Bài 31: KINH TẾ CHÂU PHI (Tiếp theo) I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức - Trình bày và giải thích được đặc điểm phát triển một số hoạt động dịch vụ chủ yếu ở Châu Phi. - Phân tích được quá trình đô thị hóa hiện nay ở Châu Phi. - Đề xuất giải pháp phát triển kinh tế châu Phi 2. Kĩ năng - Sử dụng bản đồ để tái hiện lại kiến thức đã học về phân bố hoạt động sản xuất nông, công nghiệp của châu Phi - Sử dụng bản đồ để rút ra nhận xét về cấu trúc nền kinh tế của Châu Phi hướng ra xuất khẩu. - Quan sát hình ảnh, nhận xét BSL, biểu đồ để rút ra đặc điểm quá trình đô thị hóa của châu Phi.Từ đó đưa ra nguyên nhân, hậu quả và giải pháp. - Phát triển kĩ năng hợp tác, làm việc nhóm. 3. Thái độ - Có quan điểm nhìn nhận khách quan về kinh tế châu Phi. - Đồng cảm với những khó khăn của các quốc gia hiện tại 4. Năng lực hình thành - Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực quản lí, năng lực giao tiếp, năng lực sử dụng ngôn ngữ - Năng lực chuyên biệt: + Năng lực sử dụng bản đồ + Năng lực sử dụng số liệu thống kê + Năng lực sử dụng tranh ảnh địa lý + Năng lực tư duy theo lãnh thổ II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS 1. Chuẩn bị của GV - Lược đồ khu vực châu Phi. - Lược đồ kinh tế châu Phi. - Tranh ảnh về hoạt động nông nghiệp, công nghiệp của châu Phi - Giáo án, phiếu học tập 2. Chuẩn bị của HS - Đồ dùng của HS - Tìm hiểu về hoạt động dịch vụ và quá trình đô thị hóa ở châu Phi. III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ 3. Bài mới 3.1. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU Trò chơi” AI NHANH HƠN” - Bước 1: GV đưa ra yêu cầu: + Hãy kể tên các nông sản châu Phi + Hãy kể tên các loại khoáng sản châu Phi - Bước 2: HS kể tên, HS kể được nhiều nhất thì HS đó giành chiến thắng. - Bước 3: GV dẫn dắt vào bài 3.2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu về ngành dịch vụ ở Châu Phi (25 phút) * Mục tiêu - Trình bày, giải thích hoạt động giao thông vận tải, thương mại ở Châu Phi. - Trình bày hoạt động du lịch ở châu Phi * Phương pháp/kĩ thuật dạy học: - Khai thác bản đồ, hình ảnh - Hình thức: cặp * Phương tiện - Lược đồ kinh tế châu Phi hướng về xuất khẩu. - Tranh ảnh về hoạt động xuất nhập khẩu, địa điểm du lịch nổi bật của châu Phi * Tiến trình hoạt động HOẠT ĐỘNG VỦA GV VÀ HS NỘI DUNG - Bước 1: Giao nhiệm vụ GV yêu cầu HS dựa vào h31.1- SGK, kênh chữ SGK, hình ảnh và sự hiểu biết của mình hoàn thành phiếu học tập. - Bước 2: HS các cặp hoàn thành trong 7 phút - Bước 3: GV gọi ngẫu nhiên cặp đôi trình bày - Bước 4: GV nhật xét, chuẩn kiến thức, đánh giá chung về hoạt động kinh tế châu Phi. 1. Dịch vụ a. Giao thông vận tải: - Loại hình chủ yếu: đường sắt, đường biến. - Vai trò : phục vụ xuất khẩu b. Ngoại thương: đơn giản - Xuất khẩu : nông sản( cây công nghiệp), khoáng sản.... - Nhập khẩu : lương thực, máy móc, hàng tiêu dung........ => Phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu=>nền kinh tế nhiều nước rơi vào khủng hoảng. c. Du lịch: nhiều tiềm năng, đem lại thu nhập lớn cho nhiều nước Ngành GTVT Ngoại thương Du lịch Vai trò Thuận lợi Khó khăn Tình hình Giải pháp HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu quá trình đô thị hóa ở châu Phi (13phút) * Mục tiêu - Trình bày được đặc điểm đô thị hóa ở Châu Phi. - Tìm ra nguyên nhân, hậu quả của quá trình đô thị hóa ở Châu Phi. * Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Phương