PHẦN ĐỌC

Khởi động: Trao đổi cùng bạn: Kể về một cái cầu mà em biết.

Trả lời:

Cây cầu Đại Nga được xây dựng vào đầu thế kỉ XXI với bắc ngang sông Đại Nga. Cây cầu này tương đối chắc, nó đã phải chịu mưa chịu năng cả hơn chục năm nên chắc cũng mệt nên đã có chỗ nứt nẻ rồi. Hai bên là những hàng rào cầu dài và cứng, được sơn mạ vàng trông rất đẹp.

Bài đọc: Cái cầu (Trích) – Phạm Tiến Duật

Câu 1: Bạn nhỏ được cha kể những gì về cây cầu vừa bắc xong?

Trả lời:

Bạn nhỏ được cha kể về xe lửa sắp qua.

Câu 2: Khi xem ảnh chiếc cầu cha gửi, bạn nhỏ có những liên tưởng gì thú vị?

Trả lời:

Từ "cái cầu của cha", bạn nhỏ liên tưởng đến nhiều cây cầu khác như:

- Cầu tơ nhỏ con nhện bắc để qua chum nước.

- Cầu ngọn gió con sáo bắc để sang sông.

- Cầu lá tre con kiến bắc để qua ngòi.

- Cầu vồng bắc ngang trời khi trời nổi gió.

- Cái cầu tre bắc qua sông máng.

- Cái cầu treo lối sang bà ngoại.

- Cái cầu ào mẹ thường đãi đỗ.

Câu 3: Qua hình ảnh cái cầu tre sang nhà bà ngoại, em có cảm nhận gì về quê hương của bạn nhỏ?

Trả lời:

Quê hương của bạn nhỏ là vùng sông nước và có thuyền buồm tấp nập qua lại.

Câu 4: Bạn nhỏ yêu nhất cây cầu nào? Vì sao?

Trả lời:

Trong lời kể của bạn nhỏ, cây cầu nào cũng có vẻ độc đáo, đáng yêu riêng. Nhưng bạn nhỏ yêu nhất là cây cầu trong bức ảnh của cha, là "cái cầu của cha”. Đối với mẹ, đó là cầu Hàm Rồng bắc qua sông Mã - cây cầu đóng vai trò quan trọng: chi viện cho miền Nam kháng chiến. Chiếc cầu là chứng nhân của biết bao chiến công anh hùng của quân và dân tỉnh Thanh Hoá nói riêng và của dân tộc Việt Nam nói chung trong những năm tháng chiến tranh. Đối với bạn nhỏ thì đó là cây cầu của cha, do chính cha bắc cho xe lửa chạy qua sông sâu. Điều đó khiến cây cầu vốn xa lạ trở nên gần gũi và thân thương. Nói tình yêu quê hương, đất nước bắt nguồn từ tình yêu đối với những điều bình dị nhất là vì vậy.

Câu 5: Nêu nhận xét của em về bạn nhỏ trong bài thơ.

Trả lời:

Qua lời thơ ta có thể thấy tình cảm của bạn nhỏ với những cây cầu thể hiện tấm lòng, tình yêu thương, trân quý, biết ơn đối với công sức của bao người gây dựng, qua đó có thể thấy được tình yêu với quê hương, con người đất nước của bạn nhỏ.

Luyện tập theo văn bản đọc

Câu 1: Tìm những hình ảnh so sánh trong bài thơ. Theo em, so sánh đó có gì thú vị?

Trả lời:

Hình ảnh so sánh:

Yêu cái cầu treo lối sang bà ngoại

 Như võng trên sông ru người qua lại

và Yêu hơn, cả cái cầu ao mẹ thường đãi đỗ

-> Nhấn mạnh tình yêu tha thiết của bạn nhỏ dành cho những cây cầu. Những cây cầu nối đôi bờ xa cách, giúp những con người, những miền quê gần gũi nhau hơn. Những cây cầu cũng tô điểm thêm cho vẻ đẹp của quê hương, đất nước. Với bạn nhỏ, những cây cầu nhỏ bé cũng là nơi ghi dấu bao kỉ niệm thân thương về gia đình, người thân.

