BÀI 16: ÔN TẬP CHƯƠNG 4

I. HỆ THỐNG HOÁ KIẾN THỨC

Hoàn thành các nội dung còn thiếu sau đây:

Giải nhanh:

(1) nhường; (2) nhận; (3) chất khử; (4) chất oxi hóa; (5) bằng

II. LUYỆN TẬP 

Câu 1:Trong phản ứng oxi hóa – khử, chất oxi hóa là chất

A. nhận electron                       B. nhường proton

C. nhường electron                   D. nhận proton.

Giải nhanh:

Chọn đáp án A.

Câu 2:Trong phản ứng hóa học: Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂, mỗi nguyên tử Fe đã:

A. nhường 2 electron                B. nhận 2 electron

C. nhường 1 electron                D. nhận 1 electron.

Giải nhanh:

Chọn đáp án A.

Câu 3: Trong phản ứng hóa học: 2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂, chất oxi hóa là:

A. H₂O                 B. NaOH              C. Na           D. H₂

Giải nhanh:

Chọn đáp án A.

Câu 4: Cho nước Cl₂ vào dung dịch NaBr xảy ra phản ứng hóa học:

Cl₂ + 2NaBr → 2NaCl + Br₂

Trong phản ứng hóa học trên xảy ra quá trình oxi hóa chất nào?

A. NaCl                       B. Br₂              C. Cl₂              D. NaBr.

Giải nhanh:

Chọn đáp án D.

Câu 5: Xét các phản ứng hoá học xảy ra trong các quá trình sau:

a) Luyện gang từ quặng hematite đỏ:

Fe₂O₃ + CO FeO + CO₂                           FeO + CO Fe + CO₂

b) Luyện zinc (kẽm) từ quặng blend:

ZnS + O₂ ZnO + SO₂                               ZnO + C Zn + CO

c) Sản xuất xút, chlorine từ dung dịch muối ăn:

NaCl + H₂O NaOH + Cl₂ + H₂

d) Đốt chát ethanol có trong xăng E5:

C₂H₅OH + O₂ CO₂ + H₂O

Hãy chỉ ra các phản ứng oxi hoá – khử, lập phương trình hoá học của các phản ứng đó theo phương pháp thăng bằng electron và chỉ rõ chất oxi hoá, chất khử

Giải nhanh:

Cả 4 đều là phản ứng oxi hoá – khử

a) Chất oxi hoá: Fe₂O₃, FeO; chất khử: CO

2Fe⁺³ + 2e → 2Fe⁺²                                               C⁺² → C⁺⁴ + 2e

PTHH: Fe₂O₃ + CO 2FeO + CO₂

Fe⁺² + 2e → Fe                                                      C⁺² → C⁺⁴ + 2e

PTHH: FeO + CO Fe + CO₂

b) Chất oxi hoá: O₂, ZnO; chất khử: O₂, C

S^-2 → S⁺⁴ + 6e                                                       O₂ + 4e → 2O^-2

PTHH: 2ZnS + 3O₂ 2ZnO + 2SO₂                               

Zn⁺² + 2e → Zn                                                     C → C⁺² + 2e

PTHH: ZnO + CO Zn + CO₂

c) Chất oxi hoá: H₂O; chất khử: NaCl

2H⁺¹ + 2e → H₂                                                    2Cl^-1 → Cl₂ + 2e

PTHH: 2NaCl + 2H₂O 2NaOH + Cl₂ + H₂

d) Chất oxi hoá: O₂; chất khử: C₂H₅OH

O₂ + 4e → 2O^-2                                           2C^-2 → 2C⁺⁴ + 12e

PTHH: C₂H₅OH + 3O₂ 2CO₂ + 3H₂O

Câu 6: Xét phản ứng trong giai đoạn đầu của quá trình Ostwald:

NH₃ + O₂ → NO + H₂O

Trong công nghiệp, cần trộn 1 thể tích khí ammonia với bao nhiêu thể tích không khí để thực hiện phản ứng trên? Biết không khí chứa 21% thể tích oxygen và các thể tích khí đo ở cùng điều kiện về nhiệt độ và áp suất.

Giải nhanh:

PTHH: 4NH₃ + 5O₂ → 4NO + 6H₂O

           1V → 1,25V

V_kk =

Câu 7: Copper(II) sulfate được dùng để diệt tảo, rong rêu trong nước bể bơi; dùng để pha chế thước Bordaux (trừ bệnh mốc sương trên cây cà chua, khoai tây; bệnh thối thân trên cây ăn quả, cây công nghiệp)…

Trong công nghiêp, copper(II) sulfate thường được sản xuất bằng cách ngâm đồng phế liệu trong dung dịch dusulfuric acid loãng và sục không khí:

Cu + O₂ + H₂SO₄ → CuSO₄ + H₂O (1)

a) Lập phương trính hóa học của phản ứng (1) theo phương pháp thăng bằng electron, chỉ rõ chất oxi hóa, chất khử.

b) Copper(II) sulfate còn được điều chế bằng cách cho đồng phế liệu tác dụng với sulfuric acid đặc, nóng:

Cu + H₂SO₄ (đặc) CuSO₄ + SO₂ + H₂O (2)

Trong hai cách trên, cách nào sử dựng ít sulfuric acid hơn, cách nào ít gây ô nhiễm môi trường hơn ?

Giải nhanh:

a) Chất khử: Cu, chất oxi hoá: O₂

Cu → Cu⁺² + 2e

O₂ + 4e → 2O^-2

PTHH: 2Cu + O₂ + 2H₂SO₄ → 2CuSO₄ + 2H₂O (1)

b) Cu + 2H₂SO₄ (đặc) CuSO₄ + SO₂ + 2H₂O (2)

- Theo (1), 1 mol Cu cần 1 mol H₂SO₄.

- Theo (2), 1 mol Cu cần 2 mol H₂SO₄.

Vậy nên dùng cách 1.