BÀI 5: NGHỆ THUẬT TRUYỀN THỐNG

ĐỌC HIỂU: XÃ TRƯỞNG – MẸ ĐỐP

HƯỚNG DẪN ĐỌC

Câu 1: 

Liệt kê theo bảng sau những từ ngữ, hình ảnh trong lời thoại của hai nhân vật khi họ nói về công việc thường ngày của mình và của người còn lại:

Từ bảng trên, hãy nêu nhận xét về thái độ, quan điểm của hai nhân vật.

Đáp án chuẩn:

=> Nói về xã trưởng:

- Xã trưởng: Tự hào về việc được bầu làm lí trưởng, coi mình như vua, nhấn mạnh sự đồng thuận của dân.

- Mẹ Đốp: Đả kích xã trưởng bằng cách châm chọc, đồng thời ca ngợi nghề của mình và sử dụng từ ngữ thẳng thắn khi nói về chồng.

Câu 2: Yếu tố hài hước trong đoạn trích trên được tạo nên từ những thủ pháp nào? Thử hình dung khi diễn viên chèo nhập vai mẹ Đốp, họ sẽ sử dụng những cử chỉ, hành động như thế nào?

Đáp án chuẩn:

- Thủ pháp nghệ thuật:

+ Từ đồng âm "bằng"; "Bố cháu trẩy tỉnh lĩnh băng rồi ạ/ Làm cái thứ mõ thì bằng với sắc cái gì''

+ Những từ ngữ giản dị, mộc mạc, đặc trưng của làng quê: đốp chát, bố cháu, chửa, con mẹ Đốp, tốt nái

- Khi diễn viên chèo nhập vai mẹ Đốp, họ sẽ sử dụng cử chỉ chân chất, nhanh nhạy, tinh nghịch

Câu 3: Mẹ Đốp thuộc kiểu nhân vật nào trong các kiểu nhân vật chính yếu của chèo cổ? Theo bạn, sự xuất hiện của mẹ Đốp nói riêng và kiểu nhân vật này nói chung trong kịch bản chèo có tác dụng như thế nào đối với việc chuyển tải tư tưởng, triết lí dân gian?

Đáp án chuẩn:

- Mẹ Đốp là nhân vật hài hước, đại diện cho tầng lớp nhân dân bị trị, thường đả kích và châm chọc giai cấp thống trị như Xã Trưởng.

- Nhân vật này gây cười hóm hỉnh và sâu cay, phản ánh sự ngu dốt và vô nhân đạo của giai cấp thống trị.

- Mẹ Đốp và các nhân vật kiểu này giúp hình tượng hóa và truyền tải các quan điểm, triết lý dân gian một cách dễ hiểu hơn trong kịch bản chèo.