BÀI 1. THÀNH PHẦN CỦA NGUYÊN TỬ

MỞ ĐẦU

Nguyên tử gồm các loại hạt cơ bản nào? Các nhà khoa học đã phát hiện ra các loại hạt cơ bản đó như thế nào?

Giải nhanh:

- Gồm 3 hạt: proton, neutron và electron. 

- Năm 1897, Thomson thực hiện phóng điện qua không khí loãng phát hiện ra chùm tia phát ra từ cực âm.

- Năm 1918, E. Rutherford và các cộng sự dùng hạt α bắn phá nitrogen đã phát hiện ra hạt proton.

-  Năm 1932, J. Chadwick và cộng sự của Rutherford phát hiện ra hạt neutron khi bắn phá beryllium bằng các hạt α.

I. CÁC LOẠI HẠT CẤU TẠO NÊN NGUYÊN TỬ

Câu hỏi 1: Nguyên tử chứa những hạt mang điện là

A. proton và α.                     B. proton và neutron.

C. proton và electron.          D. electron và neutron.

Giải nhanh:

Chọn C.

Câu hỏi 2:Quan sát hình ảnh mô phỏng kết quả thí nghiệm bắn phá lá vàng thực hiện bởi Rutherfoed và nhận xét về đường đi của các hạt α.

Giải nhanh:

Hầu hết các hạt α đều xuyên thẳng qua lá vàng, chỉ có một số ít hạt đi lệch hướng ban đầu và một số rất ít hạt bị bật lại phía sau khi gặp lá vàng.

II. KÍCH THƯỚC VÀ KHỐI LƯỢNG CỦA NGUYÊN TỬ

Câu hỏi 3:Nếu phóng đại một nguyên tử vàng lên 1 tỉ (10⁹) lần thì kích thước của nó tương đương một quả bóng rổ (có đường kính 30 cm) và kích thước của hạt nhân tương đương một hạt cát (có đường kính 0,003 cm). Hãy cho biết kích thước nguyên tử vàng lớn hơn so với hạt nhân bao nhiêu lần.

Giải nhanh:

Kích thước nguyên tử vàng lớn hơn hạt nhân 10000 lần.

Câu hỏi 4: Một loại nguyên tử nitrogen có 7 proton và 7 neutron trong hạt nhân. Dựa vào Bảng 1.1, hãy tính và so sánh:

a) Khối lượng hạt nhân với khối lượng nguyên tử.

b) Khối lượng hạt nhân với khối lượng vỏ nguyên tử.

Giải nhanh:

a) Khối lượng của hạt nhân là: m_hn = 2,3436.10^-26 (kg)

Khối lượng nguyên tử là: m_nt = 2,3442.10^-26 (kg)

Nên khối lượng nguyên tử và hạt nhân xấp xỉ nhau.

b) Khối lượng của vỏ nguyên tử là: m_e = 6,3763.10^-30 (kg)

Nên khối lượng hạt nhân lớn hơn rất nhiều so với khối lượng vỏ nguyên tử.

III. ĐIỆN TÍCH HẠT NHÂN VÀ SỐ KHỐI

Câu hỏi 5:Aluminium là kim loại phổ biến nhất trên vỏ Trái Đất. được sử dụng trong các ngành xây dựng, ngành điện hoặc sản xuất đồ gia dụng. Hạt nhân của nguyên tử aluminium có điện tích bằng +13 và số khối bằng 27. Tính số proton, số neutron và số electron có trong nguyên tử aluminium.

Giải nhanh:

Số protron = số electron = 13.

Số neutron = 14.