PHẦN ĐỌC

Khởi động: Kể tên một số đảo, quần đảo của đất nước ta hoặc giới thiệu những điều em biết về biển đảo.

Trả lời:
Việt Nam có nhiều đảo và quần đảo trải dài từ phía Bắc đến phía Nam. Dưới đây là một số đảo và quần đảo nổi tiếng ở Việt Nam:

• Đảo Cát Bà: Đây là một trong những đảo lớn nhất của Việt Nam, nằm trong vịnh Lan Hạ. Đảo Cát Bà có cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, rừng núi, biển cát, và là một điểm đến du lịch phổ biến.

• Quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa: Đây là những quần đảo quan trọng của Việt Nam ở Biển Đông. Chúng có ý nghĩa lịch sử và chủ quyền đối với Việt Nam và luôn là điểm nóng trong các tranh chấp biển đảo.

• Đảo Phú Quốc: Nằm ở phía Nam, đảo Phú Quốc là một trong những đảo lớn nhất của Việt Nam. Nơi đây có bãi biển đẹp, cảnh quan hùng vĩ, và là điểm đến du lịch phổ biến.

• Đảo Cô Tô: Nằm ở vịnh Bái Tử Long, đảo Cô Tô nổi tiếng với vẻ đẹp hoang sơ, biển xanh trong, và những bãi cát trắng tinh khôi.

Những điều thú vị về biển đảo Việt Nam bao gồm vị trí chiến lược, sự đa dạng sinh học, và vai trò quan trọng trong đời sống của người dân Việt Nam. Biển đảo cung cấp nguồn lợi thủy sản quan trọng và đóng góp vào nền kinh tế của quốc gia. Tuy nhiên, cũng có những thách thức về bảo vệ môi trường và duy trì chủ quyền trước các tranh chấp biển đảo với các nước khác.

Bài đọc: Cảm xúc Trường Sa - Huệ Triệu

Câu 1: Ở khổ thơ đầu, điều gì gây bất ngờ với mọi người khi đến Trường Sa?

Trả lời:

Ở khổ thơ đầu, điều gây bất ngờ với mọi người khi đến Trường Sa là khi đến đó, họ nhớ lại và cảm nhận sự đẹp đẽ, hoang sơ và thiên nhiên kỳ diệu của Trường Sa, dù họ chưa từng đặt chân đến nơi này.

Câu 2: Em hiểu thế nào về hai dòng thơ " Những nhà giàn giữ đảo/ Neo cả nhịp tìm người"? Chọn câu trả lời dưới đây hoặc nêu ý kiến của em.

A. Sự thấu hiểu của người dân trước những gian nguy mà người lính nhà giàn phải đương đầu.

B. Cảm xúc thương yêu, lo lắng của người ra thăm đảo dành cho người lính Trường Sa.

C. Tình yêu tha thiết của người dân Việt đối với biển đảo quê hương.

Trả lời:

Em chọn câu trả lời A. Sự thấu hiểu của người dân trước những gian nguy mà người lính nhà giàn phải đương đầu. Dòng thơ này thể hiện sự thấu hiểu của người dân đối với những gian khó mà người lính biển phải chịu. 

Câu 3: Theo em, nhà thơ muốn nói gì qua hình ảnh " Đóa san hô kiêu hãnh/ Vẫn nở hoa bốn mùa"?

Trả lời:

Hình ảnh "Đóa san hô kiêu hãnh/ Vẫn nở hoa bốn mùa" thể hiện sự kiên cường, mạnh mẽ và bất khuất của những người lính Trường Sa. Mặc cho khó khăn, họ vẫn luôn tỏ ra mạnh mẽ và vững vàng, như đóa san hô kiêu hãnh nở hoa quanh năm giữa biển đảo.

Câu 4: Nêu cảm nghĩ của em về người lính đảo Trường Sa.

Trả lời:

Em cảm nhận rằng người lính đảo Trường Sa là những người anh hùng, họ hi sinh và bảo vệ biển đảo quê hương một cách kiên cường và hết mình. Họ là nguồn cảm hứng và tự hào của cả quốc gia.

Câu 5: Ý nghĩa của khổ thơ cuối là gì? Em chọn ý nào dưới đây? Vì sao?

A. Quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc ta.

B. Những tên đảo, tên người ở Trường Sa góp phần làm nên Tổ quốc vẹn toàn.

C. Những người thầm lặng bảo vệ biển trời Tổ quốc đáng được tôn vinh.

Trả lời:

Ý nghĩa của khổ thơ cuối là B C. Những người thầm lặng bảo vệ biển trời Tổ quốc đáng được tôn vinh. Khổ thơ này thể hiện sự tôn vinh và biểu tượng hóa những người lính và đảo trong vùng Trường Sa là một phần quan trọng của Tổ quốc.

Luyện tập theo văn bản đọc

Câu 1: Dựa vào những ý thơ của bài Cảm xúc Trường Sa, viết 2-3 câu về sự kiên cường của những người lính đảo.

Trả lời:

Những người lính đảo Trường Sa được miêu tả là những người kiên cường, đầy tinh thần và sẵn sàng hy sinh để bảo vệ biển đảo quê hương. Họ đối mặt với bão giông và khát khao mưa, nhưng vẫn giữ vững tinh thần và nụ cười.

Câu 2: Xác định chủ ngữ, vị ngữ của mỗi câu em đã viết ở bài tập 1.

Trả lời:

- Chủ ngữ: Điều gây bất ngờ với mọi người khi đến Trường Sa 

- Vị ngữ: là khi đến đó, họ nhớ lại và cảm nhận sự đẹp đẽ, hoang sơ và thiên nhiên kỳ diệu của Trường Sa, dù họ chưa từng đặt chân đến nơi này.

PHẦN VIẾT

Viết bài văn kể lại một câu chuyện

Câu hỏi: Viết bài văn kể lại câu chuyện về một nhân vật lịch sử mà em đã đọc, đã nghe.

1. Dựa vào dàn ý đã lập trong hoạt động Viết ở Bài 9, viết bài văn theo yêu cầu của đề bài.

Trả lời:

     Trần Quốc Toản là một trong những anh hùng dân tộc Việt Nam nổi tiếng trong lịch sử. Sinh vào năm 1520 tại làng Nam Dan, tỉnh Thanh Hóa, ông đã ghi dấu tên mình vào trang sử Việt Nam thông qua những chiến công vĩ đại bảo vệ biển đảo quê hương.

     Cuộc đời của Trần Quốc Toản đầy biến động và đầy sự hi sinh. Ông từng tham gia vào các trận đánh chống lại cuộc xâm lược của quân Minh và quân Mông Cổ, đánh giặc dũng mãnh và khả năng tư duy chiến lược tài tình. Tuy nhiên, điều làm nên tên tuổi Trần Quốc Toản chính là cuộc chiến bảo vệ biển đảo quê hương.

     Năm 1561, khi quân xâm lược của quân Minh tiến vào biển Đông, Trần Quốc Toản đã dẫn dắt đội tàu của mình đánh đuổi kẻ thù và bảo vệ biển đảo. Ông xây dựng hệ thống cơ động trên biển, tạo nên lực lượng hải quân chống xâm lược và giữ vững chủ quyền biển đảo của Việt Nam.

     Một trong những chiến tích nổi tiếng của Trần Quốc Toản là khi ông lập kế hoạch xây dựng đảo Đá Thị trên biển, tạo điểm đồn quan trọng để kiểm soát vùng biển và bảo vệ an ninh biển đảo. Ông cũng xây dựng nhiều nhà giàn và tên lửa giữ biển đảo khỏi sự xâm lược của kẻ thù.

     Trần Quốc Toản không chỉ là một tướng quân giỏi mà còn là một người lãnh đạo có tâm huyết và tình yêu sâu sắc đối với biển đảo quê hương. Ông đã hy sinh tận tụy cho sự bảo vệ của đất nước và biển đảo. Tên tuổi và công lao của Trần Quốc Toản vẫn được tôn vinh và ghi nhớ trong lòng mọi người Việt Nam, và ông được coi là một trong những anh hùng bảo vệ biển đảo lừng danh của dân tộc.

     Trần Quốc Toản và những người lính của ông đã để lại một di sản vĩ đại, góp phần quan trọng vào việc bảo vệ chủ quyền biển đảo của Việt Nam và là một nguồn cảm hứng vĩ đại cho thế hệ người Việt hiện tại và tương lai.

2. Đọc soát bài văn:

• Bài văn có kể đúng trình tự những sự việc trong câu chuyện không?

