BÀI 7. PHONG TRÀO CÁCH MẠNG VIỆT NAM THỜI KÌ 1930 - 1939

MỞ ĐẦU

Hình bên là một trong những di tích gắn với một sự kiện lịch sử tiêu biểu của VIệt Nam trong những năm 1930 – 1931. Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về sự kiện đó cũng như phong trào cách mạng Việt Nam thời kì 1930 – 1931.

Giải rút gọn:

- Tượng đài Xô Viết Nghệ Tĩnh tưởng niệm phong trào cách mạng Xô Viết Nghệ Tĩnh, do Đảng Cộng sản Việt Nam dẫn dắt từ 1930 – 1931

1. PHONG TRÀO CÁCH MẠNG TRONG NHỮNG NĂM 1930 - 1931

Câu hỏi 1: Trình bày nguyên nhân, diễn biến chính của phong trào cách mạng 1930 – 1931. Những biểu hiện nào chứng tỏ Xô viết Nghệ - Tĩnh là đỉnh cao của phong trào cách mạng 1930 – 1931.

Giải rút gọn:

- Nguyên nhân của phong trào cách mạng 1930 – 1931:

+ Mâu thuẫn trong xã hội ngày càng sâu sắc

+ Đảng Cộng sản Việt Nam vừa ra đời đã kịp thời lãnh đạo cách mạng và đẩy mạnh cuộc đấu tranh trên phạm vi toàn quốc

- Diễn biến chính của phong trào cách mạng 1930 – 1931:

+ Đầu năm 1930, một số cuộc đấu tranh của công nhân, nông dân và các tầng lớp lao động khác đã nổ ra 

+ Từ tháng 5/1930, phong trào phát triển mạnh mẽ 

+ Đến tháng 9 và tháng 10/1930, phong trào đạt đến đỉnh cao

+ 12/9/1930: Thực dân Pháp tiến hành khủng bố cực kì tàn bạo

+ Đầu năm 1931, thực dân Pháp tập trung lực lượng đàn áp, khủng bố phong

trào. Phong trào cách mạng 1930 – 1931 tạm thời lắng xuống

- Những biểu hiện chứng tỏ Xô viết Nghệ - Tĩnh là đỉnh cao của phong trào cách mạng 1930 – 1931 là:
+ Cuộc biểu tình của nông dân ở Nam Đàn, Thanh Chương, Diễn Châu, Nghi Lộc, kèm theo sự hỗ trợ từ công nhân Vinh - Bến Thuỷ, làm cho bộ máy chính quyền của thực dân và phong kiến bị tê liệt, và ở một số thôn, xã bị tan rã.

+ Thành lập chính quyền nhân dân ở một số thôn, xã của Nghệ An và Hà Tĩnh dưới hình thức các xô viết, kèm theo việc ban hành và thực hiện các chính sách tiến bộ.

Câu hỏi 2: Phong trào cách mạng 1930 – 1931 có ý nghĩa lịch sử như thế nào đối với cách mạng Việt Nam?

Giải rút gọn:

Ý nghĩa lịch sử: 

• Khẳng định vai trò lãnh đạo cách mạng của Đảng,
• Khối liên minh công - nông được hình thành
• Để lại nhiều bài học quý báu cho phong trào cách mạng sau này

2. PHONG TRÀO CÁCH MẠNG TRONG NHỮNG NĂM 1936 - 1939

Câu hỏi 1: Trình bày nguyên nhân, diễn biến chính của phong trào cách mạng 1936 – 1939.

Giải rút gọn:

- Nguyên nhân của phong trào cách mạng 1936 – 1939:

+ Đại hội VII của Quốc tế Cộng sản vào tháng 7/1935 chủ trương thành lập Mặt trận Nhân dân nhằm tập hợp các lực lượng dân chủ chống phát xít và nguy cơ chiến tranh.

+ Cuối năm 1934 – 1935, tổ chức Đảng và phong trào quần chúng ở Việt Nam bắt đầu phục hồi.

+ Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương vào tháng 7/1936 xác định nhiệm vụ đấu tranh chống chế độ phản động, phát xít và nguy cơ chiến tranh, đòi tự do, dân sinh, dân chủ, cơm áo và hoà bình.

+ Quyết định thành lập Mặt trận Dân chủ Đông Dương (trước đó là Mặt trận Nhân dân phản đế Đông Dương) được đưa ra tại một hội nghị chủ trương.

- Diễn biến chính của phong trào cách mạng 1936 – 1939:

+ Phong trào Đông Dương đại hội bắt đầu khi Quốc hội Pháp điều tra tình hình. Đảng phát động phong trào đấu tranh rộng lớn của quần chúng và triệu tập Đông Dương đại hội.

+ Đầu năm 1937, nhiều cuộc biểu tình diễn ra khi đón các phái viên.

+ Phong trào đấu tranh nghị trường mở rộng lực lượng và phơi bày chính sách phản động của chính quyền thực dân và tay sai.

+ Cuối năm 1938, phong trào bị thu hẹp và chấm dứt khi Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ vào tháng 9 năm 1939.

Câu hỏi 2: Hãy cho biết ý nghĩa lịch sử của phong trào cách mạng 1936 – 1939

Giải rút gọn:

 Ý nghĩa lịch sử: 

+ Buộc chính quyền thực dân phải nhượng bộ một số yêu sách cụ thể về dân sinh, dân chủ

+ Được xem là cuộc diễn tập cho Cách mạng tháng Tám năm 1945. 

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu hỏi: Hoàn thành bảng so sánh về phong trảo cách mạng 1930 – 1931 và 1936 – 1939 (theo gợi ý dưới đây vào vở)

Giải rút gọn:

Câu hỏi: Tìm hiểu và cho biết: Ở địa phương em (tỉnh hoặc thành phố) trong những năm 1930 – 1931 và 1936 – 1939 đã diễn ra những cuộc đấu tranh nào?

Giải rút gọn:

Tại Hà Nội trong những năm 1930 – 1931 và 1936 – 1939 đã diễn ra những cuộc đấu tranh:

- Ngày 24/4/1930, người buôn bán ở chợ Đồng Xuân đấu tranh với chủ chợ đòi giảm thuế, chống dồn chỗ, chống đánh đập.

- Đêm 30/4 và sáng 1/5, cờ đỏ và truyền đơn xuất hiện nhiều, kêu gọi tăng tiền lương, bớt giờ làm, bỏ đánh đập, thi hành luật lao động cho công nhân, giảm sưu, hoãn thuế cho nông dân.

- Sau ngày 1/5, bọn Pháp đàn áp dã man cuộc đấu tranh ở Nghệ Tĩnh, Thành uỷ Hà Nội tăng cường cuộc đấu tranh ủng hộ. Đội tuyên truyền tổ chức diễn thuyết tố cáo tội ác của Pháp và phản đối đàn áp..