Câu 2: Bài thơ có những sự vật nào được nhân hóa? Chúng được nhân hóa bằng cách nào?

Trả lời:

Bài thơ có con sáo và con kiến, con nhện được nhân hóa. Chúng được nhân hóa bằng cách tả chúng giống như con người biết bắc cầu.

Câu 2: Em thích hình ảnh so sánh hay nhân hóa nào trong bài thơ? Vì sao?

Trả lời:

Ví dụ : Em thích câu "Nhện qua chum nước bắc cầu tơ nhỏ" vì đó là câu thơ có hình ảnh rất sáng tạo, đầy ngộ nghĩnh của tác giả.

PHẦN VIẾT

Lập dàn ý cho bài văn miêu tả cây cối

Câu hỏi: Chọn 1 trong 3 đề sau: 

Đề 1: Viết bài văn miêu tả một cây ăn quả mà em yêu thích

Đề 2: Viết bài văn miêu tả một cây ở sân trường đã gắn bó với em và bạn bè

Đề 3: Viết bài văn miêu tả một cây mà em biết qua phim ảnh, sách báo

=> Chọn đề số 1: Viết bài văn miêu tả một cây ăn quả mà em yêu thích

1. Chuẩn bị

- Lựa chọn cây để miêu tả

- Lựa chọn trình tự miêu tả cây 

- Quan sát hoặc nhớ lại kết quả em đã quan sát 

Trả lời:

• Lựa chọn cây để miêu tả: Cây bưởi.

• Lựa chọn trình tự miêu tả cây: Trình tự miêu tả cây bưởi bắt đầu từ việc mô tả bề ngoài của cây, như chiều cao, tình trạng cây, và màu sắc của lá. Sau đó, câu chuyện diễn ra từ mùa xuân đến mùa hè, tập trung vào các giai đoạn quan trọng của cây trong quá trình phát triển, bao gồm mùa hoa nở, mùa trái chín và những khoảnh khắc độc đáo của cây.

• Quan sát hoặc nhớ lại kết quả em đã quan sát: Quan sát và mô tả cây bưởi một cách tự nhiên, dựa trên những hình ảnh và ký ức của mình về cây bưởi trong sân nhà.

Câu 2: Lập dàn ý

Trả lời:

I. Mở bài:

• Giới thiệu về lựa chọn cây bưởi là đề tài miêu tả.

• Nêu mục đích và ý nghĩa của việc miêu tả cây bưởi.

II. Thân bài:

Mô tả bề ngoài của cây bưởi

• Mô tả chiều cao của cây và tình trạng nó.

• Miêu tả về màu sắc và hình dáng của lá cây.

Mùa xuân - Mùa hoa nở

• Mô tả giai đoạn cây bưởi bắt đầu nảy mầm và nở hoa trong mùa xuân.

• Nhấn mạnh sự đẹp độc đáo của hoa cây bưởi.

Mùa hè - Mùa trái chín

• Miêu tả quá trình phát triển của trái cây từ mùa hè đến mùa chín.

• Nêu rõ vị ngọt mọng nước của trái bưởi khi chín đúng thời điểm.

Khoảnh khắc đặc biệt của cây bưởi

• Chia sẻ về những khoảnh khắc đặc biệt và ấn tượng mà cây bưởi mang lại.

• Kết nối cảm xúc và ký ức cá nhân về cây bưởi.

III. Kết bài: 

• Tóm tắt lại ý nghĩa và tình cảm của tác giả đối với cây bưởi.

• Kết thúc bài văn bằng một lời nhấn mạnh về vẻ đẹp và ý nghĩa của cây bưởi trong cuộc sống hàng ngày.

Câu 3: Góp ý và chỉnh sửa dàn ý

• Về bố cục

• Về trình tự miêu tả

• Về việc lựa chọn những đặc điểm của cây để miêu tả 

Trả lời: 

Các em đọc bài của nhau, sau đó xem xét để chỉnh sửa dựa trên các tiêu chí sau:

• Về bố cục: đã đủ 3 phần mở bài, thân bài, kết bài hay chưa

• Về trình tự miêu tả: hợp lý hay chưa

• Về việc lựa chọn những đặc điểm của cây để miêu tả: đã đầy đủ hay chưa

PHẦN NÓI VÀ NGHE

Kể chuyện: Về quê ngoại

Câu 1: Nghe kể chuyện.

Trả lời: 

Học sinh nghe cô giáo kể chuyện theo hướng dẫn của giáo viên, chú ý lắng nghe, dùng giấy nháp để ghi chép lại các ý chính.

Câu 2: Kể lại câu chuyện theo tranh.

Trả lời:

• Tranh 1: Trong kỳ nghỉ hè, Bình được mẹ cho quay lại quê chơi.

• Tranh 2: Bình ngay lập tức ôm vào lòng bà nội khi đến quê.

• Tranh 3: Bình tham gia vào chuyến đi câu cá ở biển cùng với bà và chị.

• Tranh 4: Bình được cậu cho tham gia trên thuyền để chơi.

• Tranh 5: Khi kỳ nghỉ hè kết thúc, Bình phải nói lời tạm biệt bà và chị để cùng mẹ quay lại thành phố.

Câu 3: Dựa vào nội dung câu chuyện, đặt tên cho từng tranh ở trên.

Trả lời:

Tranh 1: "Hành trình về quê hè"

Tranh 2: "Tình thân bà nội"

Tranh 3: "Câu cá gia đình"

Tranh 4: "Chơi trên thuyền cùng cậu"

Tranh 5: "Lời tạm biệt quê hương"

Vận dụng

Câu 1: Kể tóm tắt câu chuyện " Về quê ngoại" cho người thân nghe.

Trả lời:

Trong mùa hè ấm áp, Bình lại có cơ hội quay về quê nhà để thăm ông bà và cả bà nội yêu thương của mình. Chuyến hành trình này đánh dấu sự bắt đầu của một kỳ nghỉ đáng nhớ.

Bình đặt chân đến quê nhà và ngay lập tức ôm vào lòng bà nội với sự yêu thương không giới hạn. Bà nội luôn là người yêu thương và chăm sóc Bình một cách đặc biệt, và Bình thực sự thích được ở bên bà.

Trong thời gian ở quê, Bình đã tham gia vào một cuộc đi câu cá ở biển cùng với bà nội và chị của mình. Cuộc đi câu cá này không chỉ là một trải nghiệm thú vị mà còn là cơ hội để Bình học hỏi về cuộc sống ven biển và tận hưởng những khoảnh khắc tuyệt vời bên gia đình.

Ngoài ra, Bình còn được cậu của mình cho lên thuyền để tham gia vào các trò chơi vui nhộn. Những cuộc phiêu lưu trên thuyền trở thành những kỷ niệm đáng nhớ và làm cho kỳ nghỉ hè của Bình trở nên thú vị hơn bao giờ hết.

Cuối cùng, khi kỳ nghỉ hè kết thúc, Bình phải nói lời tạm biệt ông bà, bà nội, và chị để cùng mẹ quay lại thành phố. Bình mang theo trong tim những kỷ niệm và những kinh nghiệm đáng quý từ chuyến thăm quê thân thương.

Kỳ nghỉ hè đó không chỉ là một thời gian vui chơi mà còn là cơ hội để Bình tận hưởng tình thân gia đình và thăm thú quê hương yêu dấu của mình.

Câu 2: Tìm đọc một bài thơ hoặc bài ca dao về quê hương, đất nước.

Trả lời:

Quê hương nước non

Sao ta không thể nào

Quên được đất quê xa xôi

Dù ta đã ở rất lâu

Từ tháng năm đi qua

Làng quê ơi đám núi xanh

Cánh đồng mỡ màng rộn bông vàng

Trên những con đường lầy

Những ngày mưa lạnh se sắt

Từng bước chân xa vắng biết bao

Người thân ở đây rất xanh

Những kẻo đồng tiền mua sắm đây

Mua cơm gạo nuôi sống con người

Và khi lần đầu tiên

Ta trở lại ngọn bản xưa

Nhớ lại mùi hương ngày nào

Mùi hương đất trời đã từng thương

Quang Dũng