BÀI 8 CHUYỂN ĐỘNG BIẾN ĐỔI. GIA TỐC

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

Khởi động: Hình dưới là ảnh chụp hoạt nghiệm thí nghiệm về sự thay đổi vận tốc của một ô tô đồ chơi chạy bằng pin có gắn anten dùng để điều khiển từ xa, trong ba giai đoạn chuyển động. Vận tốc trong ba giai đoạn chuyển động này có gì giống nhau, khác nhau?

I. CHUYỂN ĐỘNG BIẾN ĐỔI

Câu hỏi 1: Tìm thêm ví dụ về chuyển động biến đổi trong cuộc sống .

II. GIA TỐC CỦA CHUYỂN ĐỘNG BIẾN ĐỔI

1. Khái niệm gia tốc. 

Câu hỏi 1: Xác định độ biến thiên vận tốc sau 8 giây của chuyển động

Câu hỏi 2: Xác định độ biến thiên của vận tốc sau mỗi giây của chuyển động trên trong 4 giây đầu và trong 4 giây cuối

Câu hỏi 3: Các đại lượng xác định được ở Câu hỏi 2 cho ta biết điều gì về sự thay đổi vận tốc của chuyển động trên.

Câu hỏi 4: Hãy chứng tỏ khi cùng chiều với ( a.v>0) thì chuyển động là nhanh dần. Khi ngược chiều với (a.v<0) thì chuyển động là chậm dần.

2. Bài tập ví dụ

Câu hỏi 1:

a. Tính gia tốc của ô tô trên 4 đoạn đường trong hình 4.1

b. Gia tốc của ô tô trên đoạn đường 4 có gì đặc biệt so với sự thay đổi vận tốc trên các đoạn đường khác ?

Câu hỏi 2: Một con báo đang chạy với vận tốc 30m/s thì chuyển động chậm dần khi gần tới một con suối. Trong 3 giây, vận tốc của nó giảm còn 9m/s. Tính gia tốc của con báo

Câu hỏi 3: Đồ thị ở hình 8.2 mô tả sự thay đổi vận tốc theo thời gian trong chuyển động của một ô tpo thể thao đang chạy thử về phía bắc. Tính gia tốc của ô tô.

a. Trong 4 giây đầu

b. Tư giây thứ 4 đến giây thứ 12

c. Tư giây thứ 12 đến giây thứ 20

d. Tư giây thứ 20 đến giây thứ 28

Phần em có thể 

Dùng khái niệm gia tốc để giải thích một số hiện tượng về chuyển động dưới tác dụng của lực. Ví dụ như chuyển động rơi của một vật là chuyển động có gia tốc vì vật rơi chịu tác dụng của lực hút Trái Đất.

PHẦN II. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

Đáp án: Vận tốc trong 3 giai đoạn này giống nhau về phương và chiều, khác nhau về độ lớn.

I. CHUYỂN ĐỘNG BIẾN ĐỔI

Đáp án CH1: Chuyển động của một đoàn tàu khi chuẩn bị xuất phát.

Một chiếc ca nô khi chuẩn bị cập bến. 

II. GIA TỐC CỦA CHUYỂN ĐỘNG BIẾN ĐỔI

1. Khái niệm gia tốc. 

Đáp án CH1: 45 km/h

Đáp án CH2: 4 giây đầu là: 1.32 (m/s²)

4 giây sau là:  1.805 ( m/s²)

Đáp án CH3: Trong 4 giây đầu, độ biến thiên vận tốc ít hơn so với 4 giây sau.

Đáp án CH4: 

a<0 có nghĩa là chuyển động chậm dần.  Δt  > 0 <=> Δv < 0 <=>  v < v0. => ngược chiều với

a>0 có nghĩa là chuyển động nhanh dần. Δt  > 0 <=>  Δv > 0 <=> v > v0. => cùng chiều với

2. Bài tập ví dụ

Đáp án CH1: a.  ; ;  ;

b. Gia tốc trên đoạn đường 4 mang dấu âm(-) khác hơn so với gia tốc trên 3 đoạn đường còn lại. 

Đáp án CH2: Gia tốc là 9 m/s² với chiều ngược với chiều vận tốc.

Đáp án CH3: a. ; b.  ; c. ; d.  -  

Phần em có thể 

Đáp án: Chuyển động của xe máy khi chuẩn bị dừng đèn đỏ là chuyển động có gia tốc vì xe chịu tác dụng của lực ma sát, lực này làm cho xe chuyển động chậm dần tức là vận tốc giảm dần trong một khoảng thời gian