BÀI 29 ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

KHỞI ĐỘNG: 

Một người đang ở trong một chiếc thuyền nhỏ đứng yên, tại sao thuyền bị lùi lại khi người đó bước lên bờ?

I. ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG

1. Hệ kín ( hay hệ cô lập )

Câu hỏi 1: Cho ví dụ về hệ kín

2. Định luật bảo toàn động lượng

Câu hỏi 1: Một hệ gồm hai vât có khối lượng lần lượt là m1 và m2chuyển động với vận tốc có độ lớn là v1và v2 hướng vào nhau. Bỏ qua mọi ma sát và lực cản của không khí. Viết biểu thức của định luật bảo toàn động lượng cho hệ này.

II. VA CHẠM ĐÀN HỒI VÀ VA CHẠM MỀM

1. Va chạm đàn hồi. 

Câu hỏi 1: Hãy tính động lượng và động năng của hệ trước và sau va chạm đàn hồi. ( hình 29.1 )

Câu hỏi 2: Từ kết quả tính được rút ra nhận xét gì?

2. Va chạm mềm

Câu hỏi 1: Hãy tính động lượng và động năng của hệ trong Hình 29.2 trước và sau va chạm.

Câu hỏi 2: Từ kết quả tính được rút ra nhận xét .

Câu hỏi 3: Trong hình 29.3, nếu kéo bi (1) lên thêm một độ cao h rồi thả ra, con lắc sẽ rơi xuống và va chạm với hai con lắc còn lại. Hãy dự đoán xem, va chạm là va chạm gì. Con lắc (2), (3) lên tới độ cao nào ? Làm thí nghiệm để kiểm tra.

PHẦN EM CÓ BIẾT:

Câu hỏi 1: Vận dụng định luật bảo toàn động lượng để giải thích: Tại sao hai người đang đứng yên trên sân băng bị lùi ra xa nhau khi họ dùng tay đẩy vào nhau (Hình 29.4).

Câu hỏi 2: Vận dụng định luật bảo toàn động lượng để giải thích: Tốc độ lùi của mỗi người có khối lượng khác nhau thì khác nhau.

PHẦN II. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

KHỞI ĐỘNG: 

Đáp án: Tổng động lượng của người và thuyền là: 

Do đó thuyền lùi lại khi người đó bước lên bờ.

I. ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG

1. Hệ kín ( hay hệ cô lập )

Đáp án CH1: Hệ gồm tên lửa và nhiên liệu khi được phóng

2. Định luật bảo toàn động lượng

Đáp án CH1:  

II. VA CHẠM ĐÀN HỒI VÀ VA CHẠM MỀM

1. Va chạm đàn hồi. 

Đáp án CH1: 

Trước khi va chạm đàn hồi: ; p = mA. v

Sau va chạm: W_d = 1/2. m_B. v^2; p = m_B. v

Đáp án CH2: Nếu vật A chuyển động va chạm đàn hồi với vật B đang đứng yên thì sau va chạm động năng và động lượng của vật A sẽ truyền hết cho vật B.

2. Va chạm mềm

Đáp án CH1: Trước va chạm: p_t =  m_A.v; W_dt =

Sau va chạm: ps = (m_A+m_B).v/2; W_ds = 1/2.(m_A+m_A).v²/2

Đáp án CH2: Sau khi va chạm mềm thì hai vật dính vào nhau tạo, chuyển động với cùng một vật tốc trong đó một phần động năng và động lượng của vật A sẽ được truyền sang cho vật B.

Đáp án CH3: Va chạm này là va chạm đàn hồi.

Dự đoán: Con lắc (2) sẽ đứng yên tại vị trí cũ, con lắc (3) lên tới độ cao h. 

PHẦN EM CÓ BIẾT:

Đáp án CH1:

Ban đầu hai người đứng yên nên tổng động lượng của hệ =

Hệ có thể được coi là hệ kín, áp dụng định luật bảo toàn động lượng 

Điều này có nghĩa là v1 ngược hướng với v₂.

Đáp án CH2: Do mỗi người có khối lượng khác nhau nên động lượng của họ sẽ khác nhau