• Nội dung bài có đủ các chi tiết tiêu biểu của câu chuyện để làm nổi bật đặc điểm của những nhân vật lịch sử ( ví dụ: chi tiết về ngoại hình, hành động, lời nói, ..... của nhân vật) hay không?

• Bài căn có thể hiện được tình cảm, cảm xúc đối với câu chuyện hoặc đối với nhân vật lịch sử được nói đến trong câu chuyện hay không?

Trả lời:

Các em học sinh đọc soát cho bài văn của mình, chú ý các điểm sau:

• Bài văn có kể đúng trình tự những sự việc trong câu chuyện không?

• Nội dung bài có đủ các chi tiết tiêu biểu của câu chuyện để làm nổi bật đặc điểm của những nhân vật lịch sử ( ví dụ: chi tiết về ngoại hình, hành động, lời nói, ..... của nhân vật) hay không?

• Bài căn có thể hiện được tình cảm, cảm xúc đối với câu chuyện hoặc đối với nhân vật lịch sử được nói đến trong câu chuyện hay không?

3. Sửa lỗi trong bài văn ( nếu có).

Trả lời:

Các em học sinh sau khi đọc soát xong, nếu không có lỗi thì không cần sửa. Nếu có lỗi thì sửa để bài viết hoàn chỉnh hơn.

PHẦN NÓI VÀ NGHE

Những tấm gương sáng

Câu hỏi: Trình bày ý kiến của em về một người đã lao động hoặc chiến đấu, hi sinh để đem lại cuộc sống hạnh phúc, bình yên cho mọi người.

1. Chuẩn bị

a, Tìm câu chuyện kể về những tấm gương quên mình để cứu giúp mọi người trong thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh....( ví dụ: những chiến sĩ đắm mình trong mưa bão để cứu dân, những người lính cứu hỏa quả cảm xả thân cứu người, những bác sĩ nêu cao tấm gương y đức trên tuyến đầu chống dịch bệnh,...) hoặc về những người anh hùng đã chiến đấu chống giặc ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc,....( ví dụ: Hai Bà Trưng, Lý Nam Đế, Ngô Quyền, Đinh Bộ Lĩnh,....)

b, Xác định nội dung trình bày.

2. Nói

• Trình bày ý kiến của em theo nội dung đã chuẩn bị

• Kết hợp cử chỉ, điệu bộ khi nói để cuốn hút người nghe.

Lưu ý: Khi bạn nói, em cần tập trung lắng nghe, có thể nêu câu hỏi để hiểu rõ hơn ý kiến của bạn. Ghi lại các ý kiến hay. 

3. Trao đổi, góp ý.

• Ý kiến trình bày rõ ràng

• Ý kiến đưa ra có lý do thuyết phục

• Tranh ảnh, tư liệu sử dụng hợp lý

Trả lời:

     Em xin chia sẻ ý kiến về một người anh hùng lịch sử đã chiến đấu, hi sinh để đem lại cuộc sống hạnh phúc, bình yên cho mọi người, đó là Hoàng Văn Thụ - một tấm gương vĩ đại trong lịch sử Việt Nam.

     Hoàng Văn Thụ là một chiến sĩ dũng cảm của quân đội Việt Minh trong cuộc chiến tranh chống Pháp và cuộc chiến tranh Việt Nam. Ông không chỉ là một tướng tài quân đội mà còn là người có tinh thần yêu nước và lòng dũng cảm. Trong cuộc chiến tranh chống Pháp, ông đã tham gia nhiều trận đánh quyết liệt và dẫn đầu quân đội Việt Minh giành chiến thắng tại Điện Biên Phủ, mở ra con đường độc lập cho Việt Nam.

     Tuy nhiên, điều làm nên tấm gương lớn của Hoàng Văn Thụ không chỉ là chiến công quân sự mà còn là tấm lòng nhân ái và sự hy sinh không ngừng. Trong những năm chiến tranh, ông đã thường xuyên thăm hỏi, chăm sóc cho những người lính bị thương, làm việc tận tâm để giúp họ hồi phục sức khỏe và nâng cao tinh thần. Ông cũng đã tặng áo ấm, thức ăn và động viên những người lính gian khổ trên chiến trường.

