BÀI 20. CHÂU Á TỪ NĂM 1991 ĐẾN NAY

MỞ ĐẦU

Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới: Đông Bắc Á là một khu vực kinh tế quan trọng của thế giới, chỉ tính riêng ba nền kinh tế chủ yếu là Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đã chiếm tới 1/5 GDP và 1/4 dân số thế giới vào đầu thế kỉ XXI.

Từ các thông tin trên và quan sát hình 20.1, hãy chia sẻ thêm những hiểu biết của em về sự phát triển của một số quốc gia và tổ chức đã được đề cập đến từ sau năm 1991

Giải rút gọn:

- Trung Quốc và Hàn Quốc đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất thế giới, trong khi Nhật Bản vẫn là trung tâm kinh tế - tài chính lớn.

- ASEAN tập trung vào cải thiện kinh tế và duy trì hoà bình, ổn định trong khu vực.

1. CÁC NƯỚC ĐÔNG BẮC Á TỪ NĂM 1991 ĐẾN NAY

Câu hỏi 1: Khai thác hình 20.3, em có nhận xét gì về tình hình kinh tế Nhật Bản từ năm 1991 đến năm 2021?

Giải rút gọn:

Từ năm 1991 đến năm 2010, Nhật Bản có sự tăng trưởng kinh tế liên tục, tuy nhiên đến năm 2021 tốc độ tăng trưởng đã có sự suy giảm 

Câu hỏi 2: Hãy giới thiệu sự phát triển kinh tế – xã hội của Nhật Bản từ năm 1991 đến nay.

Giải rút gọn:

- Từ 1991 đến nay, kinh tế Nhật Bản vẫn chưa thoát khỏi trì trệ, xen lẫn giữa suy thoái và tăng trưởng yếu ớt, nhưng vẫn là một trong những trung tâm kinh tế - tài chính lớn của thế giới.

- Nhật Bản có chất lượng cuộc sống cao, hệ thống y tế và chăm sóc sức khoẻ toàn diện, thu nhập bình quân đầu người cao, và chỉ số phát triển con người ở mức rất cao, với tuổi thọ trung bình thuộc nhóm cao nhất thế giới.

Câu hỏi: Khai thác thông tin trong mục, giới thiệu sự phát triển kinh tế – xã hội của Hàn Quốc từ năm 1991 đến nay.

Giải rút gọn:

- Từ năm 1991, Hàn Quốc trở thành một nước công nghiệp mới và là một trong bốn “con rồng" châu Á, mặc dù tốc độ tăng trưởng kinh tế đã chậm lại.

- Hàn Quốc đã thay đổi đáng kể trong định hướng sản xuất với sự tập trung vào các ngành công nghệ cao.

- Đầu thế kỉ XXI, kinh tế Hàn Quốc duy trì mức tăng trưởng ổn định, dẫn đầu trong ngành bán dẫn và ô tô trên toàn cầu, và mức sống cùng tuổi thọ của người dân tiếp tục được nâng cao.

Câu hỏi: Khai thác thông tin trong mục, giới thiệu sự phát triển kinh tế – xã hội của Trung Quốc từ năm 1991 đến nay.

Giải rút gọn:

- Trung Quốc từ sau năm 1991 đặt mục tiêu xây dựng kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa và thúc đẩy cải cách mở cửa.

- Từ 1991 đến 2021, tốc độ tăng trưởng GDP của Trung Quốc luôn là cao nhất thế giới, trở thành nền kinh tế lớn thứ hai.

- Trung Quốc trở thành công xưởng mới của thế giới, với sản xuất công nghệ cao và tốc độ đô thị hóa nhanh chóng.

- Mức sống và chăm sóc sức khoẻ của người dân Trung Quốc được cải thiện liên tục.

- Tuy nhiên, chất lượng tăng trưởng kinh tế vẫn còn thấp và không bền vững do ô nhiễm môi trường và khoảng cách giàu nghèo vẫn cao.

2. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA ASEAN NĂM 1991 ĐẾN NAY

Câu hỏi: Trình bày quá trình phát triển của tổ chức ASEAN từ năm 1991 đến nay.

Giải rút gọn:

- Sau năm 1991, kết thúc Chiến tranh lạnh, giải quyết vấn đề Cam-pu-chia đã cải thiện tình hình chính trị khu vực, tạo điều kiện cho mở rộng ASEAN.

- Trong thập kỷ 1990, Việt Nam, Lào, Mi-an-ma và Cam-pu-chia gia nhập ASEAN, đưa tổ chức này đạt mức độ đồng thuận chưa từng có.

- Năm 1999, ASEAN đạt đỉnh điểm với tất cả các nước Đông Nam Á tham gia, đánh dấu sự đoàn kết và chuyển trọng tâm hoạt động sang hợp tác kinh tế và xây dựng khu vực hoà bình, ổn định và phát triển.

Câu hỏi: Trình bày những nét chính về sự thành lập, mục tiêu, trụ cột chính, ý nghĩa của Cộng đồng ASEAN.

Giải rút gọn:

- Ý tưởng về Cộng đồng ASEAN bắt nguồn từ “Tầm nhìn ASEAN 2020” và được chính thức thành lập vào ngày 31/12/2015.

- Mục tiêu của Cộng đồng ASEAN là xây dựng một cộng đồng gắn kết chính trị, liên kết kinh tế, chia sẻ trách nhiệm xã hội và hợp tác với bên ngoài, dựa trên luật lệ và tập trung vào người dân.

- Trụ cột chính của Cộng đồng ASEAN bao gồm Cộng đồng chính trị - an ninh, Cộng đồng kinh tế và Cộng đồng văn hoá - xã hội, với mục tiêu tạo ra một khu vực hoà bình, an ninh, phát triển và hội nhập.

- Cộng đồng ASEAN là kết quả của hợp tác trong gần 50 năm, phản ánh sự liên kết ngày càng cao và vai trò quan trọng của ASEAN ở khu vực.

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu hỏi 1: Lập bảng tóm tắt tình hình kinh tế, xã hội của các nước Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc từ năm 1991 đến nay

Giải rút gọn:

Câu hỏi 2: Vẽ trục thời gian (theo ý tưởng của em) thể hiện quá trình phát triển của ASEAN từ năm 1991 đến nay.

Giải rút gọn:

Câu hỏi 1: Tìm hiểu thông tin từ sách, báo, internet, hãy viết bài giới thiệu một thành tựu tiêu biểu về kinh tế, xã hội của Trung Quốc hoặc Nhật Bản, Hàn Quốc từ sau năm 1991.

Giải rút gọn:

- Kinh tế Trung Quốc đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ, với GDP đạt 114 nghìn tỉ nhân dân tệ vào năm 2021 và tỉ lệ tăng trưởng hàng năm đạt 9,5%, vượt xa mức trung bình thế giới là 2,9%. Nước này cũng đạt vị trí thứ hai về quy mô GDP thế giới từ năm 2010. 

- Xã hội Trung Quốc đã đạt được tiến bộ cơ bản trong việc giải quyết các vấn đề xã hội như giảm nghèo và thúc đẩy chăm sóc sức khỏe, đồng thời nâng cao mức sống của người dân.

Câu hỏi 2: Nêu những việc em có thể làm để góp phần xây dựng và phát triển Cộng đồng ASEAN vững mạnh trong thời gian tới.

Giải rút gọn:

- Có tinh thần đoàn kết, tôn trọng lẫn nhau đối với con người, văn hoá của các nước trong khu vực

- Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của ASEAN