BÀI 35. SỰ THỐNG NHẤT VỀ CẤU TRÚC VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG SỐNG TRONG CƠ THỂ SINH VẬT 

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Quan sát hình 35.1, cho biết hoạt động của những người đang chạy cần có sự phối hợp hoạt động của những cơ quan nào. quá trình nào trong cơ thể?

Giải nhanh:

Sự hoạt động phối hợp của: hệ vận động, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ thần kinh, hệ bài tiết.

I. SỰ THỐNG NHẤT CÁC HOẠT ĐỘNG SỐNG TRONG CƠ THỂ

Câu 1: Vì sao nói tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng của cơ thể

Giải nhanh:

Vì mọi cơ thể sống đều cấu tạo từ tế bào, nó là đơn vị cấu tạo bé nhất của cơ thể sống có 4 đặc trưng cơ bản là: trao đổi chất, sinh trưởng, sinh sản, di truyền.

Câu 2: Lấy ví dụ chứng minh về sự thống nhất giữa các hoạt động sống trong cơ thể.

Giải nhanh:

Ví dụ: Ở thực vật quá trình quang hợp chiụ ảnh hưởng từ quá trình hút nước, vận chuyển nước từ rễ lên thân cây và lá. Ngược lại lá quang hợp cung cấp chất hữu cơ nuôi sống cơ thể.

Câu 3: Quan sát hình 35.2,nêu mối quan hệ trong các hoạt động sống của cơ thể sinh vật

Giải nhanh:

Trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng có tác động qua lại với sinh sản, cảm ứng, sinh trưởng và phát triển.

Câu 4: Vì sao trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng ảnh hưởng quyết định đến hoạt động sống khác?

Giải nhanh:

Vì trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng tạo ra các chất cần thiết nuôi sống cơ thể, đào thải các chất không cần thiết ra bên ngoài giúp cơ thể có đủ năng lượng cho sinh sản, sinh trưởng và phát triển

Câu hỏi 1: Quan sát hình 35.5, cho biết các hình a, b, c, d thể hiện hoạt động sống nào ở cây mướp đắng (khổ qua). Nêu mối quan hệ giữa các hoạt động sống đó.

Giải nhanh:

• Hình a: hoạt động sinh trưởng
• Hình b: hoạt động quang hợp
• Hình c: cây phát triển nhờ tính hướng tiếp xúc.
• Hình d: cây ra hoa, kết quả
• Mối quan hệ: Rễ cây hút nước, nhờ ánh sáng mặt trời để quang hợp → Cây trao đổi chất với môi trường để sinh trưởng và phát triển → Phản ứng lại các kích thích từ môi trường → Ra hoa, tạo quả.

Câu hỏi 2: Quan sát hình 35.4, lấy ví dụ cho mỗi hoạt động sống ở chó. Nêu mối quan hệ giữa các hoạt động sống đó.

Giải nhanh:

Ví dụ: 

• Sinh trưởng và phát triển: Chó con lớn lên, tăng kích thước và cân nặng.
• Trao đổi chất, chuyển hóa năng lượng: Chó ăn thức ăn, chuyển hóa thành năng lượng để duy trì sự sống.
• Hoạt động cảm ứng: nhiệt độ cao, chó lè lưỡi để cân bằng nhiệt độ cơ thể.
• Sinh sản: Mang thai, sinh chó con.
• Mối quan hệ: Các hoạt động sống tác động qua lại, hoạt động trao đổi chất gắn liền với chuyển hóa năng lượng → cơ thể sinh trưởng, phát triển, cảm ứng và sinh sản.

Vận dụng 1

Câu hỏi: Lấy ví dụ chứng minh mối quan hệ tác động qua lại giữa các hoạt động sống: trao đổi chất và chuyển hoá năng lượng, sinh trưởng và phát triển, cảm ứng, sinh sản ở người

Giải nhanh:

Ví dụ: Cơ thể người trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng → cung cấp cho các hoạt động sống khác → phản ứng với các kích thích từ môi trường. Khi cơ thể lớn lên đến mức độ nhất định → sinh sản.

Câu hỏi 3: Nêu biểu hiện và vai trò của bốn hoạt động sống đặc trưng cho cơ thế sinh vật theo bảng 35.1

Giải nhanh:

II. SỰ THỐNG NHẤT GIỮA TẾ BÀO, CƠ THỂ VỚI MÔI TRƯỜNG.

Câu 5: Quan sát hình 35.5 phân tích mối quan hệ giữa các hoạt động trong tế bào và cơ thể. Từ đó chứng minh mối quan hệ giữa tế bào cơ thể với môi trường.

Giải nhanh:

Các hoạt động sống ở cấp tế bào là cơ sở cho các hoạt động sống ở cấp cơ thể. Các hoạt động sống ở cấp cơ thể điều khiển các hoạt động sống ở cấp tế bào. Các hoạt động sống trong tế bào gồm: trao đổi chất, chuyển hoá năng lượng, cảm ứng làm tế bào lớn lên, phân chia hình thành tế bào mới.

Câu hỏi 4: Lấy ví dụ chứng minh mối quan hệ giữa tế bào với cơ thể và môi trường ở thực vật và động vật?

Giải nhanh:

Ví dụ: Tế bào tiếp nhận và phản ứng lại các kích thích → lấy các chất cần thiết → trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng → năng lượng cho cơ thể hoạt động → tế bào lớn lên → phân chia → cơ thể sinh trưởng, phát triển.

Câu hỏi 5: Vì sao nói cơ thể là một thể thống nhất?

Giải nhanh:

Vì các hoạt động sống ở cấp độ tế bào và cấp độ cơ thể có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Các hoạt động sống ở cấp độ tế bào là cơ sở cho các hoạt động ở cấp độ cơ thể. Các hoạt động sống ở cấp cơ thể điều khiển các hoạt động sống ở cấp tế bào.