pháp: Khai thác bản đồ, biểu đồ, tranh ảnh, nhóm/sử dụng sơ đồ tư duy - Hình thức: nhóm * Phương tiện - Lược đồ dân cư và đô thị châu Phi. - Hình ảnh về hậu quả quá trình đô thị hóa ở châu Phi * Tiến trình hoạt động HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG - Bước 1: Giao nhiệm vụ GV chia lớp thành các nhóm tìm hiểu về đặc điểm đô thị hóa của châu phi theo các câu hỏi gợi ý sau , từ đó hoàn thành sơ đồ tư duy : 1. Đặc điểm đô thị hóa: a. Quan sát biểu đồ rút ra nhận xét về tỉ lệ số dân đô thị của châu Phi qua các năm? b. Dựa vào kiến thức đã học về kinh tế, cho biết tốc độ đô thị hóa đã tương xứng với trình độ kinh tế hay chưa ? c. Quan sát BSL về tỉ lệ dân thành thị ở châu Phi và lược đồ phân bố dân cư và đô thị từ đó rút ra nhận xét về quá trình đô thị hóa giữa các quốc gia ở châu Phi ? cho biết sự khác nhau về mức độ đô thị hóa giữa các quốc gia ven vịnh Ghi-nê, duyên hải Bắc Phi và duyên hải Đông Phi ? 2. Dựa vào kiến thức đã học về dân cư, xã hội, kinh tế tìm ra nguyên nhân cho quá trình đô thị hóa của châu Phi? 3. Quan sát hình ảnh hậu quả quá trình đô thị hó , kết hợp với sự hiểu biết của bản thân: Đưa ra hậu quả của quá trình đô thị hóa ở châu Phi đến kinh tế-xã hội-môi trường và từ đó đưa ra giải pháp khắc phục tình trạng trên ? - Bước 2: HS các nhóm hoàn thành trong 7 phút. GV khuyến khích các em tự vẽ sơ đồ sáng tạo theo ý mình. - Bước 3: GV gọi ngẫu nhiên nhóm trình bày - Bước 4: GV chốt kiến thức 2. Đô thị hóa - Tỉ lệ dân thành thị tăng liên tục. - Quá trình đô thị hóa nhanh nhưng không tương xứng với trình độ phát triển công nghiệp => đô thi hóa tự phát. - Nguyên nhân: bùng nổ dân số, kinh tê chậm phát triển ,di dân tự do… Hậu quả: khó khăn giải quyết vấn đề lương thực, nhà ở, việc làm, môi trường... 3.3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP Trò chơi “ Bông hoa may mắn”. Mỗi bông hoa là một câu hỏi, trả lời đúng sẽ được điểm ở mỗi bông hoa tương ứng. Câu 1: Khoảng 90 % thu nhập ngoại tệ của các nước châu Phi là nhờ xuất khẩu: A. Khoáng sản , lâm sản. B. Máy móc, thiết bị. C. Khoáng sản, nông sản. D. Nông sản, hàng tiêu dùng. Câu 2: Tại sao châu Phi có bùng nổ dân số đô thị ? A. Gia tăng tự nhiên cao. B. Kinh tế ở đô thị phát triển mạnh. C. Sự phát triển đa dạng của các hình dịch vụ. D. Gia tăng tự nhiên cao, di dân ồ ạt. Câu 3: Nhận định nào sau đây không đúng với đô thị hóa ở châu Phi ? A. Tỉ lệ thành thị ở châu Phi ngày càng giảm. B. Tốc độ đô thị hóa ở châu Phi ngày càng nhanh. C. Đô thị hóa ở châu Phi không tương xứng với trình độ phát triển công nghiệp. D. Đô thị hóa nhanh làm xuất hiện nhiều khu nhà ổ chuột. Câu 4: Mặt hàng nhập khẩu chủ yếu của châu Phi ? A. Lương thực, khoáng sản. B. Máy móc. nông sản. C. Máy móc, hàng tiêu dùng. D. Nông sản, lương thực. Câu 5: Nội dung nào sau đây không đúng với đặc điểm nền kinh tế châu Phi ? A. Là nơi cung cấp nguyên liệu và tiêu thụ hàng hóa cho các nước tư bản. B. Xuất khẩu khoáng sản và lương thực, nhập khẩu máy móc, thiết bị, hàng tiêu dùng. C. Hoạt động du lịch đem lại nguồn thu lớn cho một số quốc gia. D. Chú trọng phát triển cây công nghiệp, chưa quan tâm đầu tư cho cây lương thực 3.4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG - Hoàn thành sơ đồ tư duy ở nội dung số 2 3.5. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI/ MỞ RỘNG - Tìm hiểu thông tin về các khu vực ở châu Phi.