CHƯƠNG 8: CÁC HÌNH HÌNH HỌC CƠ BẢN

BÀI 1: ĐIỂM. ĐƯỜNG THẲNG

1. Điểm

Bài 1: Quan sát bản đồ ở hình sau, chúng ta thấy:

Mỗi dấu chấm đỏ trên bản đồ du lịch biểu diễn một địa điểm tham quan.

Chỉ ra các chấm biểu diễn các địa điểm du lịch Bà Nà, Hội An, Cù Lao Chàm.

Giải nhanh:

Bài 2: - Em hãy đọc tên các điểm có trên hình bên

- Em hãy vẽ ba điểm vào vở và đặt tên cho ba điểm đó

Giải nhanh:

- Điểm G, K, H

- Vẽ 3 điểm

2. Đường thẳng

Bài 1: a) Kể tên các đường thẳng có trong Hình 4a.

b) Vẽ vào vở ba điểm như Hình 4b. Vẽ các đường thẳng đi qua hai trong ba điểm đó.

c) Từ một tờ giấy A4, em hãy nêu một số cách gấp để tạo ra hình ảnh của điểm và đường thẳng.

Giải nhanh:

a) Đường thẳng a, b, c

b) 

c) * Cách gấp để tạo hình ảnh đường thẳng:

- Gấp tờ giấy A4 làm hai phần, khi mở tờ giấy ra thì xuất hiện nếp gấp. 

- Nếp gấp đó cho ta hình ảnh của đường thẳng.

* Cách gấp để tạo hình ảnh điểm:

- Gấp đôi tờ giấy A4 lần thứ nhất rồi tiếp tục đôi tờ giấy đó lần thứ hai vuông góc với đường thẳng ban đầu. 

- Sau khi mở tờ giấy A4 ra thì sẽ có nếp gấp tạo thành hai đường thẳng vuông góc. Giao của hai đường thẳng này cho ta hình ảnh của điểm.

3. Vẽ đường thẳng

Bài 1: Có bao nhiêu đường thẳng đi qua hai điểm A, B nói trên?

Giải nhanh:

Một đường thẳng

Bài 2: Từ các điểm M, N, P, Q phân biệt như Hình 6, có thể tạo thành bao nhiêu đường thẳng? Em hãy vẽ các điểm M, N, P, Q vào vở rồi dùng thước và bút để vẽ các đường thẳng đó.

Giải nhanh:

4. Điểm thuộc đường thẳng. Điểm không thuộc đường thẳng

Bài 1: Quan sát hai bức tranh sau và mô tả hình ảnh của các quả bóng:

a) b)

Giải nhanh:

Hình 7a: Bóng chạm vạch sơn 

Hình 7b: Bóng không chạm vạch sơn

Bài 2: Điểm A thuộc và không thuộc đường thẳng nào trong hình bên? Dùng các kí hiệu và để mô tả điều đó.

Giải nhanh:

Điểm A thuộc đường thẳng a, không thuộc đường thẳng b. 

 A ∈ a và A ∉ b 

5. Bài tập

Bài 1: a) Hãy đặt tên cho các điểm và đường thẳng trong hình dưới đây:

b) Hãy nêu ba cách gọi tên đường thẳng trong hình dưới đây:

Giải nhanh:

a)

b) AB, BC, CD,...

Bài 2: Dùng kí hiệu để biểu thị các mối quan hệ dưới đây và vẽ các hình tương ứng.

a) Các điểm A, B thuộc đường thẳng p

b) Các điểm C, D không thuộc đường thẳng p

Giải nhanh:

a) A, B  ∈ p

b) C, D ∉ p

Vẽ hình: 

Bài 3: Trong hình vẽ bên:

a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào?

b) Điểm A không thuộc những đường thẳng nào?

c) Đường thẳng nào không chứa điểm C?

Sử dụng kí hiệu để mô tả các quan hệ trên.

Giải nhanh:

a) B ∈ j, B ∈ n, B ∈ i

b) A  ∉ j, A  ∉  n

c) C  ∉ i, C  ∉  n

Bài 4: Vẽ hình cho mỗi trường hợp sau:

a) Điểm M thuộc đường thẳng a

b) Điểm M thuộc hai đường thẳng a và b nhưng không thuộc đường thẳng c

c) Điểm M nằm trên cả ba đường thẳng a, b, c

Giải nhanh:

Bài 5: Hãy nêu một số hình ảnh của đường thẳng và điểm thuộc (không thuộc) đường thẳng trong thực tế

Giải nhanh:

Điểm thuộc đường thẳng: dây điện ở các cột điện cao áp, hạt cơm dính trên đũa,…

Điểm không thuộc đường thẳng: Giọt nước ở dưới sàn so với dây phơi quần áo,…