BÀI 12. QUẢN LÍ MÔI TRƯỜNG NUÔI THỦY SẢN

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Người nuôi cần làm gì để đảm bảo chất lượng môi trường nước trong quá trình nuôi thuỷ sản?

Giải nhanh:

• Lựa chọn nguồn nước phù hợp

• Quản lý thức ăn

• Thay nước định kỳ

• Sử dụng các biện pháp sinh học

• Theo dõi và kiểm tra chất lượng nước

I. VAI TRÒ CỦA VIỆC QUẢN LÍ MÔI TRƯỜNG NUÔI THUỶ SẢN

Câu hỏi: Nêu vai trò của việc quản lí môi trường nuôi thuỷ sản.

Giải nhanh:

Vai trò: giúp giảm được sự xâm nhập của chất, đảm bảo thông số môi trường nuôi trong khoảng phù hợp, giảm thiểu tác động tới môi trường.

II. CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÍ MÔI TRƯỜNG AO NUÔI THUỶ SẢN

Câu hỏi: Nguồn nước cấp cho ao nuôi thuỷ sản cần phải đảm bảo những yêu cầu nào?

Giải nhanh:

Yêu cầu: phải chủ động, đảm bảo chất lượng.

Câu hỏi: Vì sao cần có ao nước sạch dự trữ trong quá trình nuôi?

Giải nhanh:

Vì ao nước sạch dự trữ là nguồn cung cấp nước khi nguồn nước chính gặp sự cố.

Luyện tập: Dựa vào Hình 12.1, hãy mô tả đặc điểm cơ bản của ao chứa trong trại nuôi.

Giải nhanh:

Gồm: kênh cấp nước, kênh nước thải, ao chứa, ao nuôi, đường dẫn nước.

Câu hỏi: Trình bày một số phương pháp quản lí độ trong và màu nước cho hệ thống nuôi.

Giải nhanh:

• Khi màu nước ao quá đậm, độ trong quá thấp ® loại bỏ phân thải, thức ăn thừa ra khỏi ao nuôi; thay nước, sử dụng chế phẩm sinh học, hoá chất.

• Khi nước ao nhạt màu, độ trong quá cao ® bón phân vô cơ hoặc cám gạo, bột cá, bột đậu nành kết hợp với chế phẩm vi sinh và rỉ mật đường.

Luyện tập: Vì sao không nên sử dụng đồng thời chế phẩm sinh học và hoá chất diệt tảo?

Giải nhanh:

Vì sẽ gây ảnh hưởng tới vi sinh vật có lợi, gây hại cho con nuôi, đặc biệt là ở giai đoạn ấu trùng và cá nhỏ.

Vận dụng: Hãy đưa ra biện pháp xử lí cho ao nuôi có tảo phát triển quá dày, độ trong thấp.

Giải nhanh:

• Tạm thời ngừng cho ăn hoặc giảm lượng thức ăn xuống 

• Thay một phần nước trong ao.

• Sử dụng các chế phẩm sinh học.

• Tăng cường sục khí.

Câu hỏi: 

1. Mô tả một số biện pháp tăng cường oxygen cho hệ thống nuôi.

2. Nêu các thời điểm cần chú ý tăng cường cung cấp oxygen cho hệ thống nuôi

Giải nhanh:

1. 

• Quản lí tốt mật độ tảo trong ao. 

• Sử dụng sục khí, quạt nước.

• Sử dụng hoá chất tăng oxygen.

2. Ban đêm, khi thời tiết thay đổi, mật độ con nuôi cao, khi sử dụng hóa chất, khi có dấu hiệu thiếu oxy

Vận dụng: Với các hệ thống bể nuôi trong nhà, hệ thống sục khi được vận hành như thế nào để đảm bảo oxygen cho động vật thuỷ sản?

Giải nhanh:

• Lựa chọn loại máy sục khí phù hợp

• Đặt máy sục khí ở vị trí thuận tiện cho việc vận hành và bảo trì.

• Điều chỉnh lưu lượng khí phù hợp với nhu cầu oxy của động vật thủy sản.

• Vận hành máy sục khí liên tục 24/24.

• Vệ sinh máy sục khí định kỳ.

Câu hỏi: Mô tả một số biện pháp điều chỉnh pH cho hệ thống nuôi thuỷ sản.

Giải nhanh:

• Khi pH trong ao giảm thấp: Sử dụng nước vôi trong để trung hoà H⁺ trong nước, tăng cường độ sục khí, quản lí tốt độ trong và mật độ tảo.

• Trong trường hợp pH tăng quá cao có thể sử dụng một số hoá chất có tính acid để giảm pH. 

Vận dụng: Hãy đưa ra biện pháp xử lí khi ao nuôi cá có độ pH giảm dưới 6,5.

Giải nhanh:

• Bổ sung vôi

• Sử dụng baking soda

• Thay nước

• Sử dụng chế phẩm sinh học

Câu hỏi: Mô tả một số biện quản lí chất hữu cơ và khí độc trong ao.

Giải nhanh:

• Nuôi với mật độ phù hợp.

• Sử dụng các loại thức ăn có kích cỡ phù hợp.

• Quản lí chặt chẽ lượng thức ăn.

• Thay nước thường xuyên

• Sử dụng chế phẩm vi sinh định kì.

Luyện tập: Theo em, công việc nào cần thực hiện hằng ngày giúp quản lí và giảm chất hữu cơ trong nước

Giải nhanh:

• Cho cá ăn lượng thức ăn phù hợp

• Thay nước định kì

• Sục khí

• Sử dụng chế phẩm sinh học

• Trồng cây thủy sinh

Câu hỏi: Nêu một số biện pháp quản lí độ mặn cho ao nuôi.

Giải nhanh:

• Khi độ mặn quá cao, tiến hành thay nước.

• Độ mặn ao nuôi thường giảm thấp khi trời mưa lớn ® tháo bớt nước trên tầng mặn.

Câu hỏi: Nước thải sau nuôi cần được quản lí như thế nào?

Giải nhanh:

Nước thải sau nuôi cần được thu gom để xử lí, không thải trực tiếp ra môi trường ngoài để tránh lây lan mầm bệnh và ô nhiễm môi trường tự nhiên.