BÀI 3 THỰC HÀNH TÍNH SAI SỐ TRONG PHÉP ĐO. GHI KẾT QUẢ ĐO

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

Khởi động: Không một phép đo nào có thể cho ta giá trị đúng của đại lượng cần đo, mọi phép đo đều có sai số. Làm thế nào để xác định được các sai số này? Nguyên nhân gây ra các sai số là gì và cách khắc phục như thế nào?

I. PHÉP ĐO TRỰC TIẾP VÀ PHÉP ĐO GIÁN TIẾP.

Câu hỏi 1: Em hãy lập phương án đo tốc độ chuyển động của chiếc xe ô tô đồ chơi chỉ dùng thước, đồng hồ bấm giay và Giải nhanh các Câu hỏi hỏi sau :

a. Để đo tốc độ chuyển động của chiếc xe, cần đo những đại lượng nào ?

b. Xác định tốc độ chuyển động của xe theo công thức nào ?

c. Phép đo nào là phép đo trực tiếp. Tại sao ?

d. Phép đo nào là phép đo giãn tiếp. Tại sao ?

II. SAI SỐ PHÉP ĐO

Thảo luận : Dùng một thước đo có DCNN 1mm và một đồng hồ đo thời gian có ĐCNN là 0,01s để đo 5 lần chuyển động của một chiếc xe ô tô đồ chơi chạy bằng pin từ điểm v =0 đến điểm B. Ghi các giá trị vào bảng 3.1 và Giải nhanh các Câu hỏi hỏi sau :

n	s(m)		t(s)
1
2
3
4
5
Trung bình

a. Nguyên nhân nào gây ra sự khác biệt giữa các lần đo ?

b. Tính sai số tuyệt đối của phép đo s,t và điền vào bảng trên

c. Viết kết quả đo s=..., t=...

d. Tính sai số tỉ đối δt= 100% = ... ; δs=. 100% = ...  ; δv =...., Δv =...

Phần em có thể

Câu hỏi 1: Giải thích được tại sao để đo một đại lượng chính xác người ta cần lặp lại phép đo nhiều lần và tính sai số.

Câu hỏi 2: Tính được sai số tuyệt đối, sai số tỉ đối của phép đo trực tiếp và phép đo gián tiếp.

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

I. HỆ THỐNG CÂU HỎI HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

Đáp án: - Xác định: tính toán các sai số.

- Nguyên nhân: do dụng cụ, điều kiện thực hành, thời tiết, nhiệt độ, độ ẩm, thao tác đo chưa chính xác.

- Khắc phục: thao tác đúng, lựa chọn thiết bị phù hợp, tiến hành đo nhiều lần.

I. PHÉP ĐO TRỰC TIẾP VÀ PHÉP ĐO GIÁN TIẾP.

Đáp án CH1: 

a. Quãng đường và thời gian.

b. v= s/t

c. kết quả được đọc trực tiếp từ dụng cụ đo

d. Vì  kết quả có được phải thông qua một công thức

II. SAI SỐ PHÉP ĐO

Đáp án TL:

n	s(m)	Δs(m)	t(s)	Δt (s)
1	0,1	0,0106	0,02	0,0012
2	0,12	0,0094	0,023	0,0018
3	0,11	0,0006	0,022	0,0008
4	0,123	0,0124	0,021	0,0002
5	0,1	0,0106	0,02	0,0012
Trung bình

( Khoảng cách AB = 10cm = 0,1m )

a. Vì   điểm động tác bấm đồng hồ có thể nhanh hoặc chậm hơn một chút. Cách đặt vị trí của thuóc đo...

b,c. Điền vào bảng

d. δt= 4,9 ; δs=7, 88

Phần em có thể

Đáp án CH1: lặp lại phép đo nhiều lần và tính sai số.

Đáp án CH2: 

Bảng 1.2

Sai số tuyệt đối trung bình của phép đo   = 1,33.10^-3