     Đặc biệt, Hoàng Văn Thụ đã nổi tiếng với tấm lòng hào hiệp trong việc cứu giúp những người dân bị nạn trong các trận đánh. Ông thường tiến vào hiểm nguy để cứu người, bất kể thời tiết khắc nghiệt và nguy cơ bị địch phát hiện. Điều này đã làm cho ông trở thành một biểu tượng của lòng nhân ái và hy sinh vì người khác.

     Em cảm thấy Hoàng Văn Thụ là một tấm gương hoàn hảo về tinh thần yêu nước, sự hy sinh và lòng nhân ái. Cuộc đời và công lao của ông đã đem lại cuộc sống hạnh phúc, bình yên cho hàng triệu người dân Việt Nam, và ông là một nguồn cảm hứng vĩ đại cho thế hệ người Việt hiện tại và tương lai.

Vận dụng

Câu 1: Chia sẻ với người thân câu chuyện về một người đã lao động hoặc chiến đấu, hi sinh để đem lại cuộc sống hạnh phúc, bình yên cho mọi người mà em cảm phục.

Trả lời:

Hà Nội, ngày 23, tháng 9, năm 2023

     Chị yêu thương của em,

     Hôm nay, em muốn chia sẻ với chị một câu chuyện đầy cảm hứng về một người đã lao động, chiến đấu, và hy sinh để đem lại cuộc sống hạnh phúc và bình yên cho mọi người. Đó là câu chuyện về Trần Quốc Toản - một anh hùng dân tộc của Việt Nam.

     Trần Quốc Toản là một trong những tên tuổi nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam. Ông sống vào thế kỷ 16 và đã để lại dấu ấn vĩ đại trong cuộc chiến tranh chống giặc ngoại xâm của nước ta. Tuy nhiên, điều làm nên tên tuổi lẫy lừng của ông không chỉ là chiến công quân sự mà còn là tấm lòng nhân ái và tình yêu sâu sắc đối với quê hương.

     Trong những năm chiến tranh, Trần Quốc Toản không chỉ là một tướng quân giỏi mà còn là một người lãnh đạo có tâm huyết. Ông luôn quan tâm, thăm hỏi và chăm sóc cho những người lính bị thương, làm việc tận tâm để giúp họ hồi phục sức khỏe và nâng cao tinh thần. Ông cũng thường xuyên cứu giúp những người dân bị nạn trong các trận đánh, bất kể thời tiết khắc nghiệt và nguy cơ bị địch phát hiện.

     Đặc biệt, Trần Quốc Toản đã nổi tiếng với sự hy sinh không ngừng vì người dân. Ông tiến vào hiểm nguy để cứu người, đặc biệt trong các tình huống đòi hỏi sự dũng cảm và quyết tâm. Tấm gương của ông đã truyền cảm hứng cho hàng triệu người dân Việt Nam, và ông được coi là một trong những người anh hùng bảo vệ quê hương và đem lại cuộc sống hạnh phúc, bình yên cho mọi người.

     Chị ơi, câu chuyện về Trần Quốc Toản nhắc nhở chúng ta về tinh thần yêu nước, lòng nhân ái và sự hy sinh vì người khác. Em hy vọng rằng những giá trị này sẽ luôn tồn tại và truyền đến thế hệ sau. Chúng ta có thể học hỏi từ tấm gương của ông để đóng góp vào sự hạnh phúc và bình yên của xã hội.

     Chị yêu thương của em, hãy cùng nhau lan tỏa tinh thần và giá trị này cho mọi người, để cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn và bình yên hơn cho tất cả.

     Yêu chị nhiều!

     Thanh Bình

Câu 2: Tìm đọc đoạn thơ, bài thơ hoặc bài ca dao về lòng biết ơn.

Trả lời:

Dưới đây là một đoạn thơ về lòng biết ơn của tác giả Yến Lan, một nhà thơ Việt Nam nổi tiếng:

Lòng Biết Ơn

Lòng biết ơn cây xanh đứng gió

Lòng biết ơn nước mắt ngọt buồn

Lòng biết ơn mặt trời ấm áp

Lòng biết ơn những giọt mưa rơi.

Trái tim trao ra rừng, trời biển

Trái tim trao lại thôn, quê, hương

Một triệu bước chân, trái tim biết ơn

Nếu không biết ơn, ta sẽ chết.

Nhớ rằng người bất kỳ ai ở đây

Nhớ rằng người bất kỳ ai trên đời

Mắt xanh mắt đen, tóc vàng, tóc đen

Chúng ta đều có mặt ở đây.