Giáo án Địa lí 9 mới năm 2024 kết nối tri thức

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 2: PHÂN BỐ DÂN CƯ VÀ CÁC LOẠI HÌNH QUÂN CƯ

1. MỤC TIÊU BÀI HỌC


2. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Đọc bản đồ dân số Việt Nam để rút ra được đặc điểm phân bố dân cư.


• Trình bày được sự khác biệt giữa quần cư thành thị và quần cư nông thôn.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.


• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.


• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng:

• Năng lực tìm hiểu địa lí: Khai thác tư liệu Hình 2, Bảng 2, thông tin trong bài để tìm hiểu về đặc điểm phân bố dân cư; sự khác biệt giữa quần cư thành thị và quần cư nông thôn.


• Năng lực nhận thức và tư duy địa lí: Đọc bản đồ dân số Việt Nam để rút ra được đặc điểm phân bố dân cư; trình bày được sự khác biệt giữa quần cư thành thị và quần cư nông thôn.


• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng kiến thức lịch sử đã học và sưu tầm thông tin để mô tả đặc điểm quần cư tại nơi em sinh sống.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ: đọc, sưu tầm thông tin, hình ảnh, tư liệu để mô tả đặc điểm quần cư tại nơi em sinh sống.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC


2. Đối với giáo viên

• Giáo án, SHS, SGV, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Kết nối tri thức (phần Địa lí).


• Lược đồ, hình ảnh, tư liệu sưu tầm về bài học Phân bố dân cư và các loại hình quần cư.


• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SHS, SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Kết nối tri thức (phần Địa lí).


• Đọc trước nội dung bài học và sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về bài học Phân bố dân cư và các loại hình quần cư.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG


2. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp đỡ HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú với bài học mới.


3. Nội dung: GV trình chiếu cho HS quan sát hình ảnh về quần cư nông thôn và quần cư thành thị, nêu một số đặc điểm về hai quần cư này.


4. Sản phẩm: HS nêu một số đặc điểm về quần cư nông thôn và quần cư thành thị trong hình ảnh.


5. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu cho HS quan sát một số hình ảnh:

- GV yêu cầu HS trả lời:

+ Em có nhận xét gì về các hình ảnh vừa quan sát được?

+ Em có biết về quần cư nông thôn và quần cư đô thị? Hãy nêu một số đặc điểm về hai quần cư này.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh, vận dụng một số kiến thức đã học và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu nhận xét về các hình ảnh quan sát được, đặc điểm của hai quần cư nông thôn và đô thị.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Quần cư nông thôn (Hình 1, 2): mật độ dân số thấp; cấu trúc thành xã, làng, xóm, bản; hoạt động sản xuất nông nghiệp là chủ yếu;…

+ Quần cư đô thị (Hình 3, 4): mật độ dân số cao; nơi cư trú được cấu trúc thành phường, thị trấn, tổ dân phố; hoạt động công nghiệp, dịch vụ là chủ yếu;…

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Phân bố dân cư chịu tác động tổng hợp của nhân tố tự nhiên, kinh tế - xã hội. Vậy, phân bố dân cư ở nước ta có đặc điểm như thế nào? Các loại hình quần cư có những đặc điểm gì khác biệt? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 2: Phân bố dân cư và các loại hình quần cư.

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu phân bố dân cư.

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nhận xét được đặc điểm phân bố dân cư nước ta.


2. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc cặp đôi, khai thác Hình 2, thông tin mục 1 SGK tr.119, 120 và trả lời câu hỏi: Nhận xét đặc điểm phân bố dân cư nước ta.


3. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về đặc điểm phân bố cư dân nước ta.


4. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2. Tìm hiểu các loại hình quần cư.

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được sự khác biệt giữa quần cư thành thị và quần cư nông thôn.


2. Nội dung: GV yêu cầu HS thảo luận theo 4 nhóm, khai thác Bảng 2, thông tin mục 2 SGK tr.121 và hoàn thành Phiếu học tập số 1: Trình bày sự khác biệt giữa quần cư nông thôn và quần cư thành thị ở nước ta.


3. Sản phẩm: Phiếu học tập số 1 của HS về sự khác biệt giữa quần cư nông thôn và quần cư thành thị ở nước ta.


4. Tổ chức thực hiện:

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP


2. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức đã học về Phân bố dân cư và các loại hình quần cư.


3. Nội dung:

- GV cho HS làm Phiếu bài tập trắc nghiệm về Phân bố dân cư và các loại hình quần cư.

- GV cho HS trả lời câu hỏi bài tập phần Luyện tập SGK tr.121.

1. Sản phẩm: Đáp án của HS và chuẩn kiến thức của GV.


2. Tổ chức thực hiện:

Nhiệm vụ 1. Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS làm Phiếu bài tập, trả lời nhanh một số câu hỏi trắc nghiệm tổng kết bài học Phân bố dân cư và các loại hình quần cư.

- GV phát Phiếu bài tập cho HS cả lớp thực hiện trong thời gian 10 phút:

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành Phiếu bài tập.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS lần lượt đọc đáp án đúng.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, đọc đáp án khác (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 2. Trả lời câu hỏi bài tập - phần Luyện tập SGK tr.121

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS làm việc cặp đôi, thực hiện nhiệm vụ:

Dựa vào hình 2, hãy:

- Liệt kê các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương có mật độ dân số từ 1 000 người/km² trở lên.

- Kể tên các đô thị có quy mô dân số trên 1 triệu người.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học về phân bố dân cư và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS chứng minh nhận định.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận:

+ Các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương có mật độ dân số từ 1 000 người/km² trở lên: Hà Nội, Bắc Ninh, Nam Định, Thái Bình Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh.

+ Các đô thị có quy mô dân số trên 1 triệu người: Hà Nội, Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh, Biên Hòa, Hậu Giang.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG


2. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Củng cố kiến thức đã học về Phân bố dân cư và các loại hình quần cư.

- Liên hệ, vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống.

121. Nội dung: GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập phần Vận dụng SGK tr.121.


122. Sản phẩm: Câu trả lời bài tập phần Vận dụng.


123. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, thực hiện nhiệm vụ: Mô tả đặc điểm quần cư tại nơi em sinh sống.

- GV hướng dẫn HS các nội dung mô tả:

+ Tên loại hình quần cư.

+ Đặc điểm của loại hình quần cư đó.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

HS vận dụng kiến thức đã học, thực tế tại địa phương để hoàn thành nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

HS báo cáo sản phẩm vào tiết học sau.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét, đánh giá, kết thúc tiết học.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Ôn lại kiến thức đã học:

+ Đặc điểm phân bố dân cư.

+ Sự khác biệt giữa quần cư thành thị và quần cư nông thôn.

- Làm bài tập Bài 2 – SBT Lịch sử và Địa lí 9 – Kết nối tri thức, phần Địa lí.

- Đọc và tìm hiểu trước nội dung Bài 3: Thực hành tìm hiểu vấn đề việc làm ở địa phương và phân hóa thu nhập theo vùng.