CHƯƠNG 2: SỐ NGUYÊN

BÀI 1: SỐ NGUYÊN ÂM VÀ TẬP HỢP CÁC SỐ NGUYÊN 

1. Làm quen với số nguyên âm

Bài 1:

a) Quan sát nhiệt kế trong hình a.

- Hãy đọc các chỉ số nhiệt độ (độ C) ở trên mực số 0.

- Hãy cho biết các số chỉ nhiệt độ ở dưới mực số 0 mang dấu gì.

b) Quan sát hình b, em thấy các bậc thang có độ cao mang dấu trừ thì nằm ở trên hay dưới mực nước biển?

c) Hãy cho biết những phép tính nào dưới đây không thực hiện được trên tập số tự nhiên.

4 + 3;          4 – 3;

2 + 5;          2 – 5;

Giải nhanh:

a) – 10 độ C, 20 độ C, 30 độ C, 40 độ C, 50 độ C

    – Dấu âm ( - ).

b) Dưới mực nước biển.

c) 2 - 5

Bài 2: Hãy đọc các số nguyên âm chỉ nhiệt độ dưới 0^OC sau đây: -4^OC, -10^OC, -23^OC.

Giải nhanh:

Âm bốn độ C, âm mười độ C, âm hai mươi ba độ C.

2. Tập hợp số nguyên

Bài 1: Ta đã biết N = {0; 1; 2; 3; 4; …} là tập hợp số tự nhiên.

Còn Z = {…; -3; -2; -1; 0; 1; 2; 3; …} là tập hợp bao gồm các loại số nào?

Giải nhanh:

Z là tập hợp gồm các số nguyên âm và các số tự nhiên.

Bài 2: Các phát biểu sau đúng hay sai? Nếu sai hãy phát biểu lại cho đúng.

a) -4 ∈ Z;       b) 5 ∈ Z;        c) 0 ∈ Z;

d) -8 ∈ N;       e) 6 ∈ N;        f) 0 ∈ N;

Giải nhanh:

a) Đúng

b) Đúng

c) Đúng

d) Sai. 

e) Đúng

g) Đúng

Bài 2: Hãy nói độ cao hoặc độ sâu của các địa danh sau:

Giải nhanh:

- Độ cao của đỉnh Phan – xi – păng là 3 143 m.

- Độ sâu của đáy vịnh Cam Ranh là 32 m.

- Độ cao của đỉnh Everest là 8 848 m.

- Độ sâu của đáy khe Mariana là 10 994 m.

- Độ sâu của đáy sông Sài Gòn là 20 m.

Bài 3:

a) Mẹ Lan bán rau ở chợ, Lan giúp mẹ ghi số tiền lãi, lỗ hằng ngày trong một tuần như sau:

Hãy nêu các số nguyên chỉ số tiền lãi, lỗ mỗi ngày trong tuần.

b) Một nhà giàn DK1 trên vùng biển Đông của Việt Nam có 3 tầng trên mặt nước và 3 phần hệ thống chân đỡ có độ cao như sau:

Hãy nêu các số nguyên chỉ độ cao của mỗi bộ phận nhà giàn

Giải nhanh:

a) Tiền lãi là: 200 (nghìn đồng); 180 (nghìn đồng); 140 (nghìn đồng).

Tiền lỗ là: - 50 (nghìn đồng); - 80 (nghìn đồng).

Tiền hòa vốn là: 0 (nghìn đồng).

b) - 15 (m); - 9 (m); - 4 (m); 8 (m); 18 (m); 25 (m).

3. Biểu diễn số nguyên trên trục số

Bài 1: Em hãy vẽ vào vở theo hướng dẫn sau:

- Vẽ một đường thẳng nằm ngang, trên đó đánh dấu các điểm cách đều nhau như trong hình.

- Chọn một điểm để ghi số 0 và gọi đó là điểm 0, các điểm bên phải điểm 0 biểu diễn các số nguyên dương và được ghi là 1; 2; 3; … Các điểm bên trái điểm 0 biểu diễn các số nguyên âm và được ghi là -1; -2; -3; …

Chẳng hạn để ghi số 3, ta di chuyển ba vạch về bên phải số 0; để ghi số - 4, ta di chuyển bốn vạch về bên trái số 0.

Giải nhanh:

Bài 2: Hãy vẽ và biểu diễn các số -1; -5; 1; 5; -4 trên trục số đó.

Giải nhanh:

4. Số đối của một số nguyên

Bài 1: Trên trục số, mỗi điểm 6; -6 cách điểm 0 bao nhiêu đơn vị?

Giải nhanh:

6 đơn vị

Bài 2: Tìm số đối của mỗi số sau: 5; - 4; - 10; 2020.

Giải nhanh:

• Số đối 5 là – 5

• Số đối - 4 là 4

• Số đối - 10 là 10

• Số đối 2020 là – 2020

5. Bài tập

Bài 1: Dùng số nguyên thích hợp để diễn tả các tình huống sau:

a) Thưởng 5 điểm trong một cuộc thi đấu;

b) Bớt 2 điểm vì phạm luật;

c) Tăng 1 bậc lương do làm việc hiệu quả.

d) Hạ 2 bậc xếp loại do thi đấu kém.

Giải nhanh:

a) 5

b) – 2

c) 1

d) - 2

Bài 2: Các phát biểu sau đây đúng hay sai?

a) 9 ∈ N;                      b) -6 ∈ N;                      c) - 3 ∈ Z;

d) 0 ∈ Z;                      e) 5 ∈ Z;                        g) 20 ∈ N.

Giải nhanh:
 

a) Đúng

b) Sai

c) Đúng

d) Đúng

e) Đúng

g) Đúng

Bài 3: Số nguyên nào thích hợp cho các ô trống sau:

Giải nhanh:

a) 1

b) – 3

c) 0

d) – 8

Bài 4: Vẽ một đoạn trục số từ - 10 đến 10. Biểu diễn các số nguyên sau đây:

+ 5;            -4;           0;           - 7;           - 8;           2;           3;           9;           - 9.

Giải nhanh:

Bài 5: Hãy vẽ một trục số, rồi vẽ trên đó những điểm nằm cách điểm 0 hai đơn vị. Những điểm này biểu diễn các số nguyên nào?

Giải nhanh:

Những điểm A, B biểu diễn các số nguyên 2 và – 2.

Bài 6: Tìm số đối của các số nguyên sau: - 5; - 10; 4; - 4; 0; - 100; 2 021.

Giải nhanh:

5; 10;- 4; 4; 0; 100; 2 021