BÀI 3 THỰC HÀNH TÍNH SAI SỐ TRONG PHÉP ĐO. GHI KẾT QUẢ ĐO

I. Phép đo trực tiếp và phép đo gián tiếp.

Câu 1: Em hãy lập phương án đo tốc độ chuyển động của chiếc xe ô tô đồ chơi chỉ dùng thước, đồng hồ bấm giay và Giải nhanh các câu hỏi sau :

a. Để đo tốc độ chuyển động của chiếc xe, cần đo những đại lượng nào ?

b. Xác định tốc độ chuyển động của xe theo công thức nào ?

c. Phép đo nào là phép đo trực tiếp. Tại sao ?

d. Phép đo nào là phép đo giãn tiếp. Tại sao ?

Giải nhanh:

a. Cần đo những đại lượng : quãng đường xe dịch chuyển được (s) và thời gian của xe (t)

b. Theo công thức : v= s/t

c. kết quả được đọc trục tiếp từ dụng cụ đo

d. Vì  kết quả có được phải thông qua một công thức

II. Sai số phép đo

Thảo luận : Dùng một thước đo có DCNN 1mm và một đồng hồ đo thời gian có ĐCNN là 0,01s để đo 5 lần chuyển động của một chiếc xe ô tô đồ chơi chạy bằng pin từ điểm v =0 đến điểm B. Ghi các giá trị vào bảng 3.1 và Giải nhanh các câu hỏi sau :

n	s(m)	∆sm	t(s)	∆ts
1
2
3
4
5
Trung bình

a. Nguyên nhân nào gây ra sự khác biệt giữa các lần đo ?

b. Tính sai số tuyệt đối của phép đo s,t và điền vào bảng trên

c. Viết kết quả đo s=..., t=...

d. Tính sai số tỉ đối δt=∆tt 100% = ... ; δs=∆ss. 100% = ...  ; δv =...., Δv =...

Giải nhanh:

n	s(m)	Δs(m)	t(s)	Δt (s)
1	0,1	0,0106	0,02	0,0012
2	0,12	0,0094	0,023	0,0018
3	0,11	0,0006	0,022	0,0008
4	0,123	0,0124	0,021	0,0002
5	0,1	0,0106	0,02	0,0012
Trung bình

( Khoảng cách AB = 10cm = 0,1m )

a. Vì   điểm động tác bấm đồng hồ có thể nhanh hoặc chậm hơn một chút. Cách đặt vị trí của thuóc đo...

b,c. Điền vào bảng

d. δt=∆tt 100% = 4,9 ; δs=∆ss. 100% =7, 88

Phần em có thể

Câu 1: Giải thích được tại sao để đo một đại lượng chính xác người ta cần lặp lại phép đo nhiều lần và tính sai số.

Giải nhanh:

Để đo một đại lượng chính xác người ta cần:

Câu 2: Tính được sai số tuyệt đối, sai số tỉ đối của phép đo trực tiếp và phép đo gián tiếp.

Giải nhanh:

Ví dụ: Kết quả đo thời gian tấm chắn sáng (rộng 10 mm) đi qua cổng quang điện được cho ở bảng 1.2.

Bảng 1.2

• Thời gian trung bình: = = = 0,1

• Sai số tuyệt đối của các lần đo:

• Sai số tuyệt đối trung bình của phép đo Δt = ∆t1+∆t2+∆t33 = 1,33.10^-3