gọn:

a) 21 - 22 + 23 - 24 = (21 - 22) + (23 - 24) = -2

b) 125 - (115 - 99) = 125 - 115 + 99 = (125 - 115) + 99 = 109

Bài 3.21: Bỏ dấu ngoặc rồi tính:

a) (56 - 27) - (11 + 28 - 16)

b) 28 + (19 - 28) - (32 - 57)

Giải rút gọn:

a) (56 - 27) - (11 + 28 - 16) = 56 - 27 - 11 - 28 + 16 = 6

b) 28 + (19 - 28) - (32 - 57) = 28 + 19 – 28 – 32 + 57 = 19

Bài 3.22: Tính một cách hợp lí:

a) 232 - (581 + 132 - 331)

b) [12 + (-57)] - [-57 - (-12)]

Giải rút gọn:

a) 232 - (581 + 132 - 331) 

= 232 - 581 - 132 + 331

= (232 - 132) - (581 - 331) = -150

b) [12 + (-57)] - [-57 - (-12)] = 12 - 57 + 57 - 12 = 0

Bài 3.23: Tính giá trị của các biểu thức sau:

a) (23 + x) - (56 - x) với x = 7

b) 25 - x - (29 + y - 8) với x = 13, y = 11

Giải rút gọn:

a) (23 + 7) - (56 - 7) = 30 - 49 = -19

b) 25 - 13 - (29 + 11 - 8) = 12 - 32